Rektifikatsiya jarayonlarining

Download 1,19 Mb.
bet	8/10
Sana	12.12.2023
Hajmi	1,19 Mb.
	#117204

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Bog'liq
kurs ishim

Re

_·_Pr0 , 5 __We0 , 25

ДГ

Г
^N^udg ^v^a^R^eg ^k^rⁱ^t^e^rⁱ^y^l^a^r^d^a^aⁿⁱ^q^l^o^v^c^hⁱ^o^`^l^c^h^a^m^sⁱ^f^a^tⁱ^d^a^k^a^p^il^l^y^a^r
kontsanta^⁼Hisoblanadi. Veber kriteriysi ^W^e⁼⁽^^/^p⁾^h²^g,
c cт

^bu^erda^^-^sirtiy^taranglik,^N/m;^hts ^-^tarelkadagi^suyuqlikqatlamining tsatik balanligi.

Itsalgan rektifikatsion sxema tarkibida kolonna (tarelkali yoki nasadkali) va qaynatgich bo`ladi. Odatda, qobiq - trubali yoki zmeevikli issiqlik almashinish qurilmasidan qaynatkich sifatida foydalaniladi. Qaynatkich kolonnaning patski qismida yoki uning tashqarisida o`rnatilishi mumkin.

Turli sanoat korxonalarida tarelkali va nasadkali kolonnalar ko`p ishlatiladi.
Uzluksiz ishlaydigan rektifikatsion kolonnaning printsipial sxemasi 5.43-rasmda ko`rsatilgan. Boshlang‘ich eritma isitkich 2 da qizdiriladi va kolonnaning ta’minlovchi tarelkasiga uzatiladi. Kolonnadagi qaynatkich 8 ning issiqligi ta’sirida rektifikatsiya jarayoni sodir bo`ladi, eritma ditsillyat va kub qoldig‘iga ajraladi. Kolonnadan chiqayotgan bug‘lar deflegmator 4 da qisman yoki to`la kondensatsiyalanadi. Agar bug‘ to`la kondensatsiyalansa, hosil bo`lgan ditsillyat ajratuvchi moslama 5 da ikki qismiga bo`linadi.

5.43-rasm. Uzluksiz ishlaydigan rektifikatsion kolonna.
1 – yig‘gich; 2 - isitkich; 3 - rektifikatsion kolonna; 4 - deflegmator; 5 - ajratuvchi
moslama; 6 - sovutkich; 7 - nasoslar: 8 - qaynatkich.
Birinchi qism - flegma suyuqlik tambasi orqali o`tib kolonnaning yuqori tarelkasida purkaladi, ikkinchi qismi esa - ditsillyat sovutkich 6 dan o`tkazilib sovutiladi va yig‘gich 1 da to`planadi.
Agar, bug‘lar deflegmatorda qisman kondensatsiyalansa, ular kondensator–sovutkich orqali o`tkaziladi, u erda kondensatsiyalanadi
va sovutiladi. Jarayon mobaynida hosil bo`layotgan kub qoldig‘i uning qimmatligi va zarurligiga qarab yoki yig‘gichda to`planadi, yoki oqava suv sifatida utilizatsiyaga yo`naltiriladi.
Odatda, sanoat miqyosida boshlang‘ich eritma uch va undan ko`p qismlarga ajratiladi.
Ko`p komponentli eritmalarni rektifikatsiya qilish sxemasi 5.44- rasmda tasvirlangan. Ushbu sxema ko`p kolonnali bo`lib, boshlang‘ich eritmani uzluksiz ravishda uch qism, ya’ni A, V va S komponentlarga ajratishga mo`ljallangan.
Birinchi kolonna aralashmani A+VS yoki AV+S qismlarga ajratadi. Aralashmani n qismga ajratish uchun n-1 rektifikatsion kolonnalardan tarkib topgan rektifikatsion sxema zarur bo`ladi.
Davriy ishlaydigan rektifikatsion kolonnaning prinsipial sxemasi 5.45-rasmda keltirilgan.
Boshlang‘ich aralashma bug‘ bilan isitilayotgan qaynatkichga uzatiladi. Qaynash temperaturasigacha isitilgan aralashmaning bug‘lari rektifikatsion kolonnaning patski qismiga yuboriladi. Kolonna bo`ylab tepaga ko`tarilayotgan bug‘lar engil uchuvchan komponent bilan boyib boradi, so`ng esa deflegmatorga tushadi. U erda kondensatsiyalanadi. Xuddi uzluksiz ishlaydigan rektifikatsiya sxemasidek, kondensat flegma va ditsillyatga ajraydi. Qurilmadagi kub qoldig‘i to`kiladi va u yangi boshlang‘ich aralashma bilan to`ldiriladi.
Ma’lumki, halq xo`jaligining turli sohalarida rektifikatsiya jarayoni juda ko`p ishlatiladi. Bu jarayonni amalga oshirishda tarelkali kolonnalardan keng ko`lamda foydalaniladi.

5.45-rasm. Davriy ishlaydigan rektifikatsion kolonna shemasi.

Download 1,19 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Download 1,19 Mb.