|
Tasdiqlayman: Toshloq tumani ixtisoslashtirilgan maktab direktori H. Hoshimov
|
| bet | 1/2 | | Sana | 18.02.2024 | | Hajmi | 44.55 Kb. | | #158389 |
Bog'liq Navoiyga ssenaruy multimedia hujjatlarini yaratishda autoplay dasturi imkoniyatlaridan foydalanish, Собиржонова Гулхаё Тохиржон, 2-Ma\'ruza, 1-МИ га топширик tayyor, 1685296695, 6-MAVZU. ZAMONAVIY MENEJER, amaliy ish 9, задания на лето 1 класс, bola rivojlanish xaritasi (2) 1111111, 8-Mavzu. Benzinli dvigatellarning ta`minlash tizimi. Reja, Копия yuzi, 16-мактаб, Документ Microsoft Word, 3-4-jadval, 9 b sinf hisoboti
Tasdiqlayman: Toshloq tumani ixtisoslashtirilgan maktab
direktori H.Hoshimov
Toshloq tumani ixtisoslashtirilgan maktabida o`tkazilgan “Navoiyga ehtirom” nomli tadbir ssenariysi.
Boshlovchi: Buyuk mutafakkir, g’azal mulkining sultoni-Mir Alisher Navoiy tavalludi tantanasiga yig’ilgan aziz mehmonlar, ”Davron elining jismida jon bo’lg’on” mo’tabar ustozlar, Assalomu alaykum!
Boshlovchi:
Jahonki muqaddas neni ko’ribdi,
Bariga onasan, ey qodir hayot.
Asrlar qaridan boqib turibdi,
Nurli bu yuzlarga nuroniy bir zot.
Bugungi tadbirni ochib berish uchun so`z navbatini _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ga beramiz.
Rahmat ustoz.
Boshlovchi:
Shu buyuk o’g’ilni ardoqlab dildan
Xalqim ta’zim etsang arzigay tamom.
Uning nomi bilan birga bitilgan
Dunyo daftariga o’zbek degan nom.
Aziz mehmonlar, hozir sizlar bilan shoir ijodiga oid ma`lumotlarni 6-sinf o`quvchilari tomonidan tayyorlangan kompozitsion chiqish orqali tomosha qilamiz. Marhamat.
Boshlovchi: Xoqoni oliy maqom Shohrux sultonning podsholik davrida izzat va iqbol gulshanida omonlik va umid mevalari beradigan bir daraxt ko’kardi. Martaba va ulug’lik osmonida baxt-saodat ko’zini yorutuvchi bir yulduz porladi.
Hozir davramizga 6-sinf o`quvchilarini taklif qilamiz. Ular bizga shoir ijodining durdonasi hisoblangan “Xamsa” asaridagi “Saddi Iskandariy” dostonidan tayyorlangan sahna ko`rinishini tomosha qilamiz. Marhamat.
Boshlovchi:
Yorabki,inoyatingni yor ayla manga
Yo’qlukka xidoyatingni bor ayla manga
Har qahri kifoyatingni dor ayla manga
Har duri inoyating nisor ayla manga
Hozir davramizga maktabimizga tashrif buyurgan mehmoinlarni taklif qilamiz. ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Boshlovchi:
G’urbatda g’arib shodmon bo’lmas emish
El anga shafiqu mehribon bo’lmas emish.
Oltin qafas ichra gar qizil gul butsa,
Bulbulga tikondek oshyon bo’lmas emish.
Hozir bizni o`z raqsi bilan xushnud etish uchun 9-“D” sinf o`quvchisi ________________________________________________________ tayyorlanib turibdi. Hozir navbatni ularga beramiz.
Marhamat.
Boshlovchi:
Boshni fido qilg’il ato bo’shig’a
Jismni qil sadqa ano qoshig’a
Tun kuningga aylagali nur fosh,
Birisin oy ayla,birisin quyosh.
Endi davraga maktabimiz o`quvchilarini taklif qilamiz. Ular o`zlari tayyorlagan “Navoiy va Guli” sahnasini ijro etadilar. Marhamat.
Boshlovchi:
Navoiy bobomiz hatto shohning vaziri bo’lganlarida ham xalq uchun ko’p yaxshi ishlar qilganlar. Maktab va madrasalar qurishga bosh-qosh bo’lganlar. O’zlarining insonparvarliklari tufayli elning nazari va mehriga tushganlar.
Davramizga ko`tarinki kayfiyat bag`ishlash uchun davraga 6-sinf o`quvchisi__________________________________________________taklif qilamiz. O`quvchimiz ijrosida bir quvnoq raqsni tomosha qilamiz. Marhamat.
Boshlovchi: Fursat keldi do’stu g’anim kimligini bilay bu kun, Jami bashar farzandiga saodatlar tilay bu kun, Ko’kka boqib sahar chog’i iltijolar qilay bu kun Nurga to’lsin aziz bobom Navoiyning makonlari. Bugun oz bo’lsa ham Navoiy bobomizning ruhini shod eta olgan bo’lsak o’zimizni baxtiyor hisoblaymiz. Biz ham bobomizdek o’qish, ilm olish, o’rganish, komil inson bo’lishga harakat qilamiz. Navoiy bobomizga bag’ishlab tayyorlangan bayram tadbirimiz ham nihoyasiga yetdi. E’tiboringgiz uchun rahmat!
2-boshlovchi:-Alisher Navoiy bobomizning hikmatli so’zlarini tinglaylik.
Odami ersang demagil odami,
Oning kim yo’q xalq g’amidin.
Bu gulshan ichra yo’qdir baqo guliga sabot,
Ajab saodat erur chiqsa yaxshilik birla ot.
Haq yo’linda kim senga bir harf o’rgatmish ranj ila,
Aylamak oson emas haqqin ado yuz ganj ila.
Hunarni asrabon netgumdir oxir
Olib tuproqqami ketgumdir oxir.
Chin so’zni yolg’onga chulg’ama
Chin ayta olur tilni yolg’onga bulg’ama.
Umrni zoye etma mehnat qil
Mehnatni saodantning kaliti bil.
Raqs
1-boshlovchi. Alisher Navoiy 1438-yilda turkiy tilda birinchi bo’lib Xamsa yozishga kirishdilar va juda qisqa muddat ikki yilda besh yirik dostondan iborat “Xamsa”ni yozib tugatdilar. Ilm va ijod ahli bu voqeani zo’r shodlik bilan qarshi oldi .Abdurahmon Jomiy Navoiy “Xamsa”siga yuksak baho berdilar. Husayin bayqoro buyuk shoirini oq otiga mindirib,unga jilovdorlik qilib Hirot ko’chalarini aylantirgan.
Xamsa asari haqida.
Hamsaning birinchi dostoni “Hayrat-ul abror”(Yaxshi kishilarning hayratlanishi),falsafiy axloqiy-ta’limiy asar.Hajmi 3988 bayt 63 bob bo’lib ularning 21 bobi muqaddima 20 bobi maqolat 20 bobi hikoyat va masallar,oxirgi 2bobi xotimadan iborat.
Xamsaning ikkinchi dostoni “Farhod va Shirin” dostonidir.Hajmi 5782 bayt.Dostondagi voqea insonni poklaydi,ezgulik sari yetaklaydi,unga o’zligini tanitadi,komillik sifatlarini tarbiyalaydi.Dostonda Navoiyning komil inson haqidagi orzu –o’ylari ham ifoda etilgan.
“Layli va Majnun” “Xamsa”ning uchinchi dostondir.Unda oldingi dostonda bo’lgani kabi zaminiy muhabbatning ilohiy muhabbatga eshligi o’zining go’zal badiiy ifodasini topgan. U mazkur doston bilan o’zbek adabiyotida bu mavzuni boshlab berdi.
“Sab’ai Sayyor”dostoni yetti iqlim shahanshohi Bahrom taqdiri mavzusini yoritadi.
Navoiy asar voqealarini o’z Vatani Xuroson,Movaraunnahr hayoti bilan bog’lashga harakat qildi. Shuningdek, bu mashhur qissaga turkona ruh berdi.
“Xamsa”ning yakunlovchi “Saddi Iskandariy” dostoni dunyoning mashhur siymolaridan biri jahongir Iskandarga bag’ishlangan. “Saddi Iskandariy”dostoni hajmi jihatidan eng katta asardir.U89 bob va 7215 baytdan tashkil topgan.
2-boshlovchi:- Navoiyning shoh qoshida oshib borayotgan mavqe’-e’tibori saroydagi Majididdin boshliq bir guruh el haqida hazar qilmaydigan amaldorlarni tashvish solib qo’ydi.Ular shohning adolat talab amirini ko’zdan uzoqroqqa jonatish yo’lini izlay boshladilar va bunga muvaffaq bo’ldilar.Shoir 1487-1488-yillarda Astrobodga hokim tayinlanib,poytaxtdan uzoqlashtirildi.
Sahna ko’rinishi
Uch yomonning ta’rifi.
Sulton Husayin bir kuni o’z vazirlarining aql farosatini donishmandligini sinab ko’rish uchun ularni huzuriga chaqiribdi:
Podshoh:- Menga uch yomon odam topib kelinglar ,topganinggizga yuz tillo mukofot, topa olmaganingizga 70 darra, sizlarga uch kun muhlat .
Boshlovchi:- Vazirlar zir yugurishib uch yomon odam topa olmabdilar .
Alisher Nayoiv:-Jallod,qassob va sayyodni boshlab podsho huziriga kelibdi.
Podshoh:- Mana do’stim Alisher sizga yuz tillo donoligingizga tassanno.
Endi mana shu uch yomonga ta’rif berishingizni so’raymen.
2-boshlovchi:-Vazirlar podshoning bu savoliga ham javob bera olishmabdi.Shunda
Alisher:-Jallodga faqat farmon bo’lsa bas, haqmi nohaqmi baribir to’g’ri kelgan odamni qilichdan o’tkazaveradi.Qassob hayvonlarning eng yaxshisini so’yadi.Sayyod jonivorlarni ovlaydi,chiroyli qushlarni tutib qafasda saqlaydi.Ularni hayot go’zalliklaridan mahrum qiladi.
Sulton Husayin:- Do’stim Alisher, aqlu farosatingizga, donolingizga yana bir marotaba qoyil qoldim.
BAHRU-BAYT
Mehr ko’p ko’rguzdim,ammo mehribone topmadim.
Jon base qildim fido oromi jone topmadim.
Meni ishqdin man etar sodda shayx,
Dema sodda shayx,aytkim loda shayx.
Har necha dedimkim kun-kundin uzay sendin ko’ngul,
Vahki, kun-kundin battarroq mubtalo bo’ldim sanga
Ahli ma’ni guruhida zinhor ,
Hech or aylama gadolig’indin.
Ki bularga gadolig’ ortug’dur
Ahli suratka podsholig’indin.
Navoiy tiling asragin zinhor,
Desang kim, yemay dahr ishindin afsus.
Siri ishqimni ko’ngul ko’zi birla etmak ne tong,
Qalbi tor domanni men chun sohib asror istadim.
Munglug’ boshim ostidagi toshimnimu dey?
Tosh ustidagi g’arib boshimnimu dey ?
Hayrat suyidin sa’brok maoshimnimu dey?
1-boshlovchi: -Alisher Navoiy betakror va boqiy siymodir.U yaratgan asarlar samodek tiniq, tongdek shaffof, musiqiy ohanglar bilan yo’rilgan.Asarlarini o’qir ekanmiz har bir satrda o’z xalqiga insoniyatga cheksiz mehr bilan bir jon bir tan ekanligini anglash qiyin emas.
Vatan tarkini bir nafas aylama,
Yana ranju g’urbat havas aylama.
2-boshlovchi:-Aziz bobomiz jozibador baytlari bilan insoniyatga so’zning sehrini, hayotning ma’nosini, saodatning eshigini ochib berayotgandek.Bu gulshanda saodatning kaliti odamlarga yaxshilik qilish ekanligini anglatadi.
Sahna ko’rinishi
Yaxshidan bog’ qoladi.
Ko’klam kunlarining birida sulton Husayn saroyda yolg’iz o’tiraverib zerikibdi.Ancha vaqtdan beri Mir Alisherni ko’rmaganligi tufayli do’sti yashaydigan mahallaga yo’l olibdi.
Borib qarasa, do’sti yeng shimarib bog’da ishlayotgan ekan.
Husayn:-Hormang, do’stim! Nega shoirlar majlisida ko’rinmay qoldingiz desam, bog’bonlikni pesh qilibsizda?
Alisher:-”Ko’klam kelsa, ko’chat ek” — degan ekan mashoihlar. Shu bog’dagi qurigan olmalarni qo’porib tashlab, o’rniga uch-to’rt tup yong’oq ekayapman.
Husayn:-Ey do’stim-ey, qarigan chog’ingizda bog’ qilishni nima keragi bor axir?
Bu yong’oqlar qachon hosilga kiradi –yu, mevasini qachon yeysiz? Undan ko’ra shu bog’da tinchgina gazal bitib o’tiravermaysizmi?
Alisher:- Do’stim,yaxshidan bo’g’ qoladi,degan naqlni eshitganmisiz? Men bu ko’chatlarni o’zim uchun emas, balki mahhalla bolakaylari uchun ekayapman.Bir kun kelib “Bu bog’Mir Alisherdan qolgan!” deyishsa, shuning o’zi har qanday ne’matdan lazzatliroqdir.
Husayn:- Bo’lmasa, shu tillolarni olib qo’ying do’stim. Ko’chat olursiz!
Alisher:- Ana ko’rdinggizmi, do’stim, ekayotgan ko’chatlarim hozirdanoq hosil bera boshladi.
1-boshlovchi:- Mir Alisher o’z davridanoq buyuk daholar safidan mustahkam o’rin olib, o’zbek nomini jahonga mashhur qilib, xalqimiz timsoliga aylandi. Uning ummon qadar bepayon ijodidan har kim o’z iste’dodiga yarasha bahramand bo’lmoqda. Zero Navoiyning har bayti hikmatli bir kitob.
2-boshlovchi:-Biz shunday ulug’ mutaffakir shoirimiz borligidan fahrlanamiz, iftixor qilamiz, bugungi adabiy kechamiz Navoiyga, she’riyat dahosiga, bo’lgan ehtiromimizning bir ko’rinishidir.
1-boshlovchi:-Birin- ketin o’tib borar asrlarning karvonlari
Oh, ne choqlik xatarlidir uning oshar dovonlari,
Inson zoti murodiga azal-abad yetar edi,
Ushalsa gar umidvor zot Navoiyning armonlari.
2-boshlovchi:-Fursat keldi do’stu g’anim kimligini bilay bu kun,
Jami bashar farzandiga saodatlar tilay bu kun,
Ko’kka boqib sahar chog’i iltijolar qilay bu kun
Nurga to’lsin aziz bobom Navoiyning makonlari.
Bugun oz bo’lsa ham Navoiy bobomizni ruhini shod eta olgan bo’lsak o’zimizni baxtiyor hisoblaymiz. Biz ham bobomizdek o’qish, ilm olish, o’rganish, komil inson bo’lishga harakat qilamiz. Navoiy bobomizga bag’ishlab tayyorlangan bayram tadbirimiz ham nihoyasiga yetdi.
E’tiboringgiz uchun rahmat!
|
| |
