|
x ir o j
v a
z a k o t Pdf ko'rish
|
bet | 106/149 | Sana | 21.05.2024 | Hajmi | 6,86 Mb. | | #248235 |
Bog'liq d9ab3e9e-cd07-426e-baf5-8296230174aex ir o j
v a
z a k o t
asosiy soliqlar b o 4lsa-da, yerdan oli-
nadigan xiroj solig‘i m iqdori ayrim viloyatlarda hosilning 40—50% iga ye-
tardi. B u m iqdor am irlikning yillik darom adlarining yarm idan k o ‘pini tash
kil etardi. B undan tashqari xiroj bilan bir qatorda
k a fsa n , d o r u g ‘a y i tn u zd ,
y a ’ni xirm onlam i xatga olgani uchun am aldorga q o ‘shim cha m aosh ham
undirilardi. BogMar v a polizlardan olingan darom adlar uchun alohida yi-
g ‘im
— ta n o b o n a
toMangan.
D ehqonlar m a ’m uriyat vakillari ulam ing yerlam i egallab olishidan, m a
halliy hokim iyat v a sud hokim iyati xodim larining poraxo‘rligi ham da tov-
lam achiligidan aziyat chekishardi. Odatda, dehqonning soliq toMashga puli
boMmasa, uning m ol-m ulki tortib olinar edi. K asodga uchrash, qashshoq-
lashish, am aldorlam ing o ‘z vakolatlarini suiiste’m ol qilishlari dehqonlar-
ni q o 4z g ‘olon k o ‘tarishga m ajbur qilardi. N atijada am irlikdagi eng yirik
q o ‘z g ‘olonlardan biri 1885-yilda B aljuvon bekligida shijoatli v a xalqparvar
V ose ismli kishi rahnam oligida k o ‘tarildi. K etm a-ket ocharchilik yillaridan
keyin baljuvonlik dehqonlar ilk bora 1885-yilda m o ‘l hosil y ig ‘ib olish-
gandi. Soliq y ig ‘uvchilar esa nafaqat o ‘sha yil uchun, balki o ‘tgan kam ho-
sil yillar uchun ham xiroj toMashni talab qilishdi. B unday soliq undirishni
adolatsizlik deb bilgan dehqonlar uni toMashdan bosh tortdilar. A m aldorlar
z o ‘ravonligi v a ijtim oiy zulm qurolli q o ‘z g ‘olonga undagan m inglab deh
qonlar V ose atrofida uyushdilar.
1885-yil iyul oyining oxirgi kunlarida q o ‘z g ‘olon k o ‘targan dehqonlar va
am ir M uzaffar lashkari o ‘rtasida ja n g b o ‘lib o ‘tdi. Tayyorgarlik k o ‘rm agan
v a m ehnat qurollari bilan k o ‘chaga chiqqan dehqonlar m agTubiyatga uchra
di. Q o ‘z g ‘olon yoTboshchilari, jum ladan, V ose ham qoTga olinib, qatl etil
di. 1888-yili KoTob bekligida boshlangan yirik dehqonlar q o ‘z g ‘olonlari
P om ir chegara q o ‘shinlarining yordam i bilan bostirildi. 1889-yil m ay oyida
K a lif bekligida ham q o ‘z g ‘olon boTib o ‘tdi.
|
| |