• Buxoro amiri Olimxon
  • Soyibjon tillaboyev, akbar zamonov




    Download 6,86 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet110/149
    Sana21.05.2024
    Hajmi6,86 Mb.
    #248235
    1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   149
    Bog'liq
    d9ab3e9e-cd07-426e-baf5-8296230174ae

    A m ir O lim xon
    isloh otlari
    Y osh
    b u xorolik lar


    davlat tomonidan q at’iy belgilab q o 4yilgan m aosh 
    ta ’sis etildi. «S o4ngra biz tom onim izdan, — deyila- 
    di farm onda, — xususan, shariat amri bilan m am ­
    lakat da foydali bilim lam i rivojlantirish va rag 4- 
    batlantirishga qaratilgan chora-tadbirlar k o 4riladi».
    Shuningdek, amir o 4z xazinasidan tashqari alo­
    hida davlat xazinasini ta ’sis etishga, davlat ehti- 
    yojlaridagi kirim lar va chiqim lam i aniq hisoblab 
    boravchi budjet belgilashga ham v a ’da bergandi. 
    Farmonda bosm axona ochish, m ahbuslam i zindon- 
    lardan ozod qilish haqida ham v a ’dalar berildi. A na 
    shu m aqsadda poytaxtda istiqom at qiluvchi «tiniq 
    fikrli va oqil» odam lardan «assambleya» (majlis) 
    Buxoro amiri Olimxon 
    tuzuvchi «millat»ni saylash ham moMjallangan edi.
    Farm on katta v a ’dalar asosida tuzilgan boMsa- 
    da, jadidlarda u shubha u y g 4otdi. Yosh buxoroliklar rahnam olari (farmonni 
    am alga oshirish m aqsadida tuzilgan qo4m ita 
    Yosh buxoroliklar q o ‘mitasi
    deb atalgan) o 4zlarining islohotlar borasidagi fikr-m ulohazalarda yakdillikka 
    erisha olmadilar. M ahmudxo ja Behbudiy, M ullaxon o 4g 4li, M irzo G 4ulom
    vazmin, bosiq harakatlar bilan farm onni q o 411 ab-quvvatlagan b o 4Isa, radikal 
    harakat tarafdorlari Fayzulla X o4jayev, A bdurauf Fitrat va U sm on X o 4ja kabi- 
    lar yanada chuqur islohotlar o 4tkazishni talab qilib, o 4z tarafdorlarini zudlik 
    bilan nam oyish o 4tkazishga da’vat etdilar.
    1917-yil 8-aprelda jadidlar Karki va Buxoroda nam oyishlar o 4tkazishdi. 
    Buxoroda nam oyishga to 4plangan 150 kishiga Fayzulla X o 4jayev va A bdu­
    rau f Fitrat rahnam olik qilishgan. Shiorlarda «Yashasin Am ir!» qatorida 
    «Hurriyat, Adolat, M u saw at!» kabi boshqa mazm undagi da’vatlar ham bor 
    edi. N am oyishga chiqqanlar A rkkacha yetib kelishganida amir sarbozlari 
    ulam i to 4xtatishga buyruq oldi. 200 piyoda va 300 otliq sarbozdan iborat 
    amir q o 4shini nam oyishga chiqqanlam i tarqatib, hibsga ola boshladi. Bundan 
    tashqari A rk ostonasini islohotlarga qarshi chiqqan 7 mingdan ziyod ancha 
    uyushgan m ullalar guruhi egallab oldi. M ullalar A rkka yaqin kelishga bo- 
    tingan har qanday kishini o 4ldirish bilan tahdid qildilar. N am oyishchilarga 
    toshlar yo g 4dirilib, ularni do4pposlay va haqoratlay boshlashdi. 30 dan ziyod 
    namoyishchi hibsga olindi, k o 4plariga tan jarohati yetkazildi. Qutulib qolgan 
    nam oyishchilar boshqa shaharlarga qochib jo n saqlashdi.
    Buxorodagi voqealar jadidlam i sergaklantirdi. M a’rifatli hukm dor tariqasi- 
    da nam oyon b o 4lgan Sayid Olim xonning xalq orasida hurmati qolmadi.

    Download 6,86 Mb.
    1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   149




    Download 6,86 Mb.
    Pdf ko'rish