exp(x
)
REAL,
INTEGER
REAL REAL
ln(x)
lnx
REAL, INTEGER
REAL, REAL
sin(x)
sinx
REAL, INTEGER
REAL, REAL
cos(x)
cosx
REAL, INTEGER
REAL, REAL
Ko'p programmalar ijro davomida arifmetik amallarni bajaradi. C++ dagi
amallar quyidagi jadvalda berilgan. Ular ikkita operand bilan ishlatdi.
C++ dagi amal
Arifmetik operator
Algebraik ifoda
C++ dagi ifodasi
Qo'shish
+
h+19
h+19
Ayirish
-
f-u
f-u
Ko'paytirish
*
sl
s*l
Bo'lish
/
v/d, vöd
v/d
Modul olish
%
k mod 4
k%4
Bularning ba'zi birlarinig hususiyatlarini ko'rib chiqaylik.
Butun sonli
bo'lishda, yani bo'luvchi ham, bo'linuvchi ham butun son bo'lganda, javob
butun son bo'ladi.
Javob yahlitlanmaydi, kasr qismi tashlanib yuborilib,
butun
qismining o'zi qoladi. Modul operatori (%) butun songa bo'lishdan kelib
chiqadigan qoldiqni beradi. x%y ifodasi x ni y ga bo'lgandan keyin chiqadigan
qoldiqni beradi. Demak, 7%4 bizga 3 javobini beradi. % operatori
faqat butun
sonlar bilan ishlaydi. Vergulli (real) sonlar bilan ishlash uchun "math.h"
kutubhonasidagi fmod funksiyasini qollash kerak.
C++ da qavslarning ma'nisi huddi algebradagidekdir. Undan tashqari
boshqa boshqa algebraik ifodalarning ketma-ketligi ham odatdagidek.
Oldin
ko'paytirish, bo'lish va modul olish operatorlari ijro ko'radi. Agar bir necha
operator
ketma-ket kelsa, ular chapdan o'nga qarab ishlanadi. Bu
operatorlardan keyin esa qo'shish va ayirish ijro etiladi.
Misol keltiraylik. k = m * 5 + 7 % n / (9 + x);
Birinchi bo'lib m * 5 hisoblanadi. Keyin 7 % n topiladi va qoldiq (9 + x)
ga bo'linadi. Chiqqan javob esa m * 5 ning javobiga qo'shiladi. Qisqasini
aytsak, amallarmatematikadagi kabi. Lekin biz o'qishni osonlashtirish uchun va
hato qilish ehtimolini kamaytirish maqsadida qavslarni
kengroq ishlatishimiz
mumkin. Yuqoridagi misolimiz quyidagi ko'rinishga ega bo'ladi.
k = ( m * 5 ) + ( ( 7 % n ) / ( 9 + x ) );
Masala. m1 massali t1 xaroratli suyuqlik boshqa m2 massali t2 xaroratli
suyuqlikbilan aralashtirganda aralashma qanday xaroratda bo‟ladi?
bu erda , m-massa, t-xarorat