• dastlabki subyektlar s* = fei ... ^.} va obyektlar oe = {o1,.„. ow­ ning chekli to‘plamlari, bu yerda
  • О’ = Ou{o} S' = 5 M [Xj, *c] = M [*s,* 0]bm-c*a [( * ] „ * „ ) e S x 0 Af 'CXj, o] = 0 barcha x




    Download 7,8 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet31/249
    Sana20.05.2024
    Hajmi7,8 Mb.
    #246687
    1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   249
    О’
    = Ou{o}
    S' = 5
    M [Xj, *c] = M [*s,* 0]bm-c*a [( * ] „ * „ ) e S x 0
    Af 'CXj, o] = 0
    barcha x,
     

    SUckun
    destory object о
    (bu yerda 
    o>
     e ovn)
    O’’ =
    0{o}
    s' = s
    M'[xs. x J = M[[x}„x0]barcha {(xJ„xB) e S’ xO '
    create subject
    va 
    destory subject
    amallari monoton va monoton 
    bo‘lmagan amallaming o‘xshash juftlarini ifodalaydi.
    Ta’kidlash lozimki, har bir amal uchun uni bajarishga yana 
    oldindan qo‘yiladigan shart mavjud: ««ter yoki 
    delete
    amallari 
    yordamida foydalanish matritsasining yacheykasini o‘zgartirish 
    uchun ushbu yacheyka mavjud bo‘lishi, ya’ni mos subyekt va
    subject
    obyektning mavjud bo‘lishi shart. Shunga o‘xshash 
    object
    yaratish amallari uchun yaratiluvchi subyekt/obyektning mavjud
    subject
    d ss to w
    *" '
    bo‘lmasligi, 
    object
    yo‘q qilish amali uchun yo‘qotiluvchi sub­
    yekt/obyektning mavjudligi shart. Ixtiyoriy amalga oldindan qo‘yi- 
    ladigan shart bajarilmasa, u amalning bajarilishi natija bermaydi.
    У cq. 
    r
    . n
    Rasman 
    tizim tavsifi quyidagi elementlardan tashkil
    topgan:
    - foydalanish huquqlarining chekli to‘plami 
    R
    60


    -
    dastlabki subyektlar 
    s* =
    fei
    ...
    ^.} 
    va obyektlar 
    oe = {o1,.„. ow­
    ning chekli to‘plamlari, bu yerda 
    s<>
     <= 
    oa
    ;
    - tarkibida subyektlarning obyektlardan foydalanish huquq- 
    lari bo‘lgan dastlabki foydalanish matritsasi - 
    M>;
    - har biri yuqorida sanab o‘tilgan elementar amallar ter- 
    minallarida bajarish va sharxlash shartlaridan tashkil topgan -
    buyruqlaming chekli to‘plami - с = {к, о ,... ж,,)}.
    Tizimning vaqt bo‘yicha ahvoli holatlar Ш ketma-ketligi yor- 
    damida modellashtiriladi. Har bir keyingi holat 
    с
    to‘plamdagi qan­
    daydir komandaning oldingi holatga qo‘llash natijasi hisoblanadi - 
    Shunday qilib, tizimning u yoki bu holatga tushishi yoki 
    tushmasligi с dagi komandalar va ular tarkibidagi amallarga 
    bog‘liq. Har bir holat subyektlar, obyektlar to‘plamlari va huquqlar 
    matritsasi orasidagi mavjud foydalanish munosabatlarini belgilaydi. 
    Xavfsizlikni ta’minlash uchun ba’zi foydalanish munosabatlarini 
    taqiqlab qo‘yish lozimligi sababli, tizimning berilgan dastlabki hola­
    ti uchun u tushishi mumkin bo‘lmagan holatlar to‘plamini aniqlash 
    imkoniyati mavjud bo‘lishi shart. Bu shunday dastlabki shartlami (c 
    komandalar o„ obyektlar to‘plamining, 
    s,
    subyektlar to‘plamining 
    foydalanish matritsaning shartini) berishga imkon beradiki, bu shart- 
    larda tizim xavfsizlik nuqtayi nazaridan nomaqbul holatga tusha 
    olmaydi. Demak, ahvoli oldindan bashorat qilinuvchi tizimni qurish 
    uchun quyidagi savolga javob berish lozim: qandaydir subyekt s 
    qachondir qandaydir obyekt °dan foydalanish huquqiga ega bo‘lishi 
    mumkinmi?
    Shu sababli Xarrison-Ruzzo-Ulman modelining xavfsizlik 
    mezoni quyidagicha ta’riflanadi:

    Download 7,8 Mb.
    1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   249




    Download 7,8 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    О’ = Ou{o} S' = 5 M [Xj, *c] = M [*s,* 0]bm-c*a [( * ] „ * „ ) e S x 0 Af 'CXj, o] = 0 barcha x

    Download 7,8 Mb.
    Pdf ko'rish