• Axborotni kodlash usullari
  • Sharof Rashidov nomidagi Samdu urgut filiali Pedagogika va tillarni oʻqitish fakulteti oʻzga tilli guruhlarda rus tili yoʻnalishi 1-bosqich talabasi Ergasheva Sabrinaning Axborot texnologiyalari fanidan tayyorlagan amaliy ishi Bajardi: Ergasheva Sabrina




    Download 259.5 Kb.
    bet1/2
    Sana31.03.2023
    Hajmi259.5 Kb.
    #47984
      1   2
    Bog'liq
    Amaliy ish 1-mavzu
    3-lab ishi3

    Sharof Rashidov nomidagi SamDU Urgut filiali Pedagogika va tillarni oʻqitish fakulteti oʻzga tilli guruhlarda rus tili yoʻnalishi 1-bosqich talabasi Ergasheva Sabrinaning Axborot texnologiyalari fanidan tayyorlagan amaliy ishi
    Bajardi: Ergasheva Sabrina
    Tekshirdi: Hamidullo Hursandov
    Ovoz, grafik va matnli axborotlarni kodlash
    Axborotni kodlash haqida
    Inson borliqning bir qismi bo'lgani uchun doimo borliqning ta'sirini sezib turadi.Bu ta'sirni turli signallar (tovush, yorug'lik, elektomagnit, nerv va hokazo) ko'rinishidaqabul qilamiz. Insonga uzluksiz ta'sir etib turuvchi axborotlarni analog axborotlar deb ataladi.
    Inson analog axborotlarni qayta ishlashi uchun uni biror qismini ajratib oladi vatahlil qiladi. Tahlil qilish jarayonida axborotni qayta ishlash uchun qulay bo'lgan ko'rinishga o'tkazadi.Bunda inson turli belgilardanfoydalanadi.Masalan,sizga ma'lum bo'lgan alifbo harflari insonga tushunarli bo'lgan tovushlarni,nota belgilari esa musiqiy tovushlarni ifodalaydi.
    Inson tomonidan ishlab chiqarilgan qurilmalar ichida analog axborotlar bilanishlaydiganlari ham,diskret axborotlar bilan ishlaydiganlari ham mavjud. Diskretaxborotlardan eng ko'p tarqalgani raqamli axborotlardir, ya'ni uzluksiz axborotning raqamlar orqali ifodalangan ko'rinishidir.Analog signallar bilan ishlaydigan qurilmalar analog qurilmalar, raqamli axborotlar bilan ishlaydigan qurilmalar raqamli qurilmalar deb ataladi. Analog qurilmalarga televizor, telefon, radio, fotoapparat, videokamerani,raqamli qurilmalarga shaxsiy kompyuter,raqamli telefon,raqamli fotoapparat,raqamli videokamerani misol qilish mumkin.
    Axborotni kodlash usullari
    Har bir axborot bir necha xil usulda kodlanishi mumkin. Kompyuterlarning vujudga kelishi bilan alohida inson va butun nsoniyat ishlatadigan barcha ko’rinishdagi axborotlarni kodlash zaruriyati paydo bo’ldi. Ammo axborotlarni kodlash muammosini yechishni insoniyat kompyuterlar paydo bo’lishidan ancha oldin boshlagandi.
    Insoniyatning olamshumul kashfiyoti –yozuv va arifmetika-nutq va raqamli axborotni kodlash sistemasidan boshqa narsa emasdi. Axborot hech qachon sof holatda sof holatda
    bo’lmagan, u har doim qandaydir kodlangan ko’rinishda bo’lgan. Ikkili kodlashaxborotni ifodalashning keng tarqalgan usullaridan biridir.
    Matnli axborotlarni kodlash
    Hozirgi vaqtda foydalanuvchilarning katta qismi kompyuter yordamida harflar,
    sonlar, tinish belgilari va boshqa belgilardan iborat matnli ma’lumotlarni qayta ishlaydi.
    Hisoblab ko’ramiz, hamma belgilar nechta va bizga qancha miqdordagi bitlar kerak.
    10ta son, 12 ta tinish belgi, 15 ta arifmetik amal, lotin va rus alfaviti harflari: jami 8
    bitga to’g’ri keladigan 155ta belgilar.
    Axborot o’lchovi birliklari:
    1 bayt = 8 bit
    1 Kbayt = 1024 bayt
    1 Mbayt = 1024 Kbayt
    1 Gbayt = 1024 Mbayt
    1 Tbayt = 1024 Gbayt
    Kodlashning mohiyati shundan iboratki, har bir belgiga ikkilik koddagi 00000000
    dan 11111111gacha bo’lgan sonlardan biri yoki o’nlik koddagi 0dan 255 gacha bo’lgan
    sonlardan biri mos qilib belgilangan. Hozirgi vaqtda rus harflarini kodlash uchun 5
    turlicha kodlash jadvallaridan(КОИ - 8, СР1251, СР866, Мас, ISO) foydalaniladi. Bir
    jadval yordamida kodlangan matn boshqa jadvalda to’g’ri ko’rinmaydi.

    Download 259.5 Kb.
      1   2




    Download 259.5 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Sharof Rashidov nomidagi Samdu urgut filiali Pedagogika va tillarni oʻqitish fakulteti oʻzga tilli guruhlarda rus tili yoʻnalishi 1-bosqich talabasi Ergasheva Sabrinaning Axborot texnologiyalari fanidan tayyorlagan amaliy ishi Bajardi: Ergasheva Sabrina

    Download 259.5 Kb.