Scientific progress volume ǀ issue ǀ 2021 issn: 2181-1601 Uzbekistan

Download 0.73 Mb. Pdf ko'rish
bet	2/5
Sana	20.11.2023
Hajmi	0.73 Mb.
	#101658

1 2 3 4 5

Bog'liq
metallarni-korroziyalanishi-va-ularni-oldini-olish-samarodorligi
investitsiya Norqulov, Informatika va Axborot texnologiyalari fanidan Test savollari In, критерия пирсон колмогорова, 9 - А КЛАСС, Документ-WPS Office, Amaliy ish 2 oybekjon, Nazorat ishi, Kiberxavfsizlik 2-amaliy ish (1), 106, Xushmurodov J, Ahmad Yassaviy, Eksponinsial tekislash usuli 1, Reference-351211100420, Sirtqi falsafa test

ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 ǀ ISSUE 2 ǀ 2021 ISSN: 2181-1601 Uzbekistan www.scientificprogress.uz

SCIENTIFIC PROGRESS

VOLUME 2 ǀ ISSUE 2 ǀ 2021
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan

www.scientificprogress.uz

Page 671
1-rasm. Metall sirtlarining korroziyalanishi.
Suyuq yoqilg'ilar ta'sirida vujudga keladigan korroziya ham kimyoviy korroziya
jumlasiga kiradi. Suyuq yoqilg'ining asosiy tarkibiy qismlari metallarni
korroziyalantirmaydi, lekin, neft va surkov moylari tarkibidagi oltingugurt, vodorod
sulfid va oltingugurtli organik moddalaring metallarga ta'siri natijasida korroziya
vujudga keladi. Suvsiz sharoitidagina bu ta'sir namoyon bo'ladi. Suvda elektrokimyoviy
korroziyaga aylanadi [7-14].
2-rasm. Metall sirtlarining elektrokimyoviy korroziyalanishi.
Elektrolitlar ta'sirida bo'ladigan korroziya elektrokimyoviy korroziya deyiladi.
Ko'pgina
metallar
asosan
elektrokimyoviy
korroziya
tufayli
yemiriladi.
Elektrokimyoviy korroziya metalda kichiq galvanik elementlar hosil bo'lishi natijasida
sodir bo'ladi [15-19].
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYA
Galvanik elementlar hosil bo’lishiga sabab: 1) ko'p metallar tarkibida qo'shimcha
sifatida boshqa metallar bo'lishi; 2) metall hamma vaqt suv, havo namligi va
elektrolitlar qurshovida turishidir. Masalan, nam havoda temirga mis metali tegib
to’rgan bo'lsin. Bunda galvanik element hosil bo'ladi (temir – anod, mis – katod
vazifasini o'taydi). Temir oksidlanadi:
Fe – 2e
–
 Fe
2
Bu elektronlar katod sirtida havo kislorodini qaytaradi:

SCIENTIFIC PROGRESS

VOLUME 2 ǀ ISSUE 2 ǀ 2021
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan

www.scientificprogress.uz

Page 672
O
2
 2H
2
O  4e
–
 4OH
–
Fe
2
ionlari OH
–
ionlari bilan birikib, Fe(OH)
2
ni hosil qiladi; Fe(OH)
2
havo
kislorodi va namlik ta'sirida Fe(OH)
3
ga aylanadi;
Fe(OH)
2
 O
2
 2H
2
O  4Fe(OH)
3
Natijada temir korroziyaga uchraydi. Agar vodorod ionlari mo'l bo'lsa, temirdan
chiqqan elektronlar havodagi kislorodni qaytarmasdan vodorod ionlarini qaytaradi.
2H

2e
–
 2H  H
2
Temir qalayga tegib tursa, korroziya temir misga tegib turgandagiga qaraganda
sustroq sodir bo'ladi, temir ruxga tegib tursa, zanglamaydi, chunki, temir ruxga
qaraganda asl metaldir; elektrolitlar ishtirokida rux bilan temir hosil qilgan galvanik
elementda rux – anod, temir – katod vazifasini bajaradi [20-24].
Metallarni korroziyadan saqlash uchun bir necha choralar qo'llaniladi:
a) metall sirtini boshqa metallar bilan qoplash;
b) metall sirtini metall bo'lmagan moddalar bilan qoplash;
v) metallarga turli qo'shimchalar kiritish;
g) metall sirtini kimyoviy birikmalar bilan qoplash.

Download 0.73 Mb.

1 2 3 4 5

Download 0.73 Mb.

Pdf ko'rish