|
Qurilmali (apparatli) portlar Tarmoqli port Kompyuterning ichki va tashqi portlari
|
| Sana | 24.11.2023 | | Hajmi | 18,69 Kb. | | #104652 |
Bog'liq Kompyuterning ichki va tashqi portlari
Kompyuterning ichki va tashqi portlari
Reja:
Tashqi portlar
Qurilmali (apparatli) portlar
Tarmoqli port
Kompyuterning ichki va tashqi portlari bu maqolada biz kompyuterning ichki va tashqi portlari haqida malumotga ega bolish va ishlash tartibini organish. Kompyuter interfeysi va tarmogi haqida konikmaga ega bolish haqida malumotga ega bo’lamiz
Informatsion texnologiyalarda port – bu yuborilayotgan va qabul qilinayotgan axborotlar ortasidagi boglanishni tashkil etadi (mantiqiy yoki fizik).Odatda quyidagilar:
Qurilmali (apparatli) portlar – bu asosan kompyuterning fizik qurilmasi bolib u asosan vilka yoki kabel yordamida kompyuterga boglanadi.Ularga quyidagilar kiradi:
Parallel port, Davomli port, USB, PATA/SATA, IEEE 1384 (FireWire), PS/2
Kiritish- chiqarish porti – mikroprotsessorlarda (masalan Intel) qurilmalar yordamida malumotlar almashish imkonini beradi. Kiritish- chiqarish porti dasturga malumotlar berish va uni almashishni tashkil etadi.
Tarmoqli port – TCP va UDP protokol parametrlari bolib u IP formatidagi malumotlar paketi qollanilishini aniqlaydi. Kompyuterning tashqi qurilmalari bilan axborot almashishi jarayonini, kopmyuterning tashqi interfeysi tashkil qiladi. Tashqi interfey tashqi portlar, shinalar, kopmyuterlar birlashmasi va tashqi qurilmalar jamlamasidan iboratdi. Asosan kopmyuter va tashqi qurilmalarni bir-biriga bog’lashda shinalardan foydalaniladi.
Kopmyuterga printer, scaner, sichqoncha, klaviatura va shunga o’xshash qurilmalarning kompyuterga ulanishi tashqi interfeysga misol bo’ladi. Tashqi interfeysni amalga oshirish uchun unga apparat va dasturiy ta’minot: tashqi qurilmani boshqaruvchisi (controller) va controller ni boshqaruvchi maxsus dastur, drayver (driver) kerak bo’ladi.
Har qanda kopmyuterda tashqi interfeys bir qancha portlar, jumladan, LPT, PS/2, COM, USB, … kabilar orqali amalgam oshiriladi. (1-rasmga qarang). Har bir portning o’ziga yarasha vazifasi bor.
IEEE 1284 (Printer port, parallel port, LPT) – shaxsiy kompyuterga ulashga moljallangan xalqaro parallel interfeys standartiga mos tushuvchi qurilma. “LTP” nomi MS DOS oilasidagi operatsion tizimdagi “LTP1” (Line Printer Terminal yoki Line PrinTer) standart nomidan kelib chiqqan. Hozirgi vaqtda bu interfeys asosan USB interfeysi bilan mos tushadi va u yigma apparatlarni (skaner – printer - kserokopiya) ulashsh uchun ishlatiladi. Lekin asosan yuqori tezlikda chop etish va printer uchun ishlatiladi. Bu bilan asosan Cetronics, Betronics, HP, Hewlett-Packard firmalari tomonidan ishlab chiqariladi. Ular 1284.3-2000 va 1284.4-2000 standartiga asoslangan. Ishchi rejimlari:
SPP (Standart Paralell Port) — bir yonalishli port, tolaligicha Cetronics interfeysi bilan mos tushadi.
Nibble Mode — SPP rejimida ikki yonalishli malumotlar almashinishga asoslangan (4 baytli) qoshimcha qurilmalar bilan jihozlangan
Byte Mode — Bazida qollaniluvchi IEEE 1284 standartiga asoslangan eski kontrollerlardan ikki tomonlama malumot almashish uchun foydalaniladi.
EPP (Enhanced Parallel Port) —ishchi qurilma Intel, Xircom va Zenith Data Systems — firmalariga tegishli ikki tomonlama malumot almashish, 2 Mbayt/sekund tezlikda
ЕСР (Extended Capabilities Port) — ishchi qurilma Hewlett-Packard va Microsoft kompaniyalari, qoshimcha ravishda malumotlarni siqish appatiga ega va DMA rejimida ishlovchi qurilma
Tarmoq kommutatori (TCP/IP port) yoki svitch (switch- qoshmoq, qaytaulagich)- kompyuter tizimlarida bir necha uzellarni bir segmentda birlashtirish uchun moljallangan qurilma. Konsentratorlardan asosiy farqi bitta qurilmaga berilgan malumotlar kommutator orqali boshqa kommutatorlarga uzatiladi. Kommutatorlar OSI modelining kanal rejimida ishlaydi va bir- bir biriga MAC adresslari orqali uzellar bir tarmoqqa bog`lanadi. Bir necha tarmoqlarni birlashtirish uchun tarmoq darajali marshrutizatorlardan foydalaniladi.
|
| |
