|
ResearchBib Impact Factor: 8.654/2023 ISSN 2992-8869
Pdf ko'rish
|
| bet | 250/352 | | Sana | 23.01.2024 | | Hajmi | 44,19 Mb. | | #143802 |
Bog'liq 46-44-PBResearchBib Impact Factor: 8.654/2023 ISSN 2992-8869
284
Asalari qanoti har xil shaklda, asosan uchburchak shaklda tuzilgan bo‘lib, har
qaysi qanot ikkita yaproqchadan iborat, bular o‘rtasidan ko‘pincha to‘rt tomoni berk
qanotchalar hosil qiladigan tik va ko‘ndalang tomirlar o‘tadi. Qanot tomirlari
pardalarini ko‘tarib turuvchi mexanik tirgaklar vazifasini bajaradi, biroq ichi g‘ovak,
ba’zi tomirlar orqali oziq moddani keltiradigan qon harakat qiladi va traxeya (nafas
olish naychasi) hamda nerv tolalari keladi. Qolgan tolalarni ichi g‘ovak bo‘lmaydi.
Qanotlardagi uzunasiga ketgan tomirlar juda katta ahamiyatga ega bo‘lib, bu
tomirlar orqali oziq moddasi qanotga o‘tadi va qanotni tutib turadi. Asalarining
qanot tomirlari qon serkulyasiyasi va nerv sistemasi borligi aniqlangan, bu modda
almashinuvi jarayonda doimo ishtirok etadi. Shu sababli ona asalari qanotlarini kalta
qilib qirqishda (manipulyasiya qilishda) juda ehtiyot bo‘lish talab etiladi.
Asalari qanotlarining tuzilishi.
A-old qanot, B-orqa qanot, V-qanotlarining bir biriga tutashadigan
ilmoqchalari, G-qanotlarning kubital indeksini xisoblash sxemasi, a,b – uchinchi
kubital chiziqlarining oralig’i (3K); kubital indeks tenglamasi a x100%; K-kostal,
R-radial, MK-medial-kubital, a-anal naycha tomirlari, R-radial kataklari,
1K,2K,3K-birinchi,ikkinchi kubital kataklar, Ol. K,T,F-old qanotining tutashish
xalqachasi, Or. K,T,I – orqa qanotining old qanot bilan tutashish ilmoqchalari, T-
tutashgich.
Asalari qanotlaridagi tomirlarning ko‘ndalang va uzunasiga joylanishi katta
ahamiyatga ega. Bu tomirlar asalarilar uchgan vaqtida, uning qanotlarini mustahkam
tutib turadi. Ko’ndalang va uzunasiga joylashgan tomirlar bir-biri bilan kesishganida
katakchalar hosil qiladi. Ana shu katakchalar yordamida hasharotlarni qaysi turga
mansubligini aniqlashda, zootexniyada seleksiya va naslchilik ishlarini olib borishda
katta ahamiyatga ega ekanligi aniqlangan.
|
| |
