|
Reja: Xoll effekti
|
| bet | 2/2 | | Sana | 26.05.2023 | | Hajmi | 0.83 Mb. | | #65078 |
Bog'liq 61 20 davlat-standarti-asosida-chizmalarni-taxt-qilish, Test tayyorlanishga (2), Asbobsozlik materiallari Qirindi hosil bo’lish jarayoni, Testlar to\'plami 2021, маруза, Referat Psixologiya fanidan Mavzu Temperament va uning tiplari, Хавоканд, MInimalizm uslubining milliy uylarimizdagi muhim jihatlari, ttb 6, Исокжонов Жамшидбек 89 А 20-гурух, xx asrning 60-80-yillarida ozbekistonda suv resurslaridan foydalanish muammolari, Саволлар Коллеж учун, betlik, 55555, liraH =
Bunda N -hajm birligi ichidagi erkin elektronlar soni; c -yorug’lik tezligi.
Kristall tuzilishiga nisbatan elektronlar yoki kovaklar erkin zaryadlar bo’lishi mumkin.SHu sababli Xoll effekti yoki musbat.yoki manfiy bo’ladi.
Xoll datchigining chiqish signali magnit maydon yo’nalishi va plastinka tekisligiga bog’liq.
Bu erda a — magnit maydoni vektori va Xoll plastinasi tekisligi orasidagi burchak.
h — datchikning sezgirligi. Datchikning sezgirlik qiymati plastinani materialiga, uning yuzasiga va haroratga bog’liq.
Xoll datchigining sezgirligi Xoll koeffitsientiga,ya’ni ko’ndalang elektr maydoni gradientining birlik magnit maydoni intensivligi va birlik tok zichligining nisbati bilan aniqlanadi.Metallardagi erkin elektronlar nazariyasiga asosan,Xoll koeffitsientini qo’yidagicha topish mumkun. H =
Bunda N -hajm birligi ichidagi erkin elektronlar soni; c -yorug’lik tezligi. Kristall tuzilishiga nisbatan elektronlar yoki kovaklar erkin zaryadlar bo’lishi mumkin.SHu sababli Xoll effekti yoki musbat.yoki manfiy bo’ladi.
Xoll datchigining chiqish signali magnit maydon yo’nalishi va plastinka tekisligiga bog’liq.
Xoll chiziqli datchiklari ko’pincha to’rtta chiqishli korpusda joylashtiriladi.Ikkita chiqish- boshqaruvchilar tokka ulanadi.Ular orasidagi qarshilik-zanjirni boshqarish qarshiligi Ri deb ataladi . CHiqish kuchlanishi o’lchovchi chiqishlar-differentsial chiqishlar deb ataladi va ular orasidagi qarshilik-chiqish differentsial qarshiliklar Ro deb ataladi.
. Xoll datchigining ekvivalent sxemasi 4 ta rezistorning va 2 ta kuchlanish manbai ko’rinishida tasvirlash mumkin.
Strelka ichidagi krest belgisi, V vektor kuzatuvchidan bizga yo’naltirilganini ko’rsatadi.
Datchik qo’yidagi parametrlar bilan xarakterlanadi: Ri va Ro qarshiliklar,magnit maydoni yo’q bo’lgandagi siljish kuchlanishi,sezgirlik va sezgirlikning temperatura koeffitsienti.
Ko’pchilik datchiklar kremniydan tayyorlanadi.Ularni ikki turga bo’lish mumkin:sodda va integrallashgan.Bundan tashqari,asosan ishlatiladigan materialar InSb ,InAs , Ge va GeAs.
Kremniyli sensorlar bitta asosning o’zida interfeys elektron sxemalar bilan integrallashgan bo’lishi mumkin.Qo’yilgan interfeys sxema o’z ichiga bo’sag’a detektorini olishi mumkin,va bunda datchik ikki xolatda bo’lib qoladi:agar magnit maydoni bo’sag’aviy qiymatdan kichik bo’lsa,chiqish signali nolьga teng va magnit maydoni kuchi ko’p bo’lsa,signal birga teng bo’ladi.
Kremniy pьezorezestiv xsusiyatga ega bo’lganligi uchun korpusga bo’lgan yuklamalar minimallashtirilishi kerak.
Agar sezgir element kuchlanish manbasiga ulangan bo’lib,temperaturaning o’zgarishi qarshiliklarga ta’sir etsa,bundan uning boshqaruv tokiga xam ta’sir qilishi kelib chiqadi.SHu sababli,chiqishlarni boshqarish tok manbaiga ulanadi,kuchlanish manbaiga emas.
p-tipli kremniy asosida n -tipli zonali Xoll datchigi.
Arduino platasiga Hall sensori bilan modul
Hall effektiga asoslangan qurilma quyidagi elementlarni o'z ichiga oladi:
• sozlash rezistori;
• 2 ta kanalli komparator;
• mos kelish uchun bir nechta rezistorlar;
• 2 ta LED elementi;
• Sensor.
Tyuning rezistori sensorning sezgirligini sozlash uchun mo'ljallangan. 1-diodli element quvvat manbai kuchlanishining modulda ekanligini ko'rsatadi. 2-diodli magnit maydon ma'lum chegaradan oshib ketganda signal beradi.Qurilma 4 ta pinni o'z ichiga oladi. Hall sensorini Arduino-ga ulash quyidagicha amalga oshiriladi:
• pin G Arduino platasidagi GND ulagichiga ulangan, yerga ulash uchun xizmat qiladi;
• + 5V ga ulanadi, +2 dan +10 V gacha elektr ta'minoti uchun mo'ljallangan;
• AO A0 ga ulanadi, analog chiqish hisoblanadi, magnit maydon kuchlanishini o'lchash uchun xizmat qiladi;
• DO 12 ga ulanadi, bu raqamli pin magnit maydon belgilangan quvvat darajasidan oshib ketganda signal beradi.
Xuddi shu tarzda, siz Arduino-ga to'rt yoki undan ortiq Hall sensorlarini ulashingiz mumkin, lekin dasturni barcha qurilmalar uchun kengaytirishni unutmang, bu shunchaki pin raqamlarini nusxalash va almashtirish orqali amalga oshiriladi.
Qurilmadan o'qishni qanday olish mumkin
Sensorni plataga ulagandan so'ng siz tizimning ishlashini tekshirishingiz mumkin. Buni amalga oshirish uchun siz qabul qilingan parametrlarni portga chiqaradigan standart eskizni yaratishingiz mumkin. Eskizni yuklab oling, portga qanday ma'lumot chiqishini tekshiring. Ob'ektning aylanish tezligi qanday o'rnatiladi
Sensorni plataga ulagandan so'ng siz tizimning ishlashini tekshirishingiz mumkin. Buni amalga oshirish uchun siz qabul qilingan parametrlarni portga chiqaradigan standart eskizni yaratishingiz mumkin. Eskizni yuklab oling, portga qanday ma'lumot chiqishini tekshiring. Ob'ektning aylanish tezligi qanday o'rnatiladi
Burilish tezligini hisoblash uchun siz Hall effekti bo'yicha sensorning raqamli chiqishi ma'lumotlaridan foydalanishingiz kerak. Agar siz velosiped spidometrini qurayotgan bo'lsangiz, bu kabi diagramma foydali bo'ladi.
Qurilmani harakatsiz holatda bo'ladigan tarzda joylashtiring. Masalan, siz visedan foydalanishingiz mumkin. Doimiy magnitni aylanayotgan narsaning yuzasiga ulang. Aylanadigan platforma sifatida siz magnit o'rnatilgan HDD dan foydalanishingiz mumkin.
Buning uchun murakkabroq eskiz kerak bo'ladi.
Burchak tezligi burilish burchagining burilish vaqtiga bo'linganiga teng. Bunday holda, burchak 360 daraja bo'ladi. Faqat diskning aylanish vaqtini hisoblash talab qilinadi.
Eskiz ketma-ket 2 ta o'tish o'rtasidagi farqni hisoblab, qurilmadan YUQORI dan LOWgacha bo'lgan ma'lumotni "tutib oladi". Vaqt oralig'ini aniqlash uchun Arduino platasi ishga tushirilgandan beri o'tgan millisekundlar sonini qaytaradigan millis() bazaviy funksiyasidan foydalaning Eskizni yuklang, ob'ektni magnit bilan aylantirishni boshlang. Aylanish davri va burchak tezligi konsol oynasida ko'rsatiladi. Agar diskda birin-ketin 2 magnit kichik masofada joylashgan bo'lsa, u holda nafaqat buralish tezligini, balki vektorni ham o'rnatish mumkin bo'ladi.
Agar velosiped spidometri haqida alohida gapiradigan bo'lsak, unda chiziqli tezlikning burchak tezligiga bog'liqligini ko'rsatadigan yana bir formulani esga olishimiz kerak. Shunga ko'ra, chiziqli tezlik burchak tezligi va velosiped g'ildiragi radiusining mahsulotiga teng. Ushbu formula tufayli siz eskizning murakkab versiyasini yaratishingiz va aylanish yo'nalishini aniqlashingiz mumkin
Analog kanal ishlashi. Keling, joriy sensorning ko'rsatkichlari nimani anglatishini aniqlaylik. Bu maydonning parametrlariga qarab o'zgaruvchan kuchlanishni ko'rsatadi. Maydonning induksiya vektori Gaussda hisoblanadi. Sensorning texnik tavsifiga ko'ra, 49E qurilmasining o'lchash chegaralari -1,2 mingdan +1,2 ming Gaussgacha. Asbobning taxminiy sezgirligi 2,9 mV / G ni tashkil qiladi.
|
| |
