41. Windows oilasiga qarashli operatsion tizim yadrosi va reestri.
Windows operatsion tizimi, Microsoft tomonidan ishlab chiqilgan va Windows oilasiga oid operatsion tizimlardan biridir. Uning yadro (kernel) va reestri (registry) asosiy komponentlari quyidagicha ta'riflanadi:
Yadro (Kernel): Windows operatsion tizimining yadrosi, kompyuter tizimining asosiy
qismini bildiradi. U operatsion tizimning ma'lumotlar bilan ishlashni boshqaradi va kompyuterning qo'llanilishi, qo'llab-quvvatlanishi va boshqarishini amalga oshiradi. Yadro, boshqaruv interfeyslarini, xotira boshqaruvini, ish jarayonlarini va kommunikatsiya protokollarini o'z ichiga oladi. Uning asosiy vazifalari ma'lumotlarni yuklash, saqlash, o'qish
va yozish, xizmatlarni boshqarish, foydalanuvchi interaksiyasini ta'minlash va tizim resurslarini boshqarishdir.
Reestri (Registry): Windows operatsion tizimining reestri, kompyuter tizimida saqlangan ma'lumotlarni boshqarish uchun ishlatiladi. U ma'lumotlarni hierarxik tuzilma (key-value) shaklida saqlaydi. Reestri kompyuter tizimining sozlashlarini, konfiguratsiyalarini, dasturlarning o'zgartirishlarini va o'zgarishlarni saqlaydi. Foydalanuvchilar, dasturlar va
26
operatsion tizim o'rtasidagi aloqalar, foydalanuvchi ovozi va tashqi qurilmalar bilan bog'liq ma'lumotlar ham reestrga saqlanadi. Reestri tahrirlash orqali foydalanuvchilar va dasturlar kompyuter tizimini o'ziga mos ravishda sozlashlari mumkin.
Windows operatsion tizimi yadrosi va reestri, tizimni boshqarish, sozlashlar va ma'lumotlar saqlash imkoniyatlarini ta'minlayan asosiy komponentlardir. Yadro tizimning asosiy ishlab chiqaruvchi qismi bo'lib, reestri esa ma'lumotlarni hierarxik tuzilma shaklida saqlaydi. Bu komponentlar Windows operatsion tizimining stabil va qo'llanishga mos tizimini ta'minlayadilar.
42. Dasturlash tizimining standart modullari, ularning strukturasi va komponentalari. Dasturlash tizimi, standart modullar yordamida kengaytirilgan va boshqaruv qilinishi oson bo'lgan modular dasturlarni yaratishga imkon beradi. Standart modullar, amaliyotlar va funktsiyalar to'plami sifatida dasturchilar uchun taqdim etiladi. Ularning strukturasini va komponentlarini quyidagi ko'rinishda ta'riflash mumkin:
Modullar: Standart modullar, dasturlashda qayta-qayta ishlatiladigan amaliyotlar va funktsiyalar to'plamidir. Bunday modullar, umumiy dastur tizimining qo'llanilishi uchun yordamchi vazifasini o'taytadi. Modullar, ko'plab dasturlar orasida qayta ishlatilishi mumkin bo'lgan kodning qayta ishlashini engelleyadigan va kodni qayta yozishni to'g'ridan-to'g'ri qiladigan birlikda ishlatiladigan kod segmentlaridir.
Funksiyalar: Standart modullarda odatda mavjud bo'lgan amaliyotlar va funktsiyalar, maqsadga muvofiq vazifalarni bajarish uchun yaratilgan qismatlardir. Bu funktsiyalar, ko'plab dasturlar orasida qayta-qayta ishlatilishi mumkin bo'lgan kod segmentlarini ifodalaydi. Masalan, matematik amaliyotlar, ma'lumotlar bazasi bog'lovchi funktsiyalar, fayllar bilan ishlashni tashkil etuvchi funktsiyalar kabi.
Interfeyslar: Standart modullar o'rtasida ma'lum bir aloqani o'rnatingan komponentlar, ulardagi o'zaro ishlab chiqishni tashkil etish uchun interfeyslar orqali bog'lanishni ta'minlayadi. Interfeyslar, komponentlar o'rtasidagi ma'lumot almashish va o'zaro amalga oshirish uchun ma'lumotlarni almashishni va funktsiyalarni chaqirishni ta'minlaydigan birlikda ishlatiladigan metodlar va protokollar to'plamidir.
Ma'lumotlar tashuvchi strukturalar: Standart modullar, dastur yuritish jarayonida ma'lumotlarni saqlash uchun muhim strukturalarga ega bo'ladi. Bu strukturalar ma'lumotlar bazasi, ro'yxatlar, o'lchovlar, jadvallar, ajratilgan ma'lumotlar tashkiloti va boshqalar bo'lishi mumkin. Ular, ma'lumotlar bilan ishlashda qo'llaniladigan kengaygan ma'lumotlarni tashuvchi o'zgaruvchilar va obyektlar to'
plamini ta'minlaydi.
27
Standart modullar, dasturchilar uchun kodni takrorlanishini, ishlarni qisqartirish va ulardan foydalanishni osonlashtiradigan komponentlardir. Ularning strukturasi, modullar,
funktsiyalar, interfeyslar va ma'lumotlar tashuvchi strukturalar kabi komponentlardan iborat bo'ladi. Bu komponentlar dasturlash tizimida bo'lgan yordamchilar sifatida foydalanuvchilarga keng imkoniyatlar beradi.
|
