Qishloq xo’jaligi mashinalarini ishlab chiqarish jarayonlarida qo’llaniladigan inovatsion texnalogiya va vositalarni erganomik ko’rsatgichlarini tashkil qilish

Download 322,65 Kb.
bet	1/2
Sana	15.05.2024
Hajmi	322,65 Kb.
	#236441

1 2

Bog'liq
M Mashinalardan foydalanish asoslari.

Qishloq xo’jaligi mashinalarini ishlab chiqarish jarayonlarida qo’llaniladigan inovatsion texnalogiya va vositalarni erganomik ko’rsatgichlarini tashkil qilish.

Reja:
1.Erganomik ko’rsatgichlar haqida.

2. Qishloq xo’jaligi texnikalarini ergonomik ko’rsatgichlar
3.Inovatsion texnalogiyalar

Erganomik ko’rsatgichlar haqida.

Ma’lumki odamlar qadimgi davrlardan boshlab ish qurollari va vositalarini, yashash haroitlarini yaxshilashga alohida e’tibor qaratganlar. Eng muhim tomonlardan biri ish sharoitini yaxshilash sanoat ishlab chiqarishida o’zining dastlabki dasturlarini qo’llanishiga erishildi. Bunda eng avvalo odamlarning ish joyini xavfsizligi yoki samaradorligini oshirish hamda ularni mashinalar va ish joylariga moslashishini ta’minlash kerak edi. Shuning uchun odamlar tomonidan ishlab chiqarish vazifalarini bajarish xavfsiz va qulay bo’lishiga ergonomik yondashuv katta imkonlar yaratdi.
Ergonomika - grekcha «ergon» (ish, mehnat) va «nomos» (qonun va qoida) so’zidan olingan bo’lib, inson organizmining fizik va psixologik xususiyatlaridan kelib chiqqan holda ish joyi, mehnat predmeti va ob’ektini kompyuter dasturlariga hamda havfsiz va samarador mehnatga moslashtirishdan iboratdir. Ergonomika – mehnat haqidagi asosiy fan bo’lib, mashinaga qo’yilgan talablarni ko’p vaqtlar davomida umumlashtirish va uni maqbullashtirilishi natijasida insoniyatni ba’zi bir umumlashtirilgan mezonlarining rivojlanishiga olib keldi va mehnat fanining asosiga aylandi.
Ergonomik tadqiqotlar natijalari insonning zarur aqliy va shakliy mezonlarini va turlarini aniqlashtirish asosida yotadigan fiziologik jarayonlar (mehnat faoliyati, mehnat mavzusi va atrofdagi fizik-kimyoviy va psixologik muhit va boshqalar) "inson - mehnat vositasi - mehnat sub’ekti - atrof-muhit" tizimidagi mehnat faoliyati to’g’risidagi ma’lumotlarga aylantiriladi.
Ergonomik baholash - xavfsizlik talablariga javob beradigan texnologik uskunalar bilan jihozlangan, me’yoriy-texnik hujjatlarda nazarda tutilgan rejim va sharoitlarda ishlaydigan ish joyiga bog’liq bo’lib, har bir uskunaning turiga, ish joyining xususiyatlariga, mehnat harakatlarining bajarilishiga, odamga tushadigan yukning tabiatiga (jismoniy, asabiy, axborot) va boshqalarga qarab, ergonomik baholash uchun o’ziga xos parametrlar tanlashni talab etadi. Umumiy qabul qilingan asosiy parametrlar ishlab chiqarish uskunalari, ish joyi, mehnat faoliyati elementlarini tavsiflaydi, ular bilan bir qatorda inson tanasining turli tizimlarining funksional holatining parametrlari va antropometrik belgilar mavjud. Ish joylarini tashkil qilishda shuni hisobga olish kerakki, ish joyining dizayni, uning o’lchami va uning elementlarining nisbiy joylashuvi insonning antropometrik, fiziologik va psixofiziologik ma’lumotlariga, shuningdek xarakteriga mos kelishi talab etiladi. Har qanday soha xodimning lavozimini tanlashda quyidagilarni: • mehnatning jismoniy og’irligi; • ish joyining kattaligi va ishni bajarish jarayonida harakatlar.Ergonomik baholash - xavfsizlik talablariga javob beradigan texnologik uskunalar bilan jihozlangan, me’yoriy-texnik hujjatlarda nazarda tutilgan rejim va sharoitlarda ishlaydigan ish joyiga bog’liq bo’lib, har bir uskunaning turiga, ish joyining xususiyatlariga, mehnat harakatlarining bajarilishiga, odamga tushadigan yukning tabiatiga (jismoniy, asabiy, axborot) va boshqalarga qarab, ergonomik baholash uchun o’ziga xos parametrlar tanlashni talab etadi. Umumiy qabul qilingan asosiy parametrlar ishlab chiqarish uskunalari, ish joyi, mehnat faoliyati elementlarini tavsiflaydi, ular bilan bir qatorda inson tanasining turli tizimlarining funksional holatining parametrlari va antropometrik belgilar mavjud. Ish joylarini tashkil qilishda shuni hisobga olish kerakki, ish joyining dizayni, uning o’lchami va uning elementlarining nisbiy joylashuvi insonning antropometrik, fiziologik va psixofiziologik ma’lumotlariga, shuningdek xarakteriga mos kelishi talab etiladi

Download 322,65 Kb.

1 2

Download 322,65 Kb.