SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 3
ǀ ISSUE 4
ǀ 2022
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan
www.scientificprogress.uz
Page 264
Amerika Qo'shma Shtatlarida navbatdagi ta`lim bosqichi oliy ta`lim bo’lib, u 2
yoki 4 yil o’qitiladigan kollejlar hamda dorilfununlardir.AQShda majburiy ta`lim 16
yoshgacha amal qiladi. Bu mamlakatdagi o'quv yurtlari davlat,
jamoa tasarrufida,
xususiy va diniy muassasalar ixtiyorida bo’lishi mumkin.
Amerikada 3 yoshgacha bo’lgan bolalar tarbiyasi bilan onalar shug’ullanadilar,
lekin ularga hech qanday imtiyozlar berilmagan. 5 yoshdan esa “Kinder garde” deb
ataluvchi tayyorlov muassasalarida ta`lim boshlanadi. Boshlang’ich maktab 6 yoshdan
to 13- 15 yoshgacha bo’lgan bolalarni qamrab oladi. Bu boshlang’ich maktablarda
umumiy savodxonlik va kasbga yo’naltirish vazifalari hal etiladi.
Sinfdan-sinfga
ko’chish ta`lim oluvchining o’zlashtirganlik darajasiga bog’liq. Boshlang’ich ta`lim
turli shtatlarda turlicha belgilangan (4, 5, 6, 8 yil). Maktablarda turli hil to’garaklar,
uchrashuvlar, shoular va sayohatlar uyushtiriladi,
ammo ularning hammasiga haq
to’lash lozim. O’rta maktablar quyi va yuqori bosqichlardan iborat.
Sinfni bitirgan talabalar tanlov asosida o’rta maktabga qabul qilinadi. O’rta
maktablarda quyidagi to’rt yo’nalishda kasb-hunar asoslari berib boriladi:
Kasb-hunar ta`limi;
Biznes ta`limi;
Savdo va sanoat ta`limi;
-qurilish ta`limi.
Oliy ta`lim esa quyidagi 4 asosiy bosqichda amalga oshiriladi:
Kichik mutaxassis 2 yillik kollejlar.
Bakalavr 4 yillik kollejlar.
4 yillik kollej yoki dorilfununni tugatgandan so’ng, 1-2 yillik magistr maktabi.
5.Doktorantura.
Oliy ta`limda ikki yo’nalish mavjud:
Ta`limni individuallashtirish
Talabaning mustaqil ishlashini amalga oshirish.
Pedagog yo’naltiruvchi rol o’ynaydi. Asosiy maqsad talaba intellektini mashq
qildirish va mantiqiy fikrlashga o’rgatishdir.
Yuqoridagilardan kelib chiqib xulosa qilish mumkinki, AQSh o’rta maktablarida
o’z ta`lim oluvchilariga uch yo’nalishda:
akademik, kasb-h unar,
umumiy
yo’nalishlarda bilim beradi.
AQShda har bir ta`lim oluvchiga fanlar bo’yicha olgan bilimlari jamlangan
attestatlar beriladi. Kollejlarda o’qish istagida xujjat topshirgan pedagoglar yuqori o’rta
maktabning so’nggi ikki yili bilimlari hajmida kirish test sinovlaridan oo’tkaziladi.
O’g’il-qizlarning tanlagan kasbiga layoqati va qobiliyati ham aniqlanadi.
Maktablarda qo’llanilishi mumkin bo’lgan vositalar
elektron yozuv apparatlari
(kalligrafiya va yozuv qoidalarini takomillashtirishga yordam beradigan moslamalar)