703
(куч шкафларида) жойлашган бўлиб химоялашда бир қатор камчиликларга
учрамоқда.
Амалиётда
узатмаларнинг
подшибниклари
шикастланиши
ёки
юкламанинг мейёрдан ошиши агрегатнинг шкивларида
носозликлар хосил
қилади ва натижада узатманинг чулғамлари ёниши тез-тез кузатилмоқда. Бу эса
иқтисодий томондан жуда хам катта сарфларга олиб келмоқда.
“Бешариқтекстил” АЖ корхонасининг малумотларига кўра, ишончли химоя
воситалари бўлмагалиги учун, доимий ишлаш натижасида хавони тозалашда
қўлланиладиган хаво хайдовчи шамолатгичларни 75 кВтли узатмаларининг
чулғамлари тез-тез куйиши кузатилмоқда.
Натижада хар бир узатманинг
чулғамини қайта ўраш учун хозирги кунда ўртача 2,5-3 миллион сўм атрофида
маблағ сарфланмоқда. Бу эса кўп ноқулайликлар туғдиради, булардан ташқари
чулғам ўраш учун кетган вақт ичида корхонанинг ички қисмида хавонинг
ифлосланиши кузатилади, бу эса ўз навбатида инсонлар хаёти учун хавфли.
Ушбу камчиликларни бартараф этиш мақсадида муаллифлар томонидан
УВТЗ-1 ва УВТЗ-4А турларидаги химоя воситаларини қўллаш
таклиф
қилинмоқда. Химоя воситалари узатмаларни ишлаб чиқаришда ёки капитал
таъмирлаш вақтида ўрнатилади. Тармоқ кучланиши номинал кучланишга
нисбатан 70-110% ўзгаришида, қўзғалиш механизми қотиб қолганда, узатмани
оғир шароитда ишга туширишда, бундан ташқари атроф муҳит харорати кескин
ошиб кетишида ва совутиш тизимида носозликлар пайдо бўлишида УВТЗ
қўлланилади. Чулғамга ўрнатилган харорат
химояси воситаси харорат
датчиклари ва бошқарув қурилмасидан иборат. Харорат датчиклари сифатида
ярим ўтказгичли позисторлар ёки резисторлар хизмат қилади ва улар статорнинг
ён томонларида ўрнатилади. [2]
Амалиётда узатмага қўшимча қилиб ўрнатилган ҳарорат ҳавфсизлиги
датчиклари ҳисобида кўпроқ мусбат ҳарорат қаршилик коеффицентли
терморезисторлар
қўлланилмоқда.
Ўрнатиладиган
ТП-33
турдаги
термоқаршиликлар ҳимояланаётган узатманинг изоляциясининг турига қараб
704
созланади. Ҳозирги вақтда ҳарорат ҳимояси ускуналарининг иккита тури ишлаб
чиқарилмоқда УВТЗ-1 ва УВТЗ-4А. [3]
Узатманинг статорида ўрнатилган ҳарорат датчигидан чиқаётган сигнал,
бошқарув пултида кучайтириб, РЗC-6 туридаги реле орқали
магнитли ишга
туширгичга узатилади.