|
Surxondaryo viloyati sharoitida boʻrtma nematodalarning tarqalish yoʻllari va xususiyatlari
|
| bet | 1/2 | | Sana | 15.05.2023 | | Hajmi | 1.08 Mb. | | #59996 |
Bog'liq Surxondaryo viloyati sharoitida boʻrtma nematodalarning tarqalish navbatchlik ruyhati, Operandlar qiymatlari ma\'lumotlarni o\'zgartirish operatsiyalarid
Surxondaryo viloyati sharoitida boʻrtma nematodalarning tarqalish yoʻllari va xususiyatlari.
Sherimmetova Guli Hamid qizi
Annotatsiya
Tadqiqotning maqsadi issiqxona sharoitida bodring va pomidor parazit fitonematodalari faunasini va ularning sabzavot ekinlari bilan aloqada bo’lishini o’rganish.
Kalit so’zlar. Ildiz bo’rtma parazitlari, rizosfera, yer usti vegetativ organlari, individlar soni, fitogelmintlar, saprobiontlar.endoparazitlar, ektoparazitlar.
Tabiiy sharoit, iliq iqlim, qishloq xo‘jaligining jadal rivojlanishi ekologik toza meva, sabzavot va rezavorlar yetishtirish va olish imkonini beradi. Ko’plab sabzavot ekinlari yetishtirilayotgani aholining yangi sabzavotga bo‘lgan ehtiyojini qondirish va eksportga qayta sabzavot mahsulotlarini ishlab chiqarish imkonini bermoqda. Sabzavot yalpi hosilining oshishi asosan ekin maydonlarini kengaytirish hisobiga amalga oshirilmoqda.
Surxondaryo viloyatida qishloq xo‘jaligi yerlarining umumiy maydoni 276 399 gektarni tashkil etadi. Umumiy ekin maydoni – 237 471 gektar.
Surxondaryo viloyatida jami 29 ta agroklaster faoliyat ko‘rsatmoqda. Shulardan 13 tasi meva- sabzavotchilik (ishlab chiqarish hajmi – 92 688 tonna). Viloyatda 404,1 gektar maydon 122 ta fermer xo‘jaliklari tomonidan issiqxonalar uchun ajratilgan bo‘lib, ularning 45 gektarlik 5 tasi gidroponika usulidagi, 359,1 gektarlik 117 tasi esa plyonka usulidagi issiqxonalardir.
So‘nggi 10 yilda sabzavot yetishtirish hajmi ikki baravardan ziyod oshdi va ayni paytda issiqxonalarda; pomidor – 172 ga, bodring – 63 ga, ko‘kat – 13 ga bulg‘or qalampiri– 30 ga maydonlarga ekib o’stirilmoqda.. Biroq, ularning mahsuldorligi pastligicha qolmoqda. Sabzavot hosildorligining pasayishi sabablaridan biri ochiq va yopiq ekinlar parazit nematodlardiryu. Ularning zararliligi nafaqat sabzavot ekinlari hosildorligining pasayishi, balki sabzavot mahsulotlari sifatining sezilarli darajada yomonlashishi bilan ham ajralib turadi.
Respublikamizda sabzavot ekinlarini yetishtirishning asosiy yo‘nalishlarida sabzavot ekinlarini parazit nematodalardan kompleks va samarali himoya qilishni ta’minlash muhim vazifalardan biridir.
|
| |
