1 0 0 ( а —
в)
(
100
- б )
bu yerda:
X - donning quritilgandan keyingi og‘irligi, %;
A - donning quritishgacha b o lg a n namligi,
%;
В - donning quritgandan keyingi namligi, %.
Misol uchun, quritgichda 200 t don quritildi. Namlik quritilgunga
qadar 20%, quritilgandan keyin 14% b o ld i, boshqacha qilib aytganda,
namlik
6% kamaydi. Bu kolsatkichlam i formulaga qo‘yadigan
bo lsak, quyidagicha natija chiqadi:
_ 100 (2 0 -1 4 ) _ 100-6 _
~ (100 — 14) ~
86
Buni og‘irlikda kolsatadigan bo lsak, quyidagicha boladi, y a’ni:
94 t
100
Misoldan k o lin ib turibdiki, don og‘irligi bo‘yicha kamayish foizi
namlikni kamayish foiziga nisbatan ko‘proq. Bunday foizdagi farqni
quyidagicha tushuntirish mumkin: ya’ni don oglrligi quritilgandan
so‘ng buglanish hisobiga kamayadi, ammo quruq don to‘plash
saqlanib qoladi.
Misolimizda 200 t don to'plami o ‘zida 200~20 =40 t
100
nam saqlagan, quruq don to‘plami 200-40=160 t ni tashkil qilgan.
Qimtilgandan keyin donda, ya’ni 160 t 86 foiz don to ‘pIamini
umumiy oglrligini quruq don orqali aniqlash mumkin, ya’ni 160 t 86
foiz umumiy oglrlikka teng. Demak, don quritilgandan keyin 160-
100/86=186,06 t ga teng bo ladi, bu yerda don to‘plamidagi nam
oglrligi 186,06-160=26,06 t,ga teng yoki quritilishgacha b o lg an
namlik miqdori 40-26,06=13,94 t b o lib , 6,97 foizni tashkil etadi
(13,94-100/200=6,97foiz).
Jihoz va m ateriallar: quritish javoni, texnik torozi, kalkulyator,
millimetrli qog‘oz, byukslar.