Tabiatda suv va uning ahamiyati

Suvning kamayishi sababli global oziq-ovqat xavfsizligi ham tahdid ostida. Hozirda dunyoda sug‘oriladigan maydonlarning 60 foizi qurib bormoqda. Ayniqsa, shakarqamish, bug‘doy, sholi, makkajo‘xori yetishtirish bilan shug‘ullanuvchi fermer xo‘jaliklari. Ushbu muammoga mutaxassislar bir qator yechimlarni taklif qilishadi. Ular orasida suv-botqoq va o‘rmonlarni saqlash, fermerlar tomonidan sug‘orishning yana-da samarali usullarini joriy etish hamda qayta tiklanadigan energiya manbalaridan foydalanish kiradi. Singapur va Amerikaning Las-Vegas shaharlari allaqachon suv tanqisligi sharoitida han gullab-yashnash mumkinligini isbotlashga muvaffaq bo‘lishgan. Bunga oqava suvlarni tozalash va qayta ishlatish orqali erishildi. Biroq, hamma mamlakatlar ham buni qilolmaydi. Dunyoda chuchuk suvga talab hech qachon bunchalik yuqori bo‘lmagan.

Ma’lumotlarga ko‘ra, ushbu hududlarda suv tanqisligi ko‘p jihatdan qishloq xo‘jaligi va sanoatda suvdan foydalanishning yomon tashkil etilgani, shuningdek, suv xo‘jaligi infratuzilmasining qoniqarsiz holati, uni saqlash va rivojlantirish uchun ajratilayotgan mablag‘larning yetarli emasligi bilan bog‘liq.

• Ma’lumotlarga ko‘ra, ushbu hududlarda suv tanqisligi ko‘p jihatdan qishloq xo‘jaligi va sanoatda suvdan foydalanishning yomon tashkil etilgani, shuningdek, suv xo‘jaligi infratuzilmasining qoniqarsiz holati, uni saqlash va rivojlantirish uchun ajratilayotgan mablag‘larning yetarli emasligi bilan bog‘liq.
• Umuman olganda, Markaziy Osiyoda aholi jon boshiga suv olish sovet davriga nisbatan ikki baravar kamaydi — 3 500 metr kubdan 2018-yilda 1 540,7 metr kubgacha.
• Markaziy Osiyo davlatlari suv tanqisligini boshdan kechirishda davom etmoqda va xalqaro tasnifda suv resurslari bilan “yetarlicha ta’minlanmagan” davlatlar toifasiga kiradi.
• Markaziy Osiyodagi vaziyat rivojlanishining mo‘tadil ssenariysiga ko‘ra, bu tendensiya uzoq muddatli istiqbolda ham davom etadi.
• Mintaqaviy iqtisodiy hamkorlik yetarli bo‘lmagan taqdirda (shu jumladan, qoniqarsiz suv-energetika integratsiyasi) 2050-yilgacha Markaziy Osiyo davlatlari “suv tanqisligi” holatiga yaqinlashishi mumkin.