Tarmoq operatsion tizimlari

Transport vositalari

• OT ning transport vositalari quyidagilarni bajaradi
• xabarlarni shakllantirish
• xabarlarni qism (paket)larga jaratish
• komp’yuter nomini sonli adresga akslantirish
• xabarni yetkazib berishni tashkil etish
• boshqa mashinada paketlardan xabarni tiklash (paketlarni birlashtirish)
• Komp’yuterlarning o’zaro aloqa qilish qoidalari – tarmoq protokollari deyiladi
• Ilova dasturlar uchun lokal va masofadagi so’rovlarni bajarish farq qilmaydi

Tadbiq qilinishi

• OT da tarmoq xizmatlari turlicha tadbiq iqlinadi:
• ichki qurilgan xizmatlar
• qobiq (ustiga qurilgan) xizmatlar
• alohida mahsulot sifatidagi xizmatlar

Tarmoq xizmatlari

• Tarmoq xizmatlari (servisi) – aniq bir resursga tarmoq orqali kirishni taqdim etuvchi OT ning server va klient qismlari majmuasi.
• Servis – bu xizmatlarni talab qiluvchi va xizmatlarni amalga oshiruvchi o’rtasidagi interfeys.
• Tarmoq xizmatlari – bu klient-server tizimi.
• Klient – so’rov manbai, server – so’rovni bajaruvchi.
• Server o’z resurslarini klientga taqdim etadi, klient esa ulardan foydalanadi.
• Asosiy farqi: klient – ishni bajarish tashabbuskori, server esa klientdan so’rov tushishini kutib turadi.

Windows ning tarmoq xizmatlari

• Server
• Ishchi stantsiya
• Tizimga tarmoqdan kirish
• Tarmoqqa ulanish
• Masofadan kirishga ulanuvchi dispetcher
• Protseduralarni masofadan chaqirish (RPC)
• Terminallar xizmati
• Пуск – Выполь – msconfig – Службы

MSCONFIG

Web

• Web – o’rgimchak to’ri
• World-Wide Web – butun dunyo o’rgimchak to’ri
• WWW
• HTTP
• HyperText Transfer Protocol – gipermatnni uzatuvchi protokol
• Gipermatn – boshqa sahifaga o’tish uchun «chiziqlimas» ko’rsatkichli matn