• Tizim ma’muri – tizimni ekspluatatsiyasiga va uning ishga layoqatlik holatini ta’minlashga javobgar shaxs. Tizim xavfsizligi
  • Respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot



    bet144/149
    Sana10.09.2024
    Hajmi
    #270811
    1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   149
    Bog'liq
    kiberxavfsizlik-asoslari

    RSA shifrlash algoritmi
    – 1978 yili R. Rayvest, A Shamir va L.Adleman 
    tomonidan taklif etilgan va asimetrik shifr tizimlarini qurishga mo’ljallangan 
    shifrlash algoritmi. 
     
    Shaxsiy axborot
    – tarqalishi faqat mos shaxslar yoki tashkilotlar ruxsati bilan 
    mumkin bo’lgan mamlakat fuqarolari yoki tashkilotlari manfaatlariga daxldor 
    axborot.
    Shifrlash algoritmi
    - shifrlash funksiyasini amalga oshiruvchi kriptografik 
    algoritm. Blokli shifrtizim holida shifrlashning muayyan rejimida shifrlashning 
    bazaviy blokli algoritmidan foydalanib hosil qilinadi. 
     
    Tahdid turlari
    - tahdidlarni tasodifiy va atayinlariga, aktiv va passivlariga 
    tasniflash mumkin.
    Tarmoq xavfsizligi
    - axborot tarmog’ini ruxsatsiz foydalanishdan, me’yoriy 
    ishlashiga tasodifiy yoki atayin aralashishdan yoki tarmoq komponentlarini 
    buzishga urinishdan ehtiyot qiluvchi choralar. Asbob-uskunalarni, dasturiy 
    ta’minotni, ma’lumotlarni himoyalashni o’z ichiga oladi. 
     
    Tarmoqlararo ekran
    – apparat-dasturiy vositalar yordamida tarmoqdan 
    foydalanishni markazlashtirish va uni nazoratlash yo’li bilan tarmoqni boshqa 
    tizimlardan va tarmoqlardan keladigan xavfsizlikka tahdidlardan himoyalash usuli; 
    yana - bir necha komponentlardan (masalan, tarmoqlararo ekran dasturiy ta’minoti 


    299 
    ishlaydigan marshrutizator yoki shlyuzdan) tashkil topgan ximoya to’sig’i 
    hisoblanadi.
    Tizim ma’muri
    – tizimni ekspluatatsiyasiga va uning ishga layoqatlik 
    holatini ta’minlashga javobgar shaxs.
    Tizim xavfsizligi
    - tizim resurslaridan va funksional imkoniyatlaridan 
    ruxsatsiz foydalanishdan hamda ishlashida turli bashorat qilinadigan yoki 
    qilinmaydigan holatlar sabab bo’luvchi, bo’lishi mumkin bo’lgan buzilishlardan 
    tizimning himoyalanishi.
    Virus
    – boshqa dasturlar bajarilayotganida o’zini ularga kirituvchi unchalik 
    katta bo’lmagan dastur; yana - nusxalarini beixtiyor yaratish va keyinchalik yangi 
    nusxasini nazoratlash va qayta yaratishga erishish maqsadida fayllardagi va tizimli 
    sohalardagi boshqa dasturlarni modifikatsiyalash imkoniyatiga ega dastur.

    Download
    1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   149




    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot