|
Blokli shifrlarni yaratish usullari
|
| bet | 2/3 | | Sana | 25.05.2023 | | Hajmi | 2.15 Mb. | | #64414 |
Bog'liq Sayfullayev ilhomjon usmonov 1, O\'razbayev Sh, amaliyot, Writing Answer SheetBlokli shifrlarni yaratish usullari
Blokli shifrlash algoritmlari kriptografik algoritmlar orasida keng tarqalgan algoritm turi bo‘lib, mohiyat jixatdan ma’lum uzunlikdagi ma’lumot bitlari ustida qayta-qayta amallar bajarilish orqali amalga oshiriladi. Blokli simmetrik shifrlash algoritmlari ma’lumotni maxfiyligini ta’minlashda keng foydalanilib, boshqa shifrlash algoritmlariga qaraganda o‘zining tezkorligi va kriptobardoshligi bilan ajralib turadi.
Blokli simmetrik shifrlash algoritmlariga xos bo‘lgan xususiyatlardan biri bu – ma’lum uzunlikdagi ma’lumot bloki ustida qayta-qayta amallar bajarilishi bo‘lib, bu raund deb ataladi. Ushbu raund funksiyasi o‘zgarmas sanalib, har raundda kiruvchi parametrlar o‘zgarishi natijasida ma’lum marta amalga oshiriladi.
Blokli simmetrik shifrlash algoritmlari raund funksiyalarida ARX (addrotate-xor) amallaridan foydalaniladi. Ushbu amallar:
Modul asosida qo‘shish;
Surish (siklik surish, mantiqiy surish); XOR amali.
Bundan tashqari blok simmetrik shifrlash algoritmlarida maxsus almashtirish jadvallaridan keng foydalaniladi.
Hozirda simmetrik blokli shifrlash algoritmlari amalda keng qo‘llanilib, ularni yaratish quyidagi asoslarga bo‘linadi:
Almashtirish-o‘rniga qo‘yish tarmog‘iga asoslangan (Substitution-permutation networks, SPN);
Feystel tarmog‘iga asoslangan shifrlash algoritmlari; Lai-Massey tarmog‘iga asoslangan shifrlash tizimlari.
5. Blokli simmetrik kriptotizimlar.4.Taqdimot. .2. DES algoritmi.
6. Xesh funksiyalar. 5.Test.3. SHA-1 xesh funksiyalari va ularning tahlili.
7.Ma’lumotlarni autentifikatsiyalash kodlari.6.Websayt.1. Ma’lumotlarni autentifikatsiyalash kodlari (Message Authentication Code, MAC);
8. Amaliy topshiriqlar.7.Adabiyotlar. . 5.OpenSSL kutubxonasidan foydalangan holda blokli shifrlar yordamida ma’lumotlarni shifrlash.
|
| |
