Mavzu: Gruntlarga ishlov berish uslublari va mexanizatsiya vositalari.
Reja:
KIRISH.
1. Gruntlarga ishlov berish uslublari.
2.Gruntlarning xossalari.
3. Gruntlarga ishlov beruvchi mashinalar.
4.Xulosa.
KIRISH.
Hozirgi vaqtda, ilmiy-texnik taruqqiyot juda tez rivojlanib borayotgan bir vaqtda, insonning geologic faoliyatini litosferaning uzoq qismida yuz berayotgan tabiiy geologic jarayonlar bilan solishtirish mumkin.Shuning uchun atrof muhit gcologiyasini o'rganuvchifanlarorasidamuhandislik gcologiyasini ahamiyati yuqori hisoblanadi. Shu bilan birgalikda muhandislik geologiyasini asosiy nazariy qismi bo'lgan
gnintshunoslikning ahamiyati ham oshdi. Inson faoliyati ta’siri ostida
tog' jinslarida bo‘layotgan o'zgarishlarni o'rganmasdan turib atrof
muhitni bir qismi bolgan geologic muhitdan oqilona foydalanish mumkin emas. Hozirgi vaqtda quruq dasht hududlaridaMamlakatda tuproqni asosiy ishlov berish texnologiyasi ishlab chiqilgan bo‘lib, u PG-3-5 tipidagi yassi kesilgan chuqur qiruvchi mashinalar bilan har 2...5 yilda bir marta shudgorlar bilan mog‘or bilan ishlov berishdan iborat. tuproqning mexanik tarkibi bo'yicha).Ba'zi fermer xo'jaliklarida "nol" deb ataladigan ishlov berish tizimi qo'llaniladi.Shuni ta'kidlash kerakki, "nol" texnologiya ko'pincha agrotexnik zaruratdan emas, balki yo'qligi yoki etishmasligi tufayli ishlatiladi yoqilg'i, mexanizatsiya va past daraja qishloq xo'jaligi ekinlarini etishtirish uchun ishlab chiqarish jarayonlarini tashkil etish.
Poydevor zaminidagi gruntlar o`zining xususiy og`irligi va inshootdan uzatiladigan yuklar ta`sirida, ma`lum darajada zo`riqgan holatda bo`ladi. Gruntning xususiy og`irligidan hosil bo`ladigan bosim tabiiy bosim deyiladi. Chuqurlik oshgan sayin bu bosimning qiymati ham ortib boradi. Inshootdan uzatiladigan yuklar zamindagi gruntda qo`shimcha bosimni yuzaga keltiradi. Tabiiy va qo`shimcha bosimlar ta`sirida grunt qatlamlarida normal() va urinma() kuchlanishlar hosil bo`ladi. Normal kuchlanishlar gruntning zichlanishiga, urinma kuchlanishlar esa grunt qatlamlarining o`zaro siljishiga sabab bo`lishi mumkin. Ma`lumki, grunt zarrachalari tishlashish yoki ishqalanish kuchlari hisobiga bir-biri bilan o`zaro bog`langan. Agar normal va urinma kuchlanishlar zarrachalar orasidagi bog`lanish kuchlaridan katta bo`lsa, zarrachalarning o`zaro siljishi yoki surilishi hisobiga deformatsiyalanish (zichlanish yoki siljish) sodir bo`ladi. Deformatsiyalanishi bo`yicha gruntlar elastiko-plastik jismlar turiga kiradi. Grunt zarrachalari, ularning sirtidagi bog`langan suv va qamralgan havo elastik deformatsiyalanadi. Plastik (qoldiq) deformatsiyalanish, asosan gruntdagi g`ovaklar hajmining kamayishi hisobiga sodir bo`ladi. Bunda, g`ovaklardagi suv yoki havo pufakchalari qisman yoki butunlay siqib chiqarilishimumkin.
|
