|
Reja: Fizik-kimyoviy tahlilning mohiyati
|
bet | 2/7 | Sana | 20.05.2024 | Hajmi | 290,08 Kb. | | #244864 |
Bog'liq FIZIK-KIMYOVIY TAHLIL. BIR va IKKI KOMPONENTLI TIZLAR.Tarkibiy modda - bu tizimdan ajralib chiqishi va undan tashqarida mavjud bo'lishi mumkin bo'lgan modda.
Erkinlik darajasi (variantlik) – tizimning fazalari turi va sonini o'zgartirmasdan, ma'lum bir intervalda o'zboshimchalik bilan o'zgartirilishi mumkin bo'lgan mustaqil tizim parametrlari soni.
Termodinamik muvozanat - bu tizim o'z-o'zidan intiladigan holat. Gibbs erkin energiyasining o'zgarishi nolga teng bo'lganda u termodinamik muvozanat holatida bo'ladi.
Faza - boshqa qismlardan interfeys bilan chegaralangan heterojen tizimning bir hil qismi.
Fizik-kimyoviy tahlilning eng muhim tushunchalarining mohiyatini ochib berib, uning asosidagi qoidalar va tamoyillarni ko'rib chiqing.
Gibbs fazasi qoidasi - muvozanat tizimining erkinlik darajalari soni (F), unga tashqi omillardan faqat bosim va harorat ta'sir qiladi, mustaqil komponentlar soniga teng (k) tizimning ortiqcha ikki minus fazalar soni (z), ya'ni..
F = k + 2 – z,
bu erda F - erkinlik darajalari soni; k - komponentlar soni; z - fazalar soni; 2 raqami – tizimning ikkita mustaqil parametri: bosim va harorat.
Faza qoidasini bitta komponentli tizimga qo'llasak F = 1 + 2 – z, (k=1).
Shunday qilib, ushbu tizimda bir vaqtning o'zida muvozanatda bo'lgan fazalarning maksimal soni uchtaga teng. Bir komponentli tizimning muvozanat holati uning hajmi, harorati, bosimi bilan belgilanadi:
f (P, T, V ) = 0.
5-jadvalda keltirilgan bitta komponentli tizimning mumkin bo'lgan holatlarini keltirilgan.
Bir komponentli tizimning fazaviy holatlari. 5-jadval
Ikki komponentli tizimdagi fazalar soni va erkinlik darajalari soni o'rtasidagi bog'liqlikni ko'rib chiqamiz: F = 2 + 2 – z.
Bundan ko'rinib turibdiki, bir vaqtning o'zida muvozanatda bo'lgan fazalarning maksimal soni to'rtga teng. Ikki komponentli tizimning muvozanat holati komponentlarning bosimi, harorati va kontsentratsiyasi bilan belgilanadi. Ba'zi hollarda boshqa holatlar ham mumkin (6-jadval).
|
| |