|
Tabiiy gazni tayyorlash texnologiyasi
|
Sana | 27.11.2023 | Hajmi | 0,93 Mb. | | #106813 |
Bog'liq Tabiiy gazni tayyorlash texnologiyasi
Tuzuvchi : Abdusattorov Alyorbek
Tayyorlashning asosiy texnologik jarayonlari Kon mahsulotlarini qayta ishlashning fizik usullari quyidagi turdagi texnologik jarayonlarga asoslangan: - gaz gidro mexanik – ularni oqish tezligi gaz gidro dinamik qonunlar bo„yicha (ajratish, markaziy fugalash, filtratsiya va h.k.) aniqlanadi; - issiqlik – ularni oqish tezligi issiqlik uzatish qonuni (sovushi, qizishi va kondensatsiyalanishi) aniqlanadi; - massa almashinish (diffuzion) – ularning tezligi massa uzatuvchanlik qonuni bo’yicha aniqlanadi. Kon mahsulotlarini qayta ishlashning fizik usullari quyidagi turdagi texnologik jarayonlarga asoslangan: - gaz gidro mexanik – ularni oqish tezligi gaz gidro dinamik qonunlar bo„yicha (ajratish, markaziy fugalash, filtratsiya va h.k.) aniqlanadi; - issiqlik – ularni oqish tezligi issiqlik uzatish qonuni (sovushi, qizishi va kondensatsiyalanishi) aniqlanadi; - massa almashinish (diffuzion) – ularning tezligi massa uzatuvchanlik qonuni bo’yicha aniqlanadi. Gazni konda tayyorlash – ajratish, filtratsiya, absorbsiya, adsorbsiya, rektifikatsiya va ekstraksiya usullaridan foydalanib, kо’p komponentli gazsimon yoki suyuqlik aralashmalariga bо’linishiga aytiladi. Ajratish jarayonlari – eng kо’p zavod sharoitida qо’llaniladi hamda gaz suyuqlik va qattiq zarrachalarga ajratiladi. Hamma konlardagi texnologik sxemalarda qurilmalar va SKSlarning tarkibiga u yoki boshqa turdagi ajratish jarayonlari birlashtiriladi, hamda ular arashlamaning harorati va bosimi о’zgarganda suyuqlik va gaz fazasiga ajratishda gazdan va suyuqlikdan mexanik aralashmalarni ajratish uchun xizmat qiladi. Quritishning absorbsiya usuli va uglevodorod gazlarini benzinsizlashtirish texnologiyasi Desorbsiya - Absorbsiya – gazlarni yoki suyuqlik bug’larini yutuvchilarga - absorbentlarga yutilishiga aytiladi. Bunday jarayonda moddalarning yoki bir guruh moddalarning gaz fazasidan yoki bug’li fazadan suyuqlikka о’tish jarayoni sodir bо’ladi. Absorbsiya – tanlangan va orqaga qaytmas jarayonlardir. Moddalarni suyuq fazadan bug’li fazaga yoki gazga о’tishi desorbsiya deyiladi. Bu ikkala jarayon ham birlashib ishlab chiqarish siklini tashkil qiladi
- Absorbsiya jarayonida tabiiy gazni quritishda glikol xizmat qiladi. Absorbsiya jarayonida glikol (DEG, TEG) tabiiy gazdagi suv bug„lariga yutiladi. Regeneratsiyalangan aralashma yana qaytadan absorberga qaytadi.
- Desorbsiya absorbsiyadan keyin о„tkaziladi va bunda maqsadli komponent suyuq yutuvchilardan ajratib olinadi. Kо„rinib turibdiki, absorbsiya va desorbsiya bir-biriga qarama – qarshi bо„lgan jarayonlardir. Birinchi holatda gazni suyuqlikka erib kirishi sodir bо„ladi va bosimni oshishiga olib keladi hamda haroratni pasaytiradi. Absorbentni absorbsiya jarayonida maqsadli komponentlarining yutilishiga tо„yinish yoki ishlanish deb ataladi. Absorbent desorbsiya jarayonida maqsadli komponentlardan ozod bо„lgandan keyin regeneratsiyalanadi va sovutiladi, keyin nasos yordamida qaytadan absorbsiyaga qaytarilishi mumkin. Shunday qilib yopiq absorbsiya – desorbsiya tizimi paydo bо„ladi.
Absorbsiya
Suv bug’i eritmadan ajralib chiqqandan keyin suvutgichga (10) to’planadi, u yerda asosiy qismi kondensatsiyalanadi, keyin esa kondensatni yig’gichga (8) beriladi. Bu yig’gichdan suvning bir qismi teskariga kolonnaning yuqori qismiga yо’naltiriladi va haroratni pasaytiradi. Natija yuqoriga kо’tariluvchi absorbentning bug’lari kondensatsiyalanadi va pastga tomon oqadi hamda absorbentning yо’qotilishini qisqartiradi. 1 – etilenglikol 1 – etilenglikol 2 – dietilenglikol 3- trietilenglikol
Suvli eritmalaini muzlash haroratini tarkibga bog’liqligi:
Tabiiy gazlarni quritish qurilmasini ishlatishni tajribalaridan kelib chiqib, absorberlarni hisoblash va loyihalashtirishda quyidagi empirik qoidalarni kiritish mumkin: a) tizimdagi sirkulyatsiyada 1 kg absorberlangan suvda 25 l glikol bо’lishi kerak; b) absorberda haqiqiy holatda tо’rtta likopcha bо’lishi kerak. Tabiiy gazlarni quritish qurilmasini ishlatishni tajribalaridan kelib chiqib, absorberlarni hisoblash va loyihalashtirishda quyidagi empirik qoidalarni kiritish mumkin: a) tizimdagi sirkulyatsiyada 1 kg absorberlangan suvda 25 l glikol bо’lishi kerak; b) absorberda haqiqiy holatda tо’rtta likopcha bо’lishi kerak.
DEG eritmasi bilan gazlar tо’qnashganda muvozanatlashish nuqtasi
TEG eritmasi bilan gazlar tо’qnashganda muvozanatlashish nuqtasi
Shudring nuqtasining depressiya grafigi
Sanoat absorberlarini ta’sirida shudring nuqtasini depressiyasiga glikol konsentratsiyasini ta’sir etish grafigi
E’tiboringiz uchun rahmat!
|
| |