Qida Mühəndisliyi və Ekspertiza” kafedrası “ŞƏrabin mikrobiologiyasi”

A) 0,329 q

B) 3,14 q

C)0,002q

D)1,2 q

404.Alma turşusunun parçalanma sürətinə şərabın fəal turşuluğu necə necə təsir göstərir?

A) Yüksək fəal turşuluq alma turşusunun parçalanmasını ləngidir

B) Yüksək fəal turşuluq alma turşusunun parçalanmasını sürətləndirir

C)Mühitin qələviliyi alma turşusunun parçalanmasını ləngidir

D)Neytral mühit alma turşusunun parçalanmasını ləngidir

E) Neytral mühit spirt qıcqırmasından əvvəl alma turşusunun parçalanmasını ləngidir

405. Daha güclü baktersid təsirə malik olan maddə hansıdır?

A) palıd tannini

B) üzüm tannin

C)mirisetin

D)fenol

406.Turşuluğu bioloji azaltmağa xidmət edən əsas fiziki-kimyəvi amillərdən biri hansıdır?

A) oksidləşmə-reduksiya potensialı

B) temperatur

C)süd turşusu bakteriyaları

D)sirkə turşusu bakteriyaları

E) Neytral mühit

407.Oksidləşmə-reduksiya potensialı aşağı olduqda nə baş verir?

A) bakteriyalar fəal inkişaf edərək bioloji turşuluğu aşağı salır

B) yüksək fəal turşuluq alma turşusunun parçalanmasını sürətləndirir

C)ühitin qələviliyi alma turşusunun parçalanmasını ləngidir

D)neytral mühit alma turşusunun parçalanmasını ləngidir

E) eytral mühit spirt qıcqırmasından əvvəl alma turşusunun parçalanmasını ləngidir

408.Az turşulu şərablarda turşuluğun aşağı salınması nə üçün təhlükəlidir?

A) çünki şərabın dadını pisləşdirir və bəzən xarab edir

B) alma turşusunun parçalanmasını sürətləndirir

C)alma turşusunun parçalanmasını ləngidir

D)şərabın buketini pisləşdirir

E) Yüksək fəal turşuluq alma turşusunun parçalanmasını ləngidir

409.Turşuluğu bioloji azaltmanın fəal tənzimlənməsi zamanı hansı əməliyyat yerinə yetirilir?

A) şəraba süd turşusu bakteriyalarının təmiz məhlulları əlavə edilir

B) Mühitə 50 mq/dm³ sulfid anhidridi əlavə edilir

C)Mühitin qələviliyi alma turşusunun parçalanmasını ləngidir

D)Neytral mühit alma turşusunun parçalanmasını ləngidir

E) Neytral mühit spirt qıcqırmasından əvvəl alma turşusunun parçalanmasını ləngidir

410.Xeres mayaları oksigenə olan münasibətinə görə hansı tənəffüs tipinə aid edilir?

A) fakultativ anaerob

B) aerob

D)obliqat anaerob

E) mütləq aerob

411.Xeres mayaları üzüm şirəsini qıcqırdarkən şərabda nə əmələ gəlir?

A) çöküntü

B) narıncı rəng

C)qələvilik

D)turşuluq

E) neytral mühit

412.Qıcqırma qurtardıqdan neçə gün sonra şərabın üzərində pərdə əmələ gəlir?

A) 10-15 gün

B) 30 gün

C)45 gü

D)3 gün

413.Botrytis cinerea göbələyinin təcrübi əhəmiyyəti nədir?

A) üzüm giləsində şəkərin qatılığını artırır

B) fəal turşuluğu artırır

C)Mühitin qələviliyi artırır

D)Neytral mühit yaradır

E) spirt qıcqırmasını ləngidir

414.Botrytis cinerea üzümün keyfiyyətinə göstərdiyi faydalı təsir necə adlanır?

A) yararlı çürümə

B) boz çürümə

C)mozaika

D)fitoftora

E) qara çürümə

415.Botrytis cinerea üzümün keyfiyyətinə göstərdiyi zərərli təsir necə adlanır?

A) boz çürümə

B) yararlı çürümə

C)mozaika

D)fitoftora

E) qara çürümə

416.Pis hava şəraitində Botrytis cinerea göbələyi üzümün keyfiyyətinə necə təsir edir?

A) Mitsellər gilənin lətinə daxil olaraq çoxlu miqdarda şəkər mənimsəyərək ondan hazırlanan şərabın keyfiyyərinə əks təsir göstərir

B) Mitsellər giləni dağıdır, lətin suyu bixarlanarq şəkərin miqdarı artır və ondan hazırlanan şərabın keyfiyyərinə müsbət təsir göstərir

C)Mitsellər gilənin lətinə daxil olaraq fenol birləşmələrinin toplanmasını sürətləndirir

D)Mitsellər gilənin lətinə daxil olaraq onu çürüdür

E) Mitsellər gilənin lətinə daxil olaraq

417.Botrytis cinereanın yararlıçürümə əmələ gətirməsi hansı şərtlərdən asılıdır?

A) metereoloji şərait, başlanğıc şəkərlilikdən, azotun miqdarından

B) mühitin temperaturu və turşuluqdan

C)torpağın tipindən və mühit reaksiyasından

D)aparılan aqrotexniki tədbirlərdən

E) çoğrafi yerləşmə şəraiti

418.Metereoloji şəraitdən başqa yararlı çürümənin baş verməsi üçün başlangıc

şəkərliliuyinin də əhəmiyyəti vardır. Başlanğıc şəkərliliyin nə qədər olması lazım?

A) 28%-dən yüksək

B) 12%-dən yüksək

C)5%-dən yüksək

D)18%-dən yüksək

E) 20%-dən yüksək

419.Monilia fructigena meyvələrə necə ziyan vurur?

A) epidermisi zədələyir

B) ağacın gövdəsini qurudur

C)Ələyəbənzər boruları zədələyir

D)Bitkinin kökünü zədələyir

E) Meyvələrdə suyun miqdarını azaldır

420.Monilia hansı cinsin nümayəndəsidir?

A) Candida

B) Botrytis

C)Saccharomycetes

D)Mucor

E) Penisillium

A) üzüm giləsinin qabıq və lətində

B) üzümün çəyirdəyində

C)üzüm darağında

D)üzümün gövdəsində

E) üzümün yarpağında

422.O-difenoloksidazanın fəallığına inhibitor təsir edən hansı maddədir?

A) SO₂

B) CO₂

C)NH₃

D)N

E) SiO

A) sıxıcıdan alınan şirəyə nisbətən az olur

B) sıxıcıdan alınan şirəyə nisbətən çox olur

C)sıxıcıdan alınan I fraksiyaya nisbətən çox olur

D)sıxıcıdan alınan II fraksiyaya nisbətən çox olur

E) heç biri

424.Oksidoreduktazaların fəallığı nə üçün şirə bentonitlə işləndikdə azalır?

A) çünki bentnit zülalları sorbsiya edir

B) çünki bentonit zülalları aminturşularına qədər parçalayır

C)çünki bentonit şirənin temperaturunu yüksəldir

D)çünki bentonit şirəni rəngsizləşdirir

E) çünki bentonit şirənin karbohidratlarını parçalayır

425.Pektolitik fermentlərə hansı fermentlər aid edilir?

A) pektini parçalayan fermentlər

B) pektini sintez edən fermentlər

C)zülaları parçalayan fermentlər

D)sellülozanı parçalayan fermentlər

E) nşastanı parçalan fermentlər

426.Protopektinin pektinə çevrilməsini hansı ferment kataliz edir?

A) protopektinaza

B) pektinesteraza

C)poliqalakturonaza

D)polimetilqalakturonaza

E) sellülaza

427.Pektolitik fermentlərə tormozlayıcı təsir göstərən üzümün hansı maddələridir?

A) fenol birləşmələri

B) karbohidratlar

C)qlükoza

D)fruktoza

E) saxaroza

428.Qlükozanın yüksək qatılığında aerob tənəffüsün qarşısının alınması hadisəsi necə adlanır?

A) Krebtri effekti

B) Paster effekti

C)Krebs tsikli

D)qlikoliz yolu

E) fosfat yolu

429.Paster effekti hansı orqanizmlərdə özünü büruzə verir?

A) mikroorqanizmlərdə, heyvan orqanizmində və bitkilərdə

B) insan orqanizmində, bitkilərdə

C)heyvan orqanizmində, bitkilərdə və insan orqanizminmdə

D)mikroorqanizmlərdə, xərçəng hüceyrələrində

E) embrional hücetrələrdə, xərcəng hüceyrələrində

430.Şərabı yoluxduran btün mikroorqanizmlər 2 böyük qrupa bölünür. Bunlar hansılardır?

A) aerob və anaerob

B) avtotrof və heterotrof

C)saprofit və parazit

D)saprotrof və biotrof

E) simbiotrof və saprofit

431.Şərabçılıqda istifadə olunan qızqırmanın əsas törədicisinin qiymətli istehsal xüsusiyyətlrindən biri hansı variantda düzgün verilmişdir?

A) Azotlu maddələrin çatışmazlığı şəraitində şirəni qıcqırtmaq qabiliyyəti

B) Bitki qalıqlarının üzvi maddələrini parçalamaq qabiliyyəti

C)Şirənin üst səthində pərdə əmələ gətirmək qabiliyyəti

D)patogen mikroorqanizmləri məhv etmək qabiliyyəti

E) misel əmələ gətirmək qabiliyyəti

432. Şərabda selikli qara ləkələr əmələ gəlməsinə səbəb olan kif göbələyi hansı cinsə mənsubdur?

A) Pullularia

B) Candida

C)Botrytis

D)Saccharomycetes

E) Pichia

433.Mannit qıcqırması xəstəliyini törədən mikroorqanizmləri necə məhv etmək olar?

A) 60⁰C-də 2 dəq. qızdırmaqla

B) 1l şəraba 100ml SO₂ əlavə etməklə

C)temperaturu 10⁰C-yə çatdırmaqla

D)temperaturu 25-30⁰C-yə çatdırmaqla

E) temperaturu minimuma çatdırmaqla

434.Mannit qıcqırması xəstəliyini törədən mikroorqanizmlərin inkişafını necə dayandırmaq olar?

A) 1l şəraba 100ml SO₂ əlavə etməklə

B) 60⁰C-də 2 dəq. qızdırmaqla

C)şəraba NH₃ əlavə etməklə

D) şəraba CaSO₄ əlavə etdikdə

E) temperaturu minimuma çatdırmaqla

435.Mühitdə CO₂ tam olmaması süd turşusu bakteriyalarının inkişafına necə təsir edir?

A) tormozlayıcı

B) İnkişafı sürətləndirir

C)öldürücü

D) bakteriya hüceyrəsi sakitlik vəziyyətinə keçir

E) kapsula əmələ gəlir

436. Qliserinin parçalanmasına səbəb olan ştammlarhansı bakteriyalatra aiddir?

A) Lactobacillus brevis

B) Saccharomyces vini

C)Candida

D) Bacillus antrachis

E) Hanzenula

437.Şərabın acılaşmasına səbəb nədir?

A) Qliserinin parçalanması nəticəsində əmələ gələn akrolein

B) Polifenolların parçalanması

C)Qlükoza,maltoza və zülalın kompleks birləşmələri

D) şəraba CaSO₄ əlavə etdikdə

E) Lactobacillus tərəfindən sintez olunan polişəkərlər

438.Şərabda acılığın əmələ gəlməsi üçün akrolein hansı maddələrlə kimyəvi reaksiyaya girərək birləşmələr əmələ gətirir?

A) polifenollarla

B) polişəkərlərlə

C)ammonyakla

D) uçucu turşularla

E) piroüzüm turşusu ilə

439.Doymamış aldehid-akreleinin polifenollarla əmələ gətirdiyi birləşmələr hansı yolla əmələ gəlir?

A) qeyri fermentativ

B) fermentativ

C)hidroliz

D) oksidləşmə-reduksiya

E) qıcqırma

440.Acılaşma əsasən qırmızı şərabları yoluxdurur. Bunun səbəbi nədir?

A) şərabın aşı maddələri ilə zəngin olması

B) Şərabın polişəkərlərlə zəngin olması

C)Şərabın CO₂ ilə zəngin olması

D) Şərabın kükürdlü birləşmələrlə zəngin olması

E) Şərabın fermentlərlə zəngin olması

441.Mayaların həyat fəaliyyətinin 3-cü mərhələsi nə ilə xarakterizə (stasionar faza) olunur?

A) mikroorqanizmlərin sabit sayı ilə

B) hüceyrənin ölçüsünün kiçilməsi ilə

C)mühitin CO₂ ilə zəngin olması

D) hüceyrənin miqdarının kəskin azalması ilə

E) hüceyrənin miqdarının kəskin artması ilə

442.Hansı şərablar xəstə şərab hesab olunur?

A) bakteriyalarla yoluxmuş şərab

B) turşuluğu artan şərab

C)CO₂ ilə zənginləşən şərab

D) SO₂ iləzənginləşmiş şərab

E) xeresləşmiş şərab

443.Xəstə şərablar üçün hansı fikir doğrudur?

A) xəstə şərablar realizasiya olunmur

B) xəstə şərablar realizasiya olunur

C)xəstə şərablar CO₂ ilə zənginləşdirilir

D) xəstə şərablar NO₂ ilə zənginləşdirilir

E) xəstə şərablar bakteriyalar ilə zənginləşdirilir

444.Xəstə şərablardan necə istifadə oluna bilər?

A) Müalicədən sonra kupaj və spirtin qovulması məqsədilə

B) Müalicədən sonra realizasiya olunmaq məqsədilə

C)Dezinfeksiya məqsədilə

D) Sirkə istehsalı məqsədilə

E) Spirt istehsalı məqsədilə

445.Mayaların həyat-fəaliyyətinin hansı stadiyasında O₂ olması çox vacibdir?

A) çoxalma

B) qidalanma

C)laq faza

D) stasionar faza

E) anabioz

446.Homofermentativ süd turşusu bakteriyaları qlükozanı hansı maddələrəçevirir?

A) əsasən süd turşusuna

B) uçucu turşulara

C)etil spirtinə

D) karbon qazına

E) piroüzüm turşusuna

447.Heterofermentativ süd turşusu bakteriyalarının fəaliyyəti nəticəsində qlükozanın parçalanma məhsulları hansı maddələrdir ?

A) süd turşusu ilə yanaşı uçucu turşular,etil spirti,karbon qazı

B) sulfat turşusu, karbon qazı

C)ammonyak, qliserin, etil spirti

D) uçucu turşular, qliserin, karbon qazı

E) etil spirti, kükürd anhidridi, amminyak

448.Süd turşusu bakteriyaları şəraba nə zaman yoluxur?

A) sıxılma zamanı

B) qıcqırma zamanı

C)xeresləmə zamanı

D) sulfitasiya zamanı

E) filtrasiya zamanı

449.Şəkərlərin süd turşusuna qıcqırmasında diasetil və asetoin hansı bakteriyalar tərəfindən əmələ gəlir?

A) homofermentativ

B) heterofermentativ

C)sirkə turşusu bakteriyaları

D) yağ turşusu bakteriyaları

E) süd turşusu bakteriyaları

450.Maya məhlullarının çoxaldılmasının homogen- fasiləsiz üsulu nə deməkdir?

A) maya məhlulunun bir tutumlu sistemdə hazırlanması

B) maya məhlulunun çoxalma şəraitinin qeyri- sabit olması

C)maya məhlulunun budaqlanan qarışdırıcılarda hazırlanması

D) maya məhlulunun ammonyak məhlulu vurmadan hazırlanması

E) maya məhlulunun anabioz halında olan mayalardan hazırlanması

451.Nə üçün üzüm şirəsi müxtəlif mikroorqanizmlərin inkişafı üçün münbit qida mühiti rolunu oynayır?

A) tərkibində sadə şəkərlər, azotlu birləşmələr və vitaminlər olduğu üçün

B) tərkibində müxtəlif fenol birləşmələri olduğu üçün

C)tərkibində üzvi turşuların miqdarı çox olduğu üçün

D) tərkibində kükürdlü birləşmələri və fenol birləşmələri çox olduğu üçün

E) tərkibində mineral elementlər çox olduğu üçün

452.Sənayedə şərabdakı arzuolunmayan mikrofloranı sıxışdırmaq məqsədilənədən istifadə olunur?

A) qıcqırmanın əsas törədiciləri kimi mədəni mayalardan

B) xeresləşmə məqsədilə xeres mayalarından

C)süd turşusu bakteriyalarından

D) sirkə turşusu bakteriyalarından

E) SO₂ –dən

453.Mədəni maya hüceyrələrinin ölçüsü və forması hansı faktordan asılıdır?

A) qida mühiti və inkişaf şərtlərindən

B) çoxalma şəraitinin qeyri- sabit olmasından

C)maya məhlulunun qarışdırıcılarda hazırlanmasından

D) maya məhlulunun ammonyak məhlulu vurmadan hazırlanmasından

E) mühitdə zərərli mikrofloranın mövcud olmasından

454.Şərab mayalarının təmiz kulturalarının alınması üçün şəkərliliyi 16-20% olan steril üzüm şirəsinə nə əlavə edilir?

A) azotlu qida

B) kükürdlü qida

C)maya məhlulunun

D) şəkər məhlulu

E) CO₂

455.Lactobacillus çöpləri şərabda hansı iyi əmələ gətirir?

A) duza qoyulmuş kələm

B) kəskin qoxu

C)kif iyi

D) kənar iylər

E) çürük meyvə iyi

456.Xoşagəlməyən sirkə efiri iyi şərablarda hansı xəstəlik zamanı müşahidə edilir?

A) turn

C)mannit qıcqırması

D) süd turşusu qıcqırması

E) yağımsovlaşma

457.Şərablarda xəstəliklərin qarşısını almaq üçün hansı profilaktik tədbirlər həyata keçirilir?

1.Xammalın ciddi sortlaşdırılması

2.Təmiz taradan istifadə olunması

3.Qıcqırma temperaturuna ciddi riaəyət olunması

4.dezodorasiya

5.Liofilizasiya

6.sulfatasiya

A)1;2;3;6

B)3;4;5;6

C)2;4;5;6

D)1;4;5;6

E)1;2;4;5

458.Mikrobioloji tədqiqatda nəzarət obyekti kimi nədən istifadə olunur?

1.şirə və cecə ; 2.təmiz maya kulturasının məhlulu; 3.cavan şərab; 4.kükürlü qida; 5.azotlu qida; 6.xeres mayaları; 7.avadanlıq

A) 1;2;3;7

B) 2;3;4;5

C)4;5;6;7

D) 1;4;6;7

E) 1;3;4;5

459.Təzə sıxılmış üzüm şirəsində hansı mikroorqanizmlər üstünlük təşkil edir?

A) kif göbələkləri

B) maya göbələkləri

C)mukobakteriyalar

D) bakteriyalar

E) aktinomisetlər

460.Böyk qrup mikroorqanizmlərin təzə sıxılmış üzüm şirəsində inkişafına mane olan nədir?

A) mühitin yüksək turşuluğu

B) neytral mühit

C)mühitin qələviliyi

D) mühitdə şəkərin çox olması

E) mühitdə CO₂çox olması

“QM və E”kafedrasının müdiri: prof.,b.e.d. Nəbiyev Ə.Ə.