• mahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalar omborlari (ta’minot
sohasida);
• mahsulot iste’moichilari omborlari (ishlab chiqarish so
hasida);
• sotuvchi tashkilotlar omborlari (taqsimlash sohasida);
• vositachi tashkilotlar omborlari.
M ahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalar omborlari ishlab
chiqarishga m o‘ljallangan xomashyo,
materiallar, butlovchi va
boshqa m ahsulotlam i saqlashga ixtisoslashtirilgan va bunday
omborlar, birinchi navbatda, ishlab chiqaruvchi iste’molchilami
kerakli materiallar bilan ta’minlaydi.
Mahsulot iste’molchilari omborlari texnologik jarayon uzluksiz
o ‘tishini ta ’minlashga moljallangan. Mazkur omborlarda tugatil
magan
ishlab chiqarish zaxiralari, asboblar, ehtiyot qismlar va
boshqalar saqlanadi. Ishlab chiqarish jarayonidagi ahamiyatiga
qarab ishlab chiqarish tashkilotlarining omborlari quyidagi turlarga
bo‘linadi:
— ta’minlovchi (moddiy-texnika ta’minoti bo‘limiga bo‘ysunadi)
—
ishlab chiqarishni materiallar, butlovchi mahsulotlar, sotib
olingan yarimmahsulotlar bilan ta ’minlaydi;
— ishlab chiqaruvchi (ishlab chiqarish-rejalashtirish bo‘limiga
yoki rejalashtirish-boshqarish bo‘limiga bo‘ysunadi) — o ‘zida ishlab
chiqarilgan yarimmahsulotlami va texnologik asbob-uskunalami
saqlashga mo‘ljallangan;
— sotuvchi (sotuv bolim iga bo'ysunadi) — sotishga mo‘ljallan-
gan moddiy boyliklar saqlanadi.
Xizmat ko'rsatish sohasiga qarab korxona omborlari turlari:
— korxonaning umumiy (markaziy)
omborlari;
— sexga tegishli omborlar (markaziy omborlar filiallari);
— sex omborlari, sex boshliqlariga boeysunadi.
Sotuvchi tashkilotlar omborlari tovarlaming ishlab chiqarish
sohasidan iste’moi sohasiga uzluksiz harakatini ta’minlashga xizmat
qiladi. Ulaming asosiy vazifalari — ishlab chiqarish mahsulotini
iste’moi mahsulotiga aylantirish hamda turli iste’molchilar, shu
jum ladan, chakana savdo tarmoqlarining uzluksiz ta’minotini
amalga oshirish.
134
Vositachi tashkilotlar (eng awalo, transport tashkilotlari) om
borlari — moddiy boyliklarni jo ‘natish bilan bog‘liq
omborga
vaqtincha joylashtirishga m o‘ljallangan. Omborlaming bunday
turlariga temir y o i stansiyalari omborlari, avtotransport,
daryo
va dengiz portlarining yuk terminallari, havo transporti terminallari
kiradi. Bajarilayotgan yuklarni qayta ishlash amaliyotlarining turi
bo‘yicha bu omborlar transportdan tushirilib, boshqasiga ortish
turiga kiradi.
Mazkur omborlar guruhi ham ta’minlovchi,
ham taqsimlovchi
logistika doirasida bolishlari mumkin.
Xizmat vazifasiga ko‘ra barcha omborlar besh turga boMinadi:
•