7-qadam: agar
R = r
tenglik bajarilsa, u holda “imzo haqiqiy”,
iiks holda “imzo haqiqiy emas” deb qabul qilinadi.
( BOSHLANISHI
Imzoni tekshirish jarayoni
s va r qiymatlari bo‘yiclia
raqamli imzoni hisoblash
Ha
i
0
0
Yo‘q
M xabardan xesh-qiymatni
hisoblash
a Ni olish va e ni hisoblash
e
ga teskari bo'lgan v ni
hisoblash
Z1 va Z 2 hisoblash
C =kP elliptik egri chiziq
nuqtalarini hisoblash va u
bo’yicha R ni hisoblash
..i
R = r
Yo‘q
Ha
TA M O M
(Imzo haqiqiy)
/
TA M O M
!
i
\(lmzo haqiqiy emas)/
5.24-rasm. Elektron raqamli imzoni tekshirish jarayoni.
Ushbu jarayon uchun dastlabki (kirishdagi) ma’lumotlar bo‘lib,
imzolangan M xabar,
(r, s
) elektron raqamli imzo va ERI ochiq
123
kaliti, chiqish natijasi bo‘lib esa, mazkur ERI haqiqiyligi yoki
haqiqiy emasligi haqidagi axborot hisoblanadi.
Nazorat savollari:
1. Elektron raqamli imzoni shakllantirish sxemasini tavsiflab
bering.
2. Elektron raqamli imzoni tekshirish jarayonining
sxemasini
tushuntirib bering.
3. AQShning DSS standartini yoritib bering.
4. GOST R 34.10 Rossiyaning standartini tavsiflab bering.
5. 0 ‘z DSt 1092-2009 algoritmi asoslangan matematik
muammolami tushuntirib bering.
5.6. Steganografiya usullari
Steganografiya so‘zi yunon tilida maxfiy belgilar bilan yozil-
gan (steganos - sir, graphy - yozuv) ma’nosini bildiradi,
tarixi esa
ming yillami o‘z ichiga oladi. Axborotni steganografik himoya-
lashni turli texnikaviy, kimyoviy, fizikaviy
va psixologik usullar
yordamida amalga oshirish mumkin.
Steganografiya kriptografiya o‘mini bosmaydi, balki uni
to‘ldiradi. Steganografiya usullari yordamida xabami bekitish xabar
uzatilishi faktini aniqlash ehtimolligini anchagina pasaytiradi. Agar
ushbu xabar shifrlangan bo‘Isa, u yana bir qo‘shimcha himoyalanish
sathiga ega bo‘ladi. Steganografik usullaridan axborotni ruxsatsiz
foydalanishdan
himoyalashda, tarmoqlami monitoringlashga va
tarmoq resurslarini boshqarishga qarshilik ko‘rsatishda, ro'yxatda
ko‘rsatilmagan foydalanuvchilardan dasturiy ta’minotni niqoblash-
da, ba’zi intellektual mulkka egalik huquqini himoyalashda hamda
raqamli obyektlami autentifikatsiyalashda foydalaniladi.
Ma’lum steganografik usullarini quyidagi
ikkita guruhga ajra-
tish mumkin:
- moddiy steganografik usullar;
- axborot steganografik usullari.
