|
Tashkent State Transport UniversityBog'liq konstitutsiyada-oila-huquqiTashkent State Transport University
Volume 3 | TSTU Conference 2 | 2022
The Constitution of the Republic of Uzbekistan
is the Glorification of Human Dignity, the
Guarantee of Our Free and Prosperous Life
O‘zbekiston Respublikasi konstitutsiyasi -
inson qadrini ulug'lash, erkin va
farovon hayotimiz kafolati
638
December 1
https://tstu.uz/ Republican Scientific and Practical Conference
Bundan tashqari O‘zbekiston Respublikasi sovetlat tuzumi davrida 1978 yil
19 – aprelda qabul qilingan Konstitutsiyasida oila masalasiga bitta 51-modda
ajratilgan bo‘lsa Mustaqil O‘zbekiston Respublikasining 1992-yil Konstitutsiyasida
oilaviy munosabatlarga 4 ta modda 63-64-65-66 moddalardan iborat alohida “Oila”
deb nomlangan XIV bob bag’ishlangan.Shu bilan ham O‘zbekiston davlat tomonidan
oilaga qanchalik e’tibor berilishi yaqqol namoyon bo‘ladi.
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 63- moddasida “Oila jamiyatning
asosiy bo‘g’inidir,hamda jamiyat va davlat muhofazasida bo‘lish huquqiga ega” –
deb ta’kidlab o‘tilgandir.
-Oilaviy munosabatlar tengligi;
-Oilaviy munosabatlar fuqarolarning tenglik huquqiligi;
-Oilaning davlat tomonidan himoya qilinishi onalik bolalik muhofaza qilish va
rag’batlantirish;
-Nikoh va oila munosabatlarini davlat tomonidan huquqiy tartibga solinishi h.k
Oila kodeksi 8 bo‘lim 30 bob 238-moddadan iborat bo‘lib respublikamizda
oilaviy nikoh munosabatlarini tartibga soladi.
O‘zbekiston Respublikasi Oila kodeksining 5- moddasi oila to‘g’risidagi
qonun hujjatlari bilan tartibga solinadigan munosabatlar ga bag’ishlangan bo‘lib
quyidagilar:
-nikoh tuzish
-nikohning tigatilishi
-nikohning haqiqiy emas deb topilishi
-er-xotin o‘rtasida mulkiy va shaxsiy nomulkiy munosabatlar.
-ota-ona va bolalar o‘rtasidagi mulkiy va shaxsiy nomulkiy munosabatlar.
-qarindoshlar va o‘zga shaxslar o‘rtasida mulkiy va shaxsiy nomulkiy
munosabatlar
-ota-ona qaramog’idan mahrum bo‘lgan bolalarni oilaga olish shakl va qoidalar.
-fuqarolar holati dalolatnomalarni qayd etish tartibini belgilaydi.
Oila kodeksi bilan tartibga solinadigan munosabatlar o‘z mohiyati va
mazmuniga ko‘ra ikki guruhga:shaxsiy nomulkiy va mulkiy munosabatlarga bo‘linad.
Quyidagilar shaxsiy nomulkiy munosabatlarga misol bo‘ladi.
-familiya tanlash
-kasb tanlash
-turar joyni tanlash
-farzandlikka olish
-vasiylik va homiylik
Qonun bilan tarti solinadigan mulkiy munosabatlar ko‘proq bo‘lib ular
quyidagilar:
-mulk huquqi
-nikoh shartnomasi asosida mulkka oid huquqlar
-aliment majburiyatlari
|
| |