|
Uzbekcoders.uz -> 46.8.35.129 -> SAYT Pdf ko'rish
|
bet | 114/143 | Sana | 12.01.2024 | Hajmi | 8,84 Mb. | | #135505 |
Bog'liq 4. Raqamli multimediya axborotlarni nashr qilish M RasulovaUzbekcoders.uz -> 46.8.35.129 -> SAYT
Domen ismlarda “domen hududi” degan tushuncha mavjud. Bu hududlar saytlarning u
yoki bu turga ta’luqli ekanligini ko’rsatib turadi. Hozirgi kunda eng mashxur domen ism
hududlariga .com (kommersiya-tijorat
saytlari), .net (internet), .info (informatsiya-
ma’lumot saytlari), .edu (education-ta’lim sohasiga oid saytlar), .org (organisation-
tashkilot saytlari), .gov (government-hukumat saytlari) va boshqa davlat kodi yuqori
bosqichli domenlar (country code top-level domains – ccTLD) kiradi.
ccTLD domenlari qaysidir davlat nomi qisqarmasiga asoslangan domen hududlariga
bo’linadi. Masalan, O’zbekiston uchun .uz domenlari, Rossiya uchun .ru domenlari,
Fransiya uchun .fr domenlari va hokazo. Har bir domen hududini o’ziga tegishli bo’lgan
davlat boshqaradi. Misol uchun, .uz domenlariga O’zbekistondan boshqa hech qaysi
davlat ro’yxatdan o’tkazish huquqiga ega bo’la olmaydi.
Domen ismlar domen registratorlari orqali amalga oshiriladi. Har bir domen nomi faqat
bir marta ro’yxatga olinishi mumkin va uning nusxalari bo’lishi mumkin emas.
Masalan, uzbekcoders.uz sayti men tomonimdan band qilingan va bu domen (toki men
undan vos kechmagunimcha) boshqalar tomonidan ro’yxatga olinishi mumkin emas.
U yoki bu domenning bandligi yoki ro’yxatga olinish uchun bo’shligini tekshirish
domen registratorlarining whois so’rovi yordamida tekshirilishi mumkin. O’zbekiston
domen registratorlari boshlig’i ccTLD.uz hisoblanadi. Bu saytga www.cctld.uz yoki
oddiygina www.whois.uz domeni orqali kirish mumkin. ccTLD.uz saytiga tashrif
buyurib Siz O’zbekiston domen registratorlari haqida ma’lumot olishingiz va saytning
chap tomon menyudan pastki qismida joylashgan kichik forma orqali qaysidir
domenning bo’shligi yoki bandligini tekshirishingiz mumkin.
Domen ismlar bir necha bosqichlarga bo’linadi. Ularni quyidagicha tushuntiraman:
|
| |