Tarmoq operatsion tizimlari

Tarmoqdagi xavfsizlik

• Protseduralarni masofadan ishga tushirish
• Remote Procedure Call (RPC)
• Dasturli port
• Viruslar mustaqil ravishda internetga ulangan “ochiq” komp’yuterlarga birikadi – uni skanerlaydi va ochiq dasturli portda joylashib oladi
• OT da «bo’shliqni» himoyalash
• Mobil telefonlardagi Java uchun viruslar
• Mobil telefonlarga BlueTooth orqali ruxsatsiz kirish

Port

• «Dasturli port»
• Serverga kirish xizmatlarini aniqlovchi son
• Bitta serverda bir nechta port bo’lishi mumkin
• Turli xil portlar turli xil xizmat ko’rsatadi
• Port ochiq yoki yopiq bo’lishi mumkin
• Portlarni skanerlash
• Port nomerini kiritishga misol: ec.uz:8081

Mustaqil ishlash uchun topshiriqlar

• Proksi - server nima?
• Remote Shell (rsh) – masofadagi tugun nima?

RPC

• Masofadan protsedurani chaqirish
• Protseduralar lokal mashinadan chaqiriladi va masofadagi mashinada bajariladi
• Tarmoq orqali dasturlarning o’zaro shaffof hamkorligi
• Chaqirilgan va chaqiriluvchi protseduralar turli xil mashinalarda bajariladi
• Komp’yuter xotirasi yacheykasi vazifalar yuklatilmaydi
• Xabarlarni almashish tizimi: send (yuborish) / receive (qabul)
• Dasturlash tillari va operatsion muhitning bir xil emasligi
• Masofadan chaqirilgan protseduraning faolokatga uchrashi natijasida “yetim” bo’lib qoladi yoki chaqirilgan protsedura “ota-onasidan ajralib” qoladi, ya’ni tarmoq chizig’ida - oraliq qurilmalarida qolib ketadi.
• Oraliq qatlam: stab (stub)–«lokal tiqin»

RPC ning bajarilishi

RPC

• Turli xil mashinalarda xuddi bitta mashinada bajarilayotgandek ishlaydigan dasturlar
• Masofadagi komp’yuterdagi xizmatlarga murojaat qilish xuddi lokal mashinadagi protsedurani ishga tushirishga o’xshash bajariladi
• Taqsimlanuvchi tizimlarni tashkil etishni osonlashtiradi
• Ilovalarning ko’chuvchanligini soddalashtiradi