ni taqqoslashga asoslangan. Agar
P
a
va
p*
qiymatlar mos kelsa, pa
rol
P
a
haqiqiy, foydalanuvchi
A
esa qonuniy hisoblanadi.
A utentifikatsiya serveri
Parol haqiqiy
6.1-rasm. Paroldan foydalangan holda oddiy autentifikatsiyalash.
Oddiy autentifikatsiyani tashkil etish
sxemalari nafaqat parol-
lami uzatish, balki ularni saqlash va tekshirish turlari bilan ajralib
turadi. Eng keng tarqalgan usul - foydalanuvchilar parolini
tizimli
fayllarda, ochiq holda saqlash usulidir. Bunda fayllarga o‘qish va
yozishdan himoyalash atributlari o‘matiladi (masalan, operatsion
tizimdan foydalanishni nazoratlash ro‘yxatidagi
mos imtiyozlami
tavsiflash yordamida). Tizim foydalanuvchi kiritgan parolni parollar
faylida saqlanayotgan yozuv bilan solishtiradi. Bu usulda shifrlash
yoki bir tomonlama funksiyalar kabi kriptografik
mexanizmlar ish-
latilmaydi. Ushbu usulning kamchiligi - niyati buzuqning tizimda
m a’mur imtiyozlaridan, shu bilan birga tizim fayllaridan, jumladan,
parol fayllaridan foydalanish imkoniyatidir.
Xavfsizlik nuqtayi nazaridan parollami
bir tomonlama funk-
siyalardan foydalanib, uzatish va saqlash qulay hisoblanadi. Bu hol
da foydalanuvchi parolning ochiq shakli o‘miga uning bir tomon
lama funksiya h(.) dan foydalanib olingan tasvirini yuborishi shart.
Bu o‘zgartirish g‘anim tomonidan parolni uning tasviri orqali
oshkor qila
olmaganligini kafolatlaydi, chunki g‘anim yechil-
maydigan sonli masalaga duch keladi.
Ko‘p martali parollarga asoslangan
oddiy autentifikatsiyalash
tizimining bardoshliligi past, chunki ularda autentifikatsiyalovchi
138
axborot ma’noli so‘zlaming nisbatan katta bo‘lmagan to‘plamidan
jamlanadi. Ko‘p martali parollaming ta’sir
muddati tashkilotning
xavfsizligi siyosatida belgilanishi va bunday parollami muntazam
ravishda almashtirib turish lozim. Parollami
shunday tanlash lo-
zimki, ular lug‘atda bo‘lmasin va ulami topish qiyin bo‘lsin.
