|
Samarkand branch of Tashkent StateBog'liq gudvilning-milliy-standartlarini-xalqaro-standartlar-asosida-tashkil-etishning-ustuvor-sabablari-hamda-gudvilni-yangi-metodlar-bilan-buxgalteriya-hisobiga-kiritishSamarkand branch of Tashkent State
Agrarian University
Volume 4 | SamTSAU Conference | 2023
Theoretical and practical foundations of
introducing smart agriculture in Uzbekistan
O‘zbekistonda aqlli qishloq xo‘jaligini joriy
etishning nazariy va amaliy asoslari
135
May 12-13
https://samaguni.uz/ International Scientific and Practical Conference
8. Nomoddiy aktivdan foydalanish huquqini berish bilan bog’liq operatsiyalar
hisobi.
9. Gudvil hisobi xususiyatlari.
10. Nomoddiy aktivlarning chiqib ketishi.
11. Nomoddiy aktivlarni inventarizatsiyadan o’tkazish.
12. Axborotlarni yoritib berish.
7-son BHMS ning 1- bob “Umumiy qoidalar” ning 6- bandida ko’rsatilgan
“Nomoddiy aktivlarni hisobga olish shartlarini” bajargan nomoddiy aktivlar ushbu
bobning 10- bandida ko’rsatilganidek gudvil nomoddiy aktiv sifatida tan olinadi.
Xuddi shu BHMSning 9- bobi “Gudvil hisobi xususiyatlari” bo’lib uning 60- bandiga
ko’ra korxonaning bozor qiymati korxona tomonidan kelgusida olinish ehtimoli
mavjud bo’lgan iqtisodiy naf bozori bahosini aks ettiradi. 63- bandiga ko’ra gudvil
summasiga kelgusidagi iqtisodiy nafni kutib, xaridor tomonidan to’lanadigan narxga
qo’shimcha sifatida qarash va alohida inventor sifatida hisobga olish lozim. Xuddi
shu BHMSning 64- bandiga ko’ra gudvil bo’yicha amortizatsiya ajratmalari uning
foydali xizmat muddati mobaynida boshlang’ich qiymatni kamaytirish yo’li bilan
buxgalteriya hisobida aks ettiriladi. Gudvil bo’yicha amortizatsiya ajratmalari mazkur
BHMSning 7- bobida nazarda tutilgan usullar orqali amalga oshiriladi.
Gudvil 21-son BHMSga ko’ra buxgalteriya balansida 0480- schyotda aks
ettiriladi. Gudvil korxona xarajatlari evaziga hisobdan chiqarilganda: debet xarajat
aks ettirilgan schyot, kredit 0480 bo’ladi. Asos hujjat “raschot” olinadi.
Gudvilning xalqaro standartlari 2004-yil martda “International accounting
assets board” tomonidan tasdiqlangan ushbu standart IAS 38 kengashning 14ta
a’zosidan 13tasi tomonidan tasdiqlashga taklif qilingan. Professor Whithingdon
tomonidan ma’qullanmagan. IAS 38 29 bob va 133 banddan iborat:
1. Maqsadi.
2. Faoliyat doirasi.
3. Ta’riflar.
4. Nomoddiy aktivlar.
5. Tanishish va o’lchash.
6. Alohida sotib olish.
7. Biznes birlashmalari bir qismi sifaida sotib olish.
8. Davlat granti sifatida sotib olish.
9. Aktivlar almashinuvi.
10. Ichki yaratilgan gudvil
11. Ichki ishlab chiqarilgan nomoddiy aktivlar.
12. Xarajatlarni tanishtirish.
|
| |
