YO`RIQLI TEXNOLOGIK XARITA
Kasb kodi va nomi: 3.52.01.01.Raqamli multimediya axborotlarni qayta ishlash va
yaratish ustasi
O’quv amaliyot nom: Raqamli multimediya axborotlarini nashr qilish
Mavzu: Internetda saytlarni joylashtirish va domen olish Amaliy masg’ulot
maqsadi: O’quvchilarda amaliy ish bajarish ko’nikmalarini shakllantirish
Bajariladiga
n ishlar
mazmuni
Moslamalar,
asboblar va
uskunalar
Eskizlar,chizmalar,
rasmlar
Bajarish tartibi
I
II
III
IV
1.Kompyuter
va
internet
tarmog’ida
saytlar
yaratish.
Kompyuter,
noutbuk,
proektor
-
Domen (lot. dominium
— mulk) — 1) Gʻarbiy
Yevropada oʻrta
asrlarda
pomestye (votchina)ning
bir
qismi,
yer
egasi
(feodal)
unda
oʻz
xoʻjaligini yurgizgan; 2)
qirolga tegishli vorisiy
yerlar yigʻindisi (qirol D.i
*
Uzbekcoders.uz ->
46.8.35.129 -> SAYT
Domen ismlarda “
domen
hududi” degan tushuncha
mavjud.
Bu
hududlar
saytlarning u yoki bu
turga ta’luqli
ekanligini
ko’rsatib turadi.
2.Kompyuter
va
internet
tarmog’ida
yaratilgan
saytlarga
domen olish.
Kompyuter,
noutbuk,
proektor
-qidiruv
oynasiga
ccTLD.uz deb yozadi.
-muloqat oynasi ochiladi
u yerda adminstrasiya
domennoy
zoni
deb
taqdim etilgan buyruqni
25-Mavzu: Internetda saytlarni joylashtirish va domen olish
Reja:
1 Internet saytlari
2 Domen haqida ma’lumot
3 Domen olish
Domen (lot. dominium — mulk) — 1) Gʻarbiy Yevropada oʻrta
asrlarda pomestye
(votchina)ning bir qismi, yer egasi (feodal) unda oʻz xoʻjaligini yurgizgan; 2) qirolga
tegishli vorisiy yerlar yigʻindisi (qirol D.i).
[1]
Domenning vazifasi bor-yo'g'i saytingiz nomini internetda esda qolarli bo'lishini
ta'minlash uchun kerak. Agar siz bepul hosterlardan birining xizmatidan foydalanadigan
bo'lsangiz, sizga domen sotib olishning keragi bo'lmasligi mumkin. Chunki sizga ular
sayt
nomini
ham
birga
berishadi.
Masalan: ***.nm.ru yoki ***.awardspace.com. Bunda *** - siz beradigan nom. Sayt
nomining bunday ko'rinishi sizga qanday taassurot beradi? Albatta,
uchinchi darajali
domendagi saytlar nomi u qadar ta'sirli va esda qolarli bo'lmaydi. Solishtirib ko'ring:
www.comsoft.uz
va
www.comsoft.narod.ru.
Agar siz saytni internetga joylashtirsangiz-da, lekin unga domen sotib olmasangiz,
sizning
saytingiz
nomi
quyidagicha
ko'rinishga
ega
bo'ladi:
Domen – bu cheksiz internet ummonidagi serverlardan birida joylashgan qaysidir saytga
olib boradigan manzil hisoblanadi. Aslida Siz hosting xizmatidan foydalanib,
saytingizni qaysidir serverga joylashtirganingizda, saytingiz manzili (server nuqta’i
nazaridan) qandaydir IP manzilga teng bo’ladi. Masalan, 192.168.162.134
Bunday IP
manzilni eslab qolish qiyin. Agar domen bo’lmaganida saytingizga tashrif buyurish
uchun foydalanuvchilar saytingiz IP manzilini eslab qolishlari va brauzerlariga
192.168.162.134 deb yozish orqali saytingizga kirishlari kerak bo’lar edi. Domen
afzalligi shundaki, u tushunarsiz va eslab qolish qiyin bo’lgan IP manzillarni odamlarga
tushunarli, eslab qolish oson bo’lgan chiroyli sayt nomlari aylantiradi. Shuning uchun
ham domen sotib olganingizda eng avvalo bu domenni hostingingiz IP manziliga ulab
qo’yasiz. Shunda domen nomi saytingiz IP manzilining tarjimasi bo’lib qoladi. Har
safar foydalanuvchilar o’z brauzerlarida
domen nomingizni yozishsa, bu domen
hostingingiz serverining IP manzilini chaqiradi va foydalanuvchiga saytingiz
ko’rsatiladi!
Misol uchun, uzbekcoders.uz sayti hostingining sayt joylashgan qismi uchun IP manzili
192.168.111.222 deb hisoblaylik. Mening saytimga kirish uchun foydalanuvchilarning
bu IP manzilni yozishlari ularga qiyinchilik tug’dirishi mumkin. Bu o’rinda
foydalanuvchilar uchun eslab qolish oson va tushunarli bo’lgan domen bor. Ular mening
saytimga tashrif buyurishlari uchun mening ismimga moslab ochilgan domenni o’z
brauzerlarida ochishlari kifoya bo’ladi. Sayt tarkibi esa
quyidagi tartibda ularga
yetkaziladi: