"Экономика и социум" №3(118)-2 2024 www.iupr.ru
149
Kognitiv radio.
CRning eng inqilobiy ilovalaridan biri simsiz aloqada
spektr tanqisligi muammosini hal qilishdir. Spektr, birinchi navbatda, qanday
litsenziyalanganligi sababli cheklangan bo’lishi mumkin. Buni hujjatlashtirilgan
spektrning bandligini tadqiqotlaridan ko‘rish mumkin. Ikkalasi spektrning
taxminan 20% bandligini taxmin qilgan, bu spektrdan 80% kam
foydalanilganligini ko‘rsatadi. Agar spektr bir nechta litsenziatlarga bo‘lingan
bo‘lsa, undan foydalanishning ancha yuqori darajasiga erishish mumkin edi. CR
kam foydalanilgan spektrni almashish uchun texnik asosni ta’minlaydi. CIoT
qurilmalari tomonidan foydalanilmaydigan spektrdan foydalanish IoT
tarmoqlarining kelajakdagi muvaffaqiyati uchun kalit bo‘ladi. CR ning ajoyib
tavsifini va CR muvaffaqiyati uchun zarur bo‘lgan vazifalarni beradi [1-5].
Kognitiv radio texnologiyasi ishlatiladigan radiochastota spektri
resurslarini samaraliroq boshqarish uchun terminlar va bir nechta radio tizimlar,
radioaloqa tizimlari operatorlari orasida bog‘lanishlarni rekonfiguratsiyalashda,
shuningdek radiochastotalar spektriga yanada tez moslashuvchan ulanish tashkil
etiladi va jamoviy vosita sifatida ishlatilishi mumkin [2].
