|
Ma’lumotlar bazasida munosabatlar
|
| bet | 2/4 | | Sana | 12.12.2023 | | Hajmi | 72,25 Kb. | | #116969 |
Bog'liq 4-mustaqil ish MBMa’lumotlar bazasida munosabatlar.
Ma’lumotlami relyatsion modeli asosida munosabat tushunchasi yotadi. Munosabatni ikki o‘lchamli jadvallar yordamida tavsiflashqulay. Jadval tushunarli ko'rimli va inson uchun oddiy. Munosabatlar to‘plami ma’lumotlami saqlash uchun ishlatilishi mumkin. Shu bilan birga ular orasidagi bogianishlami modellashtirish imkonini beradi.
Agar jadvalda n ta ustun bo'lsa, u n tartibli kortejdan iborat deyiladi va munosabat ham N-darajali deyiladi.Har bir atribut qiymatlari to‘plami domen deyiladi. Munosabatda har bir kortej o'zining kalit identifikatoriga (nomiga) ega bo'lishi kerak va kalit quyidagi xususiyatlarga ega bo‘Iadi: - kortej kalit qiymati bilan bir qiymatli ifodalanishi kerak. - kalitda ortiqchalik bo‘lmasligi kerak, ya’ni hech qanday atributni kalitdan olib tashlash mumkin emas. Obyektlarni identifikatsiyalash uchun yoki boshqacha qilib aytganda kompyuter xotirasida yozuvlaming o‘rnini aniqlashda ma’Iumot elementi ishlatiladi. Bu element kalit deb ataladi. Agar kalit obyektni bir qiymatli identifikatsiyalasa, u birlamchi kalit deyiladi. Aks holda tashqi kalit deyiladi. Agar obyektlarni identifikatsiyalash uchun bir nechta atributiar talab etilsa, bunday kalit tugallangan kalit deb ataladi. Agar A va В guruhdagi obyektlar berilgan bo‘lsa, ular orasidagi quyidagi mosliklar yoki munosabatlami o‘matish mumkin: 1. Birga - bir (1:1 )munosabat. A va В obyektlar to'plami orasida 1:1 munosabat o‘matilgan deyiladi, agarda A obyektning bir nusxasiga В obyektning bitta nusxasi mos kelsa, va aksincha, В obyektning bir nusxasiga A obyektning bitta nusxasi mos kelsa. 2. Birga - ko‘p (l:n) munosabat. A va В obyektlar to‘plamida A obyektning bir nusxasiga В obyektning bir nechta nusxasi mos kelsa, shu bilan birga В obyektning bir nusxasiga A obyektning bir nechta nusxasi mos kelsa shunday munosabat hosil bo'ladi. 3.K o‘pga - bir (n:l) munosabat A va В obyektlar to'plami orasida o'matilsa, unda A obyektning bir nechta nusxasiga В obyektning bitta nusxasi mos keladi. В obyektning nusxalari orasida shundaylari mavjudki, ularga A obyektning bir nechta nusxasi mos keladi. 4.K o‘pga - ko‘p (m:n) munosabat. A va В obyektlar orasida shunday munosabat o'matilgan deyiladi, agarda A obyektning bir nechta nusxasiga В obyektni bir nechta nusxasi mos kelsa va aksincha.
|
| |
