Logistika tizimi ga transport ta'minoti (mahsulotni korxonalarga
yetkazib berish), ishlab chiqarish, transportni qo'llab-quvvatlash
(mahsulotni iste'molchilarga yetkazib berish) kabi kengaytirilgan
bo'linmalar kiradi. Shunga muvofiq logistikaning quyidagi
funktsional yo'nalishlari ajratilgan: mahsulotni sotib olish yoki sotib
olish bilan bog'liq logistika (xaridlar logistikasi); ishlab chiqarish
logistikasi; Sotish, mahsulotlarni sotishga ixtisoslashgan logistika
(taqsimot logistikasi).
Tijorat logistikasi atamasi nafaqat foydalanish ko'lamini (xom
ashyo va materiallarni sotib olish, tayyor mahsulotni sotish bo'yicha
tijorat faoliyati), balki xarajatlarni kamaytirish, daromadlarni oshirish
va
tashkilot
(kompaniyaning)
raqobatdoshligini
oshirishning
pragmatik maqsadini anglatadi.
Moddiy oqimlarni qayta ishlash nuqtai nazaridan logistika
sohasidagi quyidagi yo'nalishlarni ajratish mumkin: zaxiralar,
mahsulot tashish, omborxona, omborni qayta ishlash va material
oqimini axborot bilan ta'minlash.
1.2. Logistikaning funktsional yo'nalishlari va ularning xususiyatlari Logistika ikki jihatdan ko'rib chiqiladi: boshqaruv va texnologik.
Taqsimotni
boshqarishni
tashkil
etish,
material
oqimlarni
rag'batlantirish va sotishni qo'llab-quvvatlash tashkiliy yo'nalishdir.
Shunday qilib,
logistika sohasiga yo'nalishni tashkil etish - bu
material oqimini rag'batlantiradigan va ta'minot va marketingni
ta'minlaydigan logistikaning funksional sohasidir.
Logistika sohasiga texnologik yo'nalish - bu transport texnologiyalari, omborxonalar,
axborot ta'minoti, rejalashtirish va nazorat qilishni takomillashtirishni
amalga oshiradigan logistikaning funktsional sohasi hisoblanadi.
Logistikaning individual funktsional yo'nalishlarini ko'rib chiqamiz
(1.2-jadval)
Zaxiralar ishlab chiqarish, aylanish va iste'mol o'rtasida
buferlashtiruvchi
rol
o'ynaydi.
Ular
to'g'ridan-to'g'ri
ishlab
chiqaruvchida
to'planishi
mumkin
yoki
ularning
saqlanishi
iste'molchiga yaqin bo'lishi mumkin. Tovar-moddiy zaxiralarning
qiymati butun ishlab chiqarish tizimi uchun maqbul bo'lishi kerak.
13
Zaxiralar talabning o'zgarishiga tezkor javob qaytarish va
transportning bir xilligini ta'minlashga imkon beradi.