|
Bu hodisa elektromagnit induksiya deyiladi
|
| bet | 11/18 | | Sana | 18.01.2024 | | Hajmi | 3,85 Mb. | | #139939 | | Turi | Referat |
Bog'liq Dilshodbek — копияBu hodisa elektromagnit induksiya deyiladi.
Ko’p sonli tajribalardan quyidagi qonuniyatlar aniqlangan: Vaqt bo’yicha o’zgaradigan tashqi magnit maydonida joylashgan o’tkazgichda elektr yurituvchi kuch paydo bo’ladi. Agar o’tkazgich yopiq bo’lsa, unda induksiyaviy tok hosil bo’ladi. O’tkazgichda induksiya hisobiga hosil bo’lgan EYuK kattaligi shu o’zkazgichni kesib o’tuvchi magnit induksiyasi oqimining o’zgarish tezligiga proportsionaldir:
ɛu=- (15.1)
(15.1) ifoda Faradey-Maksvell qonuni deb ataladi. Yopiq zanjirni kesib o’tuvchi magnit induksiyasi oqimining o’zgarishini, shu zanjir atrofidagi magnit maydonini o’zgartirish yoki yopiq o’tkazgichni vaqt bo’yicha o’zgarmas magnit maydonida siljitish hisobiga hosil qilish mumkin.
Faradey bu hodisalar ustida tajribalar o’tkazdi.
Birinchi holda, elektr va magnit maydonlarining, Maksvell kashf etgan o’zaro ta‘sirga asosan, ya’ni magnit maydonining istalgancha o’zgarishi, elektr maydonining hosil bo’lishiga olib keladi va aksincha.
Ikkinchi holda esa, o’tkazgichdagi erkin elektronlar harakatga kelib induksiyaviy elektr tokini hosil qiladi.
Elektromagnit induksiya qonunini energiyaning saqlanish qonuniga asoslanib keltirib chiqarish mumkin.
uzunlikdagi o’tkazgich qisqa vaqt ichida, magnit maydon ta‘sirida, db kichik masofaga siljigan bo’lsin. Bu holda tok manbai bajargan ish.
dAI dt (15.2)
ga teng bo’ladi. Boshqa tarafdan, sarflangan energiya ikki qismdan iborat bo’ladi.
Djoul-Lents qonuniga asosan o’zkazgichda issiqlik ajralishiga.
I R dt (15.3)
va b) magnit maydonida kuch ta‘sirida o’tkazgichni siljitishda bajarilgan ishdan iborat bo’ladi.
F db I db B I ВdS I d (15.4)
bu yerda R - zanjir qarshiligi. Energiyaning saqlanish qonuniga asosan.
ɛ I dt RI dt I d 2
bu ifodaning ikki tarafini Idt ga bo’lsak,
ɛu=RI+
|
| |
