15.4. Suvni tejaydigan sug‘orish texnologiyalaridan
foydalanishni nazorat qilish tartibi
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2021 yil
23 fevraldagi 95-son “Qishloq xo‘jaligi ishlab chiqaruvchi-
larining suvni tejaydigan texnologiyalarni joriy etish bo‘yicha
xarajatlarining bir qismini qoplash chora-tadbirlari to‘g‘risida”
qarorida shuningdek, suvni tejaydigan sug‘orish texnologiya-
laridan foydalanish yuzasidan nazorat olib borish tartibi ham
belgilangan bo‘lib, unga ko‘ra suvni tejaydigan sug‘orish
texnologiyasini joriy qilishda davlat budjetidan subsidiya olgan
talabgorlar suvni tejaydigan sug‘orish tizimidan 5 yildan kam
bo‘lmagan muddatda maqsadli va samarali foydalanishlari lozim.
Suvni tejaydigan sug‘orish texnologiyasi joriy qilingan
maydonga loyihada belgilangan ekindan boshqa ekin joylash-
tirilganda, ushbu ekinni sug‘orishda mavjud suvni tejaydigan
sug‘orish texnologiyasidan to‘liq foydalanish imkoni bo‘lmagan
taqdirda, uning asosiy qismidan (suv tindirgich, nasos stansiyasi,
filtrlar, suvni yetkazuvchi va taqsimlovchi quvur tarmog‘i va
boshqa asosiy qismlaridan) foydalanish lozim bo‘ladi.
Bunda mavjud suvni tejaydigan sug‘orish texnologiyasini
ishlatmay, an’anaviy sug‘orish usulida (ekin maydonida o‘q ariq
va shox ariqlar olib, egat bilan sug‘orish) sug‘orishga yo‘l
qo‘yilmaydi (sho‘r yuvish, yaxob va nam suvi berish bundan
mustasno).
390
Suvni tejaydigan sug‘orish texnologiyasi ekilgan ekinni
sug‘orish uchun ehtiyoj bo‘lmaganda, elektr energiyasi va suv
ta’minotida uzilishlar bo‘lganda, uni ta’mirlash davrida,
shuningdek, boshqa fors- major holatlarda vaqtincha to‘xtatilishi
mumkin.
Davlat budjetidan subsidiya olib joriy qilingan suvni
tejaydigan sug‘orish texnologiyasidan maqsadli va samarali
foydalanish yuzasidan nazorat tuman ishchi guruhi Vazirlar
Mahkamasi huzuridagi Agrosanoat majmui ustidan nazorat qilish
inspeksiyasining tuman bo‘limi hamda jamoatchilik tomonidan
olib boriladi.
Tuman ishchi guruhi ekinlarni sug‘orish mavsumida suvni
tejaydigan sug‘orish texnologiyasidan maqsadli va samarali
foydalanish yuzasidan bir oyda kamida bir marta nazorat olib
boradi. Inspeksiyaning tuman bo‘limi suvni tejaydigan sug‘orish
texnologiyasidan maqsadli va samarali foydalanish yuzasidan
nazoratni ish rejasi bo‘yicha amalga oshiradi.
Suvni tejaydigan sug‘orish texnologiyasidan maqsadli va
samarali foydalanmaslik holati aniqlansa, bu to‘g‘rida tuman
ishchi guruhi tegishli dalolatnomani rasmiylashtiradi.
Dalolatnoma tuman ishchi guruhini barcha a’zolari
tomonidan imzolanadi va ishchi guruh rahbari tomonidan
tasdiqlanadi.
Agar, joriy qilingan suvni tejaydigan sug‘orish texnologiya-
laridan sug‘orish mavsumida foydalanilmaslik holatlari aniqlansa,
ajratilgan subsidiya talabgor tomonida quyidagicha tartibda
qaytariladi:
•
birinchi yildan foydalanilmasa – subsidiyaning 100 foizi;
•
ikkinchi yildan foydalanilmasa – subsidiyaning 80 foizi;
•
uchinchi yildan foydalanilmasa – subsidiyaning 60 foizi;
•
to‘rtinchi yildan foydalanilmasa – subsidiyaning 40 foizi;
•
beshinchi yildan foydalanilmasa – subsidiyaning 20 foizi.
391
Tuman ishchi guruhi tuzilgan dalolatnomaga muvofiq
talabgorga subsidiyaning (Nizomning 38-bandi asosida) belgilan-
gan miqdorini subsidiyani ajratgan mas’ul idoraga qaytarish
to‘g‘risida ogohlantirish xati beradi.
Talabgor ogohlantirish xatini olgan kundan boshlab bir oy
davomida subsidiyani ixtiyoriy ravishda qaytarishi shart.
Agar talabgor subsidiyani qaytarmasa yoki qaytarishni rad
etsa, subsidiyani majburiy undirish masalasi sud tartibida hal
qilinadi.
|