|
Úsh ólshewli modellestiriw” oqıw ámeliyatı páninen oqiw materiallar toplamí «tastíYÍqlayman»
|
| bet | 47/94 | | Sana | 19.01.2024 | | Hajmi | 7,58 Mb. | | #141565 |
Bog'liq 3 d modellestiriw OMK amelyat(1-qosımsha)
(2-qosımsha)
Baha
|
Kriteriya
|
5 –ayrıqsha
|
Juwmaq hám qarar qabıl etiw; unamlı pikirley alıw; óz betinshe pikir júrite alıw; alǵan bilimlerin ámelde qollana alıw; mazmunın túsiniw; biliw, aytıp beriw; kóz aldına keltire alıw.
|
4 – jaqsı
|
Óz betinshe pikir júrite alıw; alǵan bilimlerin ámelde qollana alıw; mazmunın túsiniw; aytıp biliw, kóz aldına keltire alıw
|
3-qanaatlanarlı
|
Mazmunın túsiniw; aytıp biliw, kóz aldına keltire alıw
|
2-qanaatlanarsız
|
Baǵdarlamanı ózlestirmegenligi; pánniń mazmunın bilmewi; anıq kóz aldına keltire almawı; óz betinshe pikir júrite almawı.
|
(3-qosımsha)
1. Texnika qawipsizligi haqqında ulıwma maǵlıwmatlar
Kompyuter grafikası hám dizayn operatorı qániygeligi II kurs 05-21topar oqıwshılarına oqıw ámeliyatı ushın texnika qáwipsizligi ótildi
№
|
F.A.Á
|
Oqıwshınıń qolı
|
Qol qoyılǵan sáne
|
1
|
Atamuratov Ótkir
|
|
|
2
|
Aybosınova Zulfiya
|
|
|
3
|
Babaniyazov Alawatdin
|
|
|
4
|
Bazarbaev Mıltıqbay
|
|
|
5
|
Edilbekova Hurliman
|
|
|
6
|
Esemuratov Ruslan
|
|
|
7
|
Xalmuratov Nietqayır
|
|
|
8
|
Xojamuratova Gulparshın
|
|
|
9
|
Izbanova Gulmiyra
|
|
|
10
|
Jadigerov Azizbek
|
|
|
11
|
Jumanazarova Saltanat
|
|
|
12
|
Kewlimjaeva Guljan
|
|
|
13
|
Qalbaev Qaharman
|
|
|
14
|
Qurbanbaeva Dilora
|
|
|
15
|
Maxsetbaev Berdax
|
|
|
16
|
Muxammedsadıkov Ikram
|
|
|
17
|
Muratbaev Hasılbek
|
|
|
18
|
Nuratdinov Dawran
|
|
|
19
|
Perdebaeva Móldir
|
|
|
20
|
Temirbekov Dawran
|
|
|
21
|
Tóremuratov Islam
|
|
|
22
|
Turdıbekova Nadıra
|
|
|
23
|
Turǵanbaev Jetker
|
|
|
24
|
Orazbaev Nurlan
|
|
|
25
|
Usnatdinova Dinara
|
|
|
26
|
Uzaqbergenova Nurxayat
|
|
|
Arnawlı pán oqıtıwshısı ___________________
(4-qosımsha)
Blic soraw
Teksturali karta degenimiz ne?
Teksturali kartalar menen islew qalay amelge asiriladi?
Materiallar va teksturali kartalar qalay paydalaniladi
(5-qosımsha)
Paydalanılatuǵın ádebiyatlar
Ш.А. Назиров, Ф.М.Нуралиев, Б.Ш.Айтмуратов. Растр ва веkтор графика. ЎзР олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги. Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази. – Т.: Ғафур Ғулом номидаги нашриёт-матбаа ижодий уйи, 2007.
Ш.И.Раззоқов, Ш.С.Йўлдошев, У.М.Ибрагимов. Компьютер графикаси. ЎзР олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги. Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими маркази. – Т.: Талқин, 2006
3. Ш.А.Назиров, Ф.М.Нуралиев, Б.Ш.Айтмуратов. Векторная и растровая графика. Министерство высшего и среднего специального образования РУз. Центр среднего специального профессионального образования. – Т.: Издательско-полиграфический творческий дом имени Чулпана, 2007
(6-qosımsha)
Tiykarǵı túsinikler
Tema: Materiallar va teksturali kartalar
Reje:
Teksturali karta
Teksturali kartalar menen islew
Materiallar va teksturali kartalar
Úsh ólshewli grafika menen islegende, sırtqı kórinisler payda etiletuǵın keńislikke bólek itibar beriw kerek. Bul halda dástúriy 2D-tegislik úsh ólshewli grafika maqsetlerine tuwrı keltiriledi. 3D-grafikada jumısshı keńislikti sonday ańlatıw kerek, ol jaǵdayda tekǵana modellestirip atırǵan úsh ólshewli geometriyalıq formanı, bálki onıń geometriyalıq jaylasıwı hám jaǵdayı esapqa alınıwı kerek. Úsh ólshewli grafikada Dekart, cilindrik hám sferik koordirata sistemaları isletiledi.
Qurılǵan barlıq úsh ólshewli obektlerdi geometriyalıq hám nogeometrik obektlerge bolıw múmkin. Geometriyalıq obektke tiykarınan saqna qurawshıların qurıwda isletiledi: personajlar, deneler, basqa sóz menen aytqanda ámeldegi obektler. Nogeometrik obektler bolsa saqnaǵa janlılıq sezimin beriw ushın (tuwrı jaqtılandıriw), obektlerge tásır etiwshi kúshlerdi modellestiriwde (mısalı gravitaciya yamasa samal esiwi) hám taǵı basqa. Basqasha aytqanda kórsetip atırǵan kadrda geometriyalıq obektler áyne (sızıqlar hám sırtlar kóriniste), nogeometrik obektler bolsa aralıq (sayalar, tezleniw hám taǵı basqa) kóriniste kórinetuǵın boladı.
Geometriyalıq obektler. Geometriyalıq obektlerdi kóriwde júdá kúshli hám keń tarqalǵan 3D paket Discreet kompaniyası 3 D Studio Max programmasın tańlap onıń mısalında obektlerdiń tiykarǵı túrleri hám modellestiriw texnologiyasın kórip ótemiz. Bul programma járdeminde geometriyalıq obektlerdiń tómendegi túrleri qurılıwı múmkin. Splayn sızıqlar (Spline Curves) - basqa sırt yamasa sırtqı kórinislerdi kóriwde isletiletuǵın hám sol tártipte qurılǵan (Beze yamasa Nurbs) sızıqlar. Olardı háreket troyektoriyaların ańlatıw ushın da isletiw múmkin. Mısalı, Beze sızıqları ushın, jeke halda, baslanǵısh forma hám sızıqlar kompleksi anıqlanǵan bolıp (mısalı, tekst, sheńber, ellips) olar keyinirek anıq sırtqı kórinisler kóriwde isletiliwi múmkin. Poligonal obektler (polugonal objects) — bular ózgerip turıwshı parametrler menen ańlatpalanıwshı (mısalı uzınlıq, radius ) poligonal baslanǵısh sırtqı kórinisler (polygonal primitives) yamasa polugonal túrler bolıp tabıladı (polugonal meshes). Poligonal túrler jup-jupbı menen ushlardı tutastiruvchi qırlar retinde anıqlanadı. Baslanǵısh sırtqı kórinisler (primitiv) ti isletiw dizaynerge obekt formasın ózgertiwdi biraz ańsatlastıradı. Sonda 3D-baslanǵısh (primitiv) sırtqı kórinislerdi (mısalı sfera yamasa cilindr) kórsetiwde, olardıń forması qırlar járdeminde berilgen anıqlıqta almastırıladı. Poligonal d obekt sırtı tegis jaqlardan ibarat bolǵanı ushın, olarǵa kórsetiw tegisligin beriwde túrli tegislew algoritmları paydalanıladı. Bul texnologiya tiykarınan 3D oyınlardı hám virtual bolmıstı jaratıwda keń qollanıladı.
Beze sırtları (Bezier patches) - bul Beze shıńlarınıń jaylasıwı menen tegis sırtlar bolıp tabıladı. Bul shıńlar sırtqa urınba vektorlar (tangent) úshlerinde jaylasqan qosımsha basqarıwshı noqatlar (control points) járdeminde sırttıń iymekligin anıqlaydı. Bul sırtlar esaplaw sisteması ushın málim qıyınshılıqlardı tuwdırıwına qaramay, olar járdeminde quramalı iymek sızıqlı obektlerdi modellestiriw múmkin.
NURBS sırtlar — birdey bolmaǵan iymek sızıqlı sırtlardı modellewde isletiletuǵın eń universal hám nátiyjeli qural bolıp tabıladı. Bunday sırtlar arnawlı tórt ólshewli birdey keńislik ańlatpalanadı. Ol jaǵdayda hár bir basqarıwı shıń, ush X, Y, Z koordinatadan tısqarı qosımsha salmaq (weigat) xarakteristikaǵa da iye. Shıńnıń ornı hám salıstırmalı salmaǵın ózgertiw arqalı obekt formasın anıq basqarıw múmkin.
Quramalı obektler (compound objects) - aldınan tayarlab qoyılǵan eki yamasa odan kóp sırtqı kórinislerden dúziledi. Qanday dene qurılısına qaray aldınan dúzilgen sırtqı kórinisler sızıq yamasa sırt bolıwı múmkin. Dinamikalıq obektler (dynamic objects) — olarǵa qoyılǵan sırtqı kúshler tásirinde háreketke keliwshi obektler: prujina hám amortizatorlar. Olar obekt háreketi dinamikasın modellestiriwde isletiledi. Basqa programmalarda geometriyalıq obektlerdi qurıw hám redaktorlawdıń soǵan uqsas yamasa olardan parq etiwshi usılları qollanıladı. Nogeometrik obektler. Mısal retinde 3D Studio Max programmasın kóriwdi dawam ettiremiz. Tómendegi obekt túrlerin qaraw itibarǵa ılayıq.
Jaqtılandıriw deregi (light objects) sırtqı hám ishki jaqtılandıriwdi ańlatıwda isletiledi. Túrli algoritmler jaqtılıq taratıwshı túrli dereklerdi jaratadı : bir noqattan barlıq tárepke tarqalatuǵın nur; projektordaǵı shıǵıwshı fokuslanǵan jaqtılıq; jóneltirilgen derekten shıǵıwshı jóneltirilgen nur. Bunda dereklerden shıǵıwshı nur túrli reńde bolıwı, málim aralıqtan keyin tómenlewi sonıń menen birge obektlerdiń sayaların payda etiwi múmkin.
Kameralar (cameras) — kadr tegisliginde obekt hákisin tolıq baqlaw imkaniyatın beredi. Onıń eń tiykarǵı xarakteristikası, kóriw maydanın anıqlawshı kamera obektivining foks aralıǵı bolıp tabıladı. Bul eki parametr óz-ara baylanıslı hám uyqas túrde gradus hám millimetrlerde olshenedi. Taǵı bir zárúrli xarakteristika bul kesindi tegisligi bolıp tabıladı.
Ol saqna bóleginiń kórinis aralıǵın anıqlaydı.
Keńislikti bukuvchilar (space warps) obektlerge sırtqı kúshler tásirin ańlatadı, bul - málim obektlerge tásir kórsetiwshi kúshler maydanı deformasiyası, yamasa obekt bóleklerin shashıp jiberiwshi ılǵallı tolqınlardı keltiriw múmkin.
Materiallar sırtning kórgezbesi qásiyetlerin, yaǵnıy sırtning saqna kórsetilgenligi menen munasábetin anıqlaydı.
Sırtlardıń tómendegi qásiyetleri materiallardıń jaqtılıq penen munasábetin anıqlaydı:
— reń (color);
— ashıqlıq (transparency);
— tegislik (shiness)
— nurdıń sınıw koefficenti (refractive index).
Reń hám shaf foflik nur shashılıwın anıqlaydı. Sınıw koef fisenti hám tegislik yordaraida sırtından shu' lalar hám nurli aynalıq qaynatıw anıqlanadı.
Material reńin tańlawda tómendegilerdi esapqa alıw kerek:
— Materialdı anıq reńin anıqlaw.
— Reńniń to'qliq jıra jasi.
— Reńniń jaqtılıq jıra jasi.
Kórsetiw waqtında fotorealistik sapanı alıw ushın material qásiyetlerin júdá anıq beriw kerek. Sol maqsette grafik programmalarda túrli pikir ózgeshelikli materiallar ulgi (shablon) ları isletiledi. Úlgilerden paydalanıw dizayner jumısın keskin ańsatlastıradı. Sırt maydanına hár túrlı bezewlerdi (uzor) túsiriw ushın programmalarda teksturali kartalar (dekorativ bezew — maps) isletiledi. (Mısalı diywalǵa terilgen gerbish,). Aldınan tayarlanǵan teksturalar hár túrlı túrdegi fayllarda (HMP, TIF, JPG, EPS,.. ) saqlanıwı yamasa olardı tez qurıw qaǵıydaları kórinisinde saqlanıwı múmkin.
3 D-modellestiriw ózinde arnawlı programmalıq támiynattan paydalanıp, 3 D-modeldi (yamasa úsh ólshewli obekt kórinisindegi karkas model) islep shıǵıw rejimin ańlatadı. Úsh ólshewli model sızıqlar hám qıysıq sırtlar menen óz-ara baylanısqan kóplegen noqatlar járdeminde jaratıladı. Úsh ólshewli modellestiriw qollanılatuǵın tarawlar mudamı keńeyip barıp atır. Ol tómendegi: oyınlar, yaǵnıy realistik personajlarning modellestiriw ámelge asırılıwı; medicina — insan denesi shólkemleriniń bólek modelleriniń jaratılıwı; injenerlik — transport quralları, jańa apparat hám imaratlar modeli islep shıǵilıwı; kinomatografiya — túrlishe arnawlı effektler hám qıyalıy personajlar jaratılıwı sıyaqlı tarawlardı qamtıp alıp atır. Sonıń menen birge, reklama salasında da 3 D-modellestiriwden jetkiliklishe paydalanıp kelinip atır.
Autodesk 3 D Studio Max programmaları interfeysi
Búgingi kúnde oyınlarǵa hádden tıs qızıǵıwshılıq kúsheyiwi sol zatqa alıp keldi, 3D-programmalıq quralların islep shıǵıwshılar bir qansha jetilisken qosımshalardı jaratılıwna májbúr bolıp atırlar. Úsh ólshewli modellestiriwdiń jańa múmkinshilikleri multfilm qaharmanların jaratılıwma ketetuǵın waqtın sezilerli dárejede kemeytirdi. Programmalıq qural obiektke háreketti ańsat beriw hám buǵan minimum waqıt sarp etiw etiw imkaniyatın beredi. Tájiriybeli paydalanıwshı óziniń joybarın jaratıw ushın kóbinese bir qansha úsh ólshewli modellestiriw programmalarınan paydalanadı. Joqarıda atları keltirilgen programmalardan birgelikte paydalanıw realistik oyınlı saqnalar jaratıw hám ónimdi jetilisken kóriniske alıp keliw imkaniyatın beredi. Ámelde barlıq 3 D-programmalıq quralları salıstırǵanda bir-birine uqsas interfeys hám modellestiriw ushın úskenelerge iye, biraq programmalar ayriqsha qásiyetleri menen, sonıń menen birge, jaqtılandıriw degi esaplaw algoritmları, animatsiyalardı jaratıw hám suwretti vizuallastırıw boyınsha da parıq etedi.
Autodesk Maya programmaları interfeysi
|
| |
