Ulgurji savdo korxonalarida tovar-m oddiy boyliklar

Tovar va taralar inventarizatsiyasining hisobot yilida o'tkazilishi lozim 
b o ig an majburiy soni, ularni o ;tkazish sanalari, doimiy harakatdagi 
inventarizatsiyakomissiyasi va bir marotabalik ishchi inventarizatsiya 
komissiyalarining tarkibi ulgurji savdo korxonasi rahbarining buyrug‘i, 
farmoyishi yoki qarori bilan belgilanadi. Korxona buxgalteriyasida 
«Inventarizatsiyani o'tkazish to‘g‘risida buymq 1 arni bajarilishini nazorat 
qilish kitobi» yuritiladi.
Tovar va taralar inventarizatsiyasini o‘tkazish savdo korxonasi rahbari 
buyrug‘iga asosan moddiy javobgar shaxslardan Inventarizatsiyani 
boshlash sanasiga hisobot tuzib berish, shuningdek ushbu hisobotga barcha 
kirim va chiqim hujj atlari kiritilganligi, Inventarizatsiyani boshlashga to‘ siqlik 
qiladigan hechqanday obyektiv sabablaryo‘qligi to‘g‘risidatilxat olishdan 
boshlanadi. Inventarizatsiyakomissiyasi raisi oxirgi hisobotga ilovaqilingan 
barcha kirim va chiqim hujjatlariga «Inventarizatsiyagacha hisobotga 
kiritilgan» yozuvni va sanani qo‘yadi hamda ularni imzolaydi. Oxirgi hisobot 
asosida korxona buxgalteriyasi inventarizatsiya boshlanish sanasiga tovar 
va taralar bo‘yicha hisob maiumotlarini aniqlab beradi.
Omborlardagi tovar va taralarni inventarizatsiya qilishdan oldin 
inventarizatsiyakomissiyasi quyidagi ishlami amalga oshiradi:
- tovar va taralar joylashgan binolardagi qo‘shimcha kirish va chiqish 
eshiklarini plombalaydi;
- barcha tortish va oichash asboblarining sozligini tekshiradi;
- tovar va taralarni sanash, oichash oson boiish uchun ulaming nomi, 
navi, oicham i va boshqa belgilari bo‘yicha alohida guruhlarga va joylarga 
ajratadi;
- ta’minotchilaming tara va boshqa o‘rov materiallarida keltirilgan va 
ochilmagan (buzilmagan) holda turgan tovarlar alohida joylarga taxlanadi;
- o ‘zga yuridik shaxslaming mas’ul saqlashda boigan tovar-moddiy 
boyliklarning ro ‘yxati olinadi va ular tekshirish uchun alohida joyga 
taxlanadi;
Bir nechta omborlarda saqlanayotgan tovar-moddiy boyliklar m aium
ketma-ketlikda inventarizatsiya qilinadi. Bir xonadan ikkinchisigao‘tilganda 
tekshirishdan o ‘tkazilgan xona qulflanishi va inventarizatsiya tugaguncha 
plombalanishi loziin.
Tovar va taralaming inventarizatsiyasi oichash, tortish, sanash orqali 
am alga oshiriladi. A niqlangan natijalar belgilangan shakldagi

«Inventarizatsiya ro'vxati»ga komissiyaa'zolaridan bin tomonidan yozib 
boriladi. Tovarlarni oTchash, tortish, sanash faqat ombor mudiri yoki 
moddiy javobgar shaxslar brigadasi a’zosi ishtirokida amalga oshirilishi 
lozim. Inventarizatsiya ro'yxatida har bir tovar bo'yicha uning nomenklatura 
raqami, artikuli, navi, bahosi, soni ko‘rsatiladi, ro‘yxatning har bir beti 
oxirida unga yozilgan tovar-moddiy boyliklar tartib raqamining bosh va 
oxirgi soni ko‘rsatiladi, shuningdek komissiya a ’zolari 
o 'z
imzolarini 
qo‘yadilar.
Inventarizatsiya o‘tkazilayotgan vaqtda kelib tushgan tovar-moddiy 
boyliklar moddiy javobgar shaxs tomonidan inventarizatsiya komissiyasi 
ishtirokida qabul qilinadi va ular bo‘yicha alohida «Inventarizatsiya 
o ‘tkazish vaqtida kelib tushgan tovar-m oddiy boyliklar» nomli 
inventarizatsiya ro‘yxati tuziladi.
Inventarizatsiya o‘tkazish vaqtida rahbarning yozma ruxsati bilan 
ombordan chiqarilgan tovarlar bo‘yicha komissiya tomonidan alohida 
«Inventarizatsiya o‘tkazish vaqtida ombordan chiqarilgan tovar-moddiy 
boyliklar» nomli inventarizatsiyaro‘yxati tuziladi.
Omborlarda mas’ul saqlanayotgan o‘zga yuridik shaxslaming tovar- 
moddiy boyliklari bo‘yicha alohida «Mas’ul saqlashdagi tovar-moddiy 
boyliklar» nomli inventarizatsiya ro ‘yxati tuziladi. Moddiy javobgar 
shaxslaming bo‘ynida boigan, lekin boshqa joylarga mas’ul saqlashga 
berilgan tovarlar bo‘yicha ham alohida ro‘yxat tuziladi. Ushbu ro‘yxatga 
m a’lumotlar chiqim hujjati asosida kiritiladi. Komissiya tovarlar mas’ul 
saqlanayotgan joydagi korxonadan ushbu tovarlar bo‘yicha alohida 
inventarizatsiya ro‘yxatini talab qilib oladi va undagi ma’lumotlami o‘zlari 
tuzgan inventarizatsiya ro‘yxati ma’lumotlari bilan taqqoslaydi.
Inventarizatsiya varaqalari ikki nusxada tuziladi, moddiy javobgar 
shaxslar almashilayotganda yoki huquqni muhofaza etish organlari, 
auditorlik tashkilotlari ishtirokidagi hollarda esa uch nusxada tuziladi.
Qayta baholash maqsadida o ‘tkazilgan inventarizatsiya natijalari 
k o m issiya tom onidan «Q ayta baholash dalo latn o m asi» b ilan
rasmiylashtiriladi
Inventarizatsiya komissiyasi tomonidan to‘liq rasmiylashtirilgan va 
buxgalteriyaga taqdim etilgan inventarizatsiya ro ‘yxati maTumotlari 
buxgalteriyada hisob ma’lumotlari bilan taqqoslanadi va inventarizatsiya 
natijalari aniqlanadi. Buning uchun maxsus «Taqqoslama qaydnoma»

tuziladi, unga har bir chetlanish aniqlangan tovar va tara bo‘yicha quyidagi 
ma’lumotlar yoziladi: tovaming nomi, navi, artikuli, o‘lchov birligi, bahosi, 
haqiqiy soni va summasi, hisobdagi soni va summasi, kamomad yoki 
ortiqchaning soni va summasi. Ushbu qaydnoma komissiya raisi, bosh 
hisobchi, ombor mudiri tomonidan imzolanadi va korxona rahbariga 
tasdiqlash uchun taqdim etiladi
Rahbaming qarori inventarizatsiya natij alarini buxgalteriya hisobida aks 
ettirishga asos boiadi. Inventarizatsiya natijalari hisobda quyidagi yozuvlar 
bilan aks ettiriladi (24.7-jadval).
0 ‘tkazilgan inventarizatsiya natijalari bo‘yicha tovar va taralaming 
ombor hisobi registrlariga (kartochkalar, kitob, qaydnomalar) tuzatish 
yozuvlari qilinishi, shuningdek ular moddiy javobgar shaxslaming 
inventarizatsiyadan keyin tuzilgan birinchi tovar hisobotlarida mos ravishda 
kirim va chiqim qismlarda alohida qatorda aks ettirilishi lozim.

Download 15,8 Mb.