• Bir o’lchovli massivlar
  • Reja: Massiv. Massiv tushunchasi




    Download 27,81 Kb.
    bet2/6
    Sana04.12.2023
    Hajmi27,81 Kb.
    #111121
    1   2   3   4   5   6
    Bog'liq
    931-22 gruh talabasi Sadullayev Danyor

    massiv toifasi> <massiv nomi> [o’lchovi];
    Bu ko’rinishga xususiy o’zgaruvchi deyiladi, chunki uning qiymati massivning aloxida elementidir.
    Massiv berilishiga ko’ra bir, ikki, uch va ko’p o’lchovli bo’lishi mumkin.
    Massivga murojat bevosita va bilvosita asosda bo’ladi:
    int a[5] –to’g’ridan –to’g’ri murojat
    a[i]- bilvosita murojat. Bu erda i o’zgaruvchining qiymatiga bog’liq ravishda a massivining barcha elementlariga murojat qilish imkoni mavjudligini bildiradi.
    Har doim indeks 0 dan boshlanadi.
    Masalan: Bizga char tipidagi m nomli massiv va uni 4 ta elementi mavjud bo’lsin:
    m[0]  4
    m[1]  45
    m[2]  100
    m[3]  37
    bu erda elementga murojaat qilish uchun massiv nomi va [ ] qavs ichida element indeksi yoziladi. m– massiv nomi. [ ] – indeks ko’rsatiladi.
    Massivlar bir xil turdagi (double, float, int va h.k.) elementlar guruhidan iborat bo’ladi.
    Kompilyator e`lon qilingan massivdan uning elementlari tipi va ularning soni to’g’risida ma`lumotlarga ega bo’lishi kerak.
    Massiv elementlarining tipi funktsiyaga va void tipiga taaluqli bo’lmasligi kerak.
    Massivni e`lon qilishda quyidagi xollardagina indeksli ifodani tushirib qoldirish mumkin:
    - massiv funktsiyaning formal parametri sifatida e`lon qilinganda;
    - e`lon qilingan massiv boshqa fayldagi aniq massivga yo’llangan bo’lsa. Massivlar berilishiga ko’ra:
    bir o’lchamli : int a[5]
    ikki o’lchamli: int a[5][4]
    uch o’lchamli: int a[5][4][6] va ko’p o’lchovli bo’lishi mumkin.

    Bir o’lchovli massivlar
    Qavs ichidagi indeks butun son yoki butun songa olib keluvchi ifoda bo’lishi mumkin. Massivlarni bir necha xil ko’rinishda yozish mumkin:
    char name [20];
    int grades [125]
    float income [30]
    double tel [1500]
    Bu erda birinchi massiv nomi 20 elementdan iboratligi va massiv elementlariga murojat name[0], name[1],….. name[19].
    Ikkinchi grades massivi 125 ta butun sonlardan iboratligi va murojat grades[0], grades[1], grades[3],…, grades[124].
    Uchinchi massiv 30 ta xaqiqiy sonlardan iboratligi va murojat income[0], income[2],…..income[29].
    To’rtinchi massiv 1500 ta ikki martalab aniqlikda bo’lgan haqiqiy sonlardir.
    Masalan: yuqorida qo’llanilgan char tipidagi m massivini e`lon qilaylik.
    char m[4]; bu erdagi 4 soni massivdagi elementlar miqdorini bildiradi.
    Bir necha massivni e`londa bersak ham bo’ladi.
    int m1[4], m2[99], k, l=0;
    Masiv elementlari dastur davomida initsializatsiya qilishimiz mumkin, yoki boshlang’ich qiymatlarni e`lon vaqtida, { } qavslar ichida ham bersak bo’ladi. { } qavslardagi qiymatlar massiv initsializatsiya ro’yxati deyiladi.
    int n[5] = {3, 5, -33, 5, 90};
    YUqorida birinchi elementning qiymati 3, ikkinchisiniki 5 va x.k. oxirgi beshinchi element qiymati esa 90 bo’ladi.
    { } qavslar ichida berilgan boshlang’ich qiymatlar soni massivdagi elementlar sonidan katta bo’lmasligi kerak, aks holda sintaksis hatosi vujudga keladi.
    Masalan:
    Char k[3]={3,65,4,-76,90} //xato!!
    Usta elementdan iborat massivga 5 dona boshlang’ich qiymat berilmoqda, bu xatodir.
    Boshqa bir misol
    Int w[]={3, 7, 90, 78};
    w nomli massiv e`lon qilindi, lekin [ ] qavslar ichida massivdagi elementlar soni berilmadi.
    Bunday holda necha elementga joy ajratishni kompilyator { } qavslar ichidagi boshlang’ich qiymatlarga qarab biladi. Demak, yuqoridagi misolda massivimiz 4 dona elementdan iborat ekan.



    Download 27,81 Kb.
    1   2   3   4   5   6




    Download 27,81 Kb.