SANOATDA RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR
ЦИФРОВЫЕ ТЕХНОЛОГИИ В ПРОМЫШЛЕННОСТИ
DIGITAL TECHNOLOGIES IN INDUSTRY
ID: 37094
Volume 1, № 1
September 2023
DOI: https://doi.org/10.5281/zenodo.8376784
GEOLOGIYA VA NEFT-GAZ SANOATI
ГЕОЛОГИЯ И НЕФТЕГАЗОВАЯ ПРОМЫШЛЕННОСТЬ
GEOLOGY AND OIL-GAS INDUSTRY
www.srt-journal.uz
71
GAZLARNI KIMYOVIY ARALASHMALARDAN TOZALASH JARAYONINI
TADQIQ QILISH
Sh.A.Rizayev, B.M.Abdullayev, B.O.Jumaboyev
Assistent, Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti
Annotatsiya.
Hozirgi kunda gazlarga quyiladigan talab yil sayin ortib bormoqda xususan
gazlarni kimoviy tozalash bir qancha boqichlarni o‘z ichiga oladi: Gazlarni kislotali
komponentlardan tozalash usullari hozirgi vaqtda gazni kislotali
komponentlardan tozalash
uchun uchta guruh usullari qo‘llaniladi: yutilish, adsorbsiya va katalitik usullar kabi
jarayonlarni o‘z ichiga oladi.
Kalit so‘zlar:
ajratgichlar,
absorber, konteynerlar, muzlatgichlar,
issiqlik almashtirgich,
tozalash ustuni, nasos, Kimyosorbtsiya usullari, monoetanolamin.
STUDY OF THE PROCESS OF GAS CLEANING FROM CHEMICAL MIXTURES
Sh.A. Rizayev, B.M. Abdullayev, B.O. Jumaboyev
Karshi Engineering Economics Institute
Abstract.
Currently, the demand for gases is growing every year, in particular, chemical gas
cleaning includes several aspects: Methods for cleaning gases from acidic components.
Currently, three groups of methods are used to clean gas from acidic components: absorption,
adsorption and catalytic methods.
Keywords:
separators, absorber,
containers, refrigerators, heat exchanger, purification
column, pump, Chemisorption methods, monoethanolamine.
Kirish.
Tabiiy neft gazlari tarkibidagi kiruvchi kimyoviy
aralashmalarga toksik va
korroziv oltingugurt o‘z ichiga olgan birikmalar, shuningdek uglevodorod gazining issiqlik
qiymatini kamaytiradigan yonmaydigan inert gazlar kiradi.
Oltingugurt o‘z ichiga olgan aralashmalar orasida vodorod sulfidi (H2S), uglerod sulfidi
(COS), uglerod disulfidi (CS2) merkaptanlar (CnH2n-1-SH) va sulfidlar (R-S-R) va disulfidlar
(R-S-S-R) ham mavjud.
Kimyoviy aralashmalarning xususiyatlari
Vodorod sulfidi (H2S) tabiiy gazlarni tashkil etuvchi oltingugurt birikmalaridan vodorod
sulfidi eng faol hisoblanadi. Oddiy sharoitlarda bu chirigan tuxum hidiga ega bo‘lgan rangsiz
gaz, zichligi 1,93 kg / m3.Vodorod sulfidi kuchli asab agenti hisoblanadi: odamning o‘tkir
zaharlanishi 0,2-0,3 mg/l konsentratsiyada sodir bo‘ladi va a/l - halokatli. Vodorod sulfidini
ushbu konsentratsiyada nafas olganda, zaharlanish deyarli bir zumda rivojlanadi:
konvulsiyalar va ongni yo‘qotish nafas olishni to‘xtatish natijasida o‘lim bilan yakunlanadi.
Vodorod sulfidi kontsentratsiyasining ortishi ko‘rsatkichi ko‘zlar - yonish, qizarish, ko‘z
qovoqlarining shishishi kabi yomon alomatlarni keltirib chiqaradi.
Uning toksikligi yuqori
