|
Reja qidirish tushunchasi va uning vazifasi. Malumotlarni qidirish usuli
|
| bet | 2/4 | | Sana | 10.01.2024 | | Hajmi | 7,99 Kb. | | #133694 |
Bog'liq Ma’lumotlarni qidirish usullari, algoritmlari va ularning samara-fayllar.orgMa'lumot jamg’armasi (database) – qidiruv tizimi to’plagan va qayta ishlagan barcha ma'lumotlar saqlanadigan ombori.
Qidiruv tushunchasi va uning vazifasi Qidiruvni amalga oshirayotganda 3ta xususiyat (atribut) ajratish mumkin: 1) Ma’lumotlar majmuasi - bu fayl yoki jadval ko’rinishidagi berilgan ma’lumotlar jamlanmasi (to’plami). 2) Kalit - ixtiyoriy maʼlumot (yoki tuzilma elementi) boshqa maʼlumotdan biror bir farqlash belgisi. 3) Qidiruv mezoni – bu qidirilayotgan kalit belgisi ma’lumotlar yozuvlarida moslik sharti. (teng, yaqin, o’xshash va b.) Kalit ikki hil boʼlishi mumkin: * Birlamchi (takrorlanmaydi, noyob); * Ikkilamchi (takrorlanadi). Kalitlar saqlanishiga nisbattan ichki va tashqi deyiladi. Agar kalitlar maʼlumotlar jadvalidan ajratib olinib alohida fayl sifatida saqlansa, u holda bunday kalitlar tashqi kalitlar deyiladi. Аks holda, yaʼni yozuvning bir maydoni sifatida jadvalda saqlansa ichki kalit deyiladi. .MALUMOTLARNI QIDIRISH USULINING ALGORITMLARI VA ULARNING SAMARADORLIGI
Ma’lumki, axborot texnologiyalari jadal suratlar bilan EXMda ma’lumotlarni qayta ishlashda qidiruv asosiy amallardan biri bo’lib hisoblanadi. Uning vazifasi berilgan argument bo’yicha massiv ma’lumotlari ichidan mazkur argumentga mos ma’lumotlarni topishdan iborat. Ixtiyoriy ma’lumotlar majmuasi jadval yoki fayl deb ataladi. Ixtiyoriy ma’lumot (yoki tuzilma elementi) boshqa ma’lumotdan biror bir belgisi orqali farq qiladi. Mazkur belgi kalit deb ataladi. Kalit noyob bo’lishi, ya’ni mazkur kalitga ega ma’lumot jadvalda yagona bo’lishi mumkin. Bunday noyob kalitga boshlang’ich (birinchi) kalit deyiladi. Ikkinchi kalit bir jadvalda takrorlansada u orqali xam qidiruvni amalga oshirish mumkin. Ma’lumotlar kalitini bir joyga yig’ish (boshqa jadvalga) yoki yozuv sifatida ifodalab bitta maydonga kalitlarni yozish mumkin. Agar kalitlar ma’lumotlar jadvalidan ajratib olinib alohida fayl sifatida saqlansa, u holda bunday kalitlar tashqi kalitlar deyiladi. Aks holda, ya’ni yozuvning bir maydoni sifatida jadvalda saqlansa ichki kalit deyiladi.
Kalitni berilgan argument bilan mosligini aniqlovchi algoritmga berilgan argument bo’yicha qidiruv deb ataladi. Qidiruv algoritmi vazifasi kerakli ma’lumotni jadvalda topish yoki yo’qligi aniqlashdan iboratdir. Agar kerakli ma’lumot yo’q bo’lsa, u holda ikkita ishni amalga oshirish mumkin:
|
| |
