• 1.3 Signallarni parametrlari
  • 1.4 Aloqa kanallarning parametrlari
  • Nazorat savollari
    		•

    Signallar va tizimlar




    Download 330,66 Kb.
    bet2/2
    Sana06.09.2024
    Hajmi330,66 Kb.
    #270386
    1   2
    Bog'liq
    1- maruza T SQI

    Х

    ХSА

    Uz

    АL

    QQ

    SХА

    ХI


    n(t )


    XALAQIT



      1. rasm. Umumiy ko‘rinishdagi aloqa tizimning strukturaviy sxemasi

    XM – Xabar manbayi.


    XSA – Xabarni signalga aylantirgich – xabarni birlamchi elektr signaliga aylantirib beradi.
    Uz – Uzatgich – birlamchi elektr signalini aloqa liniyasidan uzatishga mo‘ljallangan signalga aylantirib beradi .

    AL – Aloqa liniyasi, signalni yo‘naltiruvchi muhit.
    QQ – Qabul qilgich - aloqa liniyasidan kelgan signalni qabul qilib uni birlamchi elektr signalga aylantirib beradi.
    SXA – Signalni xabarga aylantirgich - birlamchi elektr signalini xabarga aylantirib beradi.
    XI – Xabar iste’molchisi. UT – Uzatish tomoni.
    QQT – Qabul qilgich tomoni. AS – Diskret aloqa sistemasi.
    si(t) – Aloqa liniyasi bo‘yicha uzatilishga moslashtirilgan signal. ai(t) – Xabar
    v i(t) – Birlamchi elektr signali.
    si(t) – Aloqa liniyasi bo‘yicha uzatilishga moslashtirilgan signal.


    1.3 Signallarni parametrlari

    Real aloqa kanallaridan signallarga xalaqitlar ta’sir qiladi. Agar xalaqit signal bilan qo‘shilsa bu additiv halaqit buladi. Bunday xalaqitlar ga atmosfera shovqinlari, atmosfera razryadlari, industrial xalaqitlar va boshqa aloqa sistemalarini ishlashidan kelib chiqqan xalaqitlar kiradi. Agar xalaqit bilan signal ko‘paytirilsa bu multiplikativ xalaqit bo‘ladi. Bu turdagi xalaqitlar aloqa kanallarining parametrlarini tasodifiy o‘zgarishlaridan hosil bo‘ladi.
    Signallarni formasini tiklash.Xalaqitlar ikki katta sinfga bo‘linadi :



    1. Aditiv xalaqitlar.




    1. Multiplikativ xalaqitlar.

    (t)


    (t)
    Si(t)


    Si (t)
    n(t)


    n(t)

    Aloqa sistemalarining turiga va vazifasiga qarab signallarni qabul qilishida quyidagi uchta vazifa bajarilishi mumkin :


    Signallarni bor yo‘qligini aniqlash.

    Signalni farqlash.


    u(t)
    Umax


    Umin
    0 t



      1. rasm. Signallarning parametrlari.

    1)Signalning davomiyligi. Ts ,[sek]. 2)Signalning dinamik diapazoni :


    (1.1)


    (1,2)
    3) Signalning spektr kengligi : Fc , [Gts]

    1. Signalning hajmi . Xabarni uzatib olish qobiliyatini ko’rsatadi.


    Vc Tc Дс Fc
    (1.3)

    Signalni yoki xabarni hosil bo‘lgan joydan iste’molchiga yetkazish uchun kerak bo‘lgan texnik qurilmalar va boshqalar to‘plamiga aloqa vositalari deyiladi.
    1.4 Aloqa kanallarning parametrlari




      1. Aloqa kanali signalni uzatish vaqti Tk, [sek].

      2. Aloqa kanali dinamik diapazoni – D k

      3. Aloqa kanali spektr kengligi - Fk




      1. Kanalning hajmi - Vk

    Tk Dk Fk
    (1.4)

    Signallarni aloqa kanallardan yo‘qotishlarsiz uzatish uchun quyidagi shart bajarilishi lozim.


    Vk Vc .



    Signalning hajmi -


    1.8 rasm. Analog signalni raqamli signalga aylantirish va qayta tiklash.




    Nazorat savollari

    1. Informatsiya, signal va elektr signali?

    2. Signallarning turlari. 3.Signallarning parametrlari.

    4.Aloqa tizimining strukturaviy sxemasini keltiring.
    5.Aloqa kanallaring parametrlari.

    1. Xalaqitlarning turlari?

    2. Analog va raqamli signallarning farqi nimada?

    3. Aloqa tizimining strukturaviy sxemasining alohida bloklaring vazifalari?

    Download 330,66 Kb.
    1   2




    Download 330,66 Kb.