Tayyorladi: Anvarov Muxriddin Mavzu: Biznes – bozor iqtisodiyotining ustivor sohasi

Download 20.24 Kb.
Sana	16.03.2024
Hajmi	20.24 Kb.
	#174323

Bog'liq
mustaqil ishi 2
Bolalarning maktabga psixologik tayyorgarligi, Zokirov Dasturlash xx, Роль компьютера в жизни современного человека, Шахсий компютернинг асосий компонентларилот, Kompyuterni tashkil etilishining mantiqiy asoslari, 40 IELTS Listening Tests - Section 3 (with answers), Murodali, 4-deadline, Deadline 3(21-30), Zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiya, 1 амалий машгулотга топширик, 2 амалий машгулотга топширик, 1-mavzu Qattiq jismlarda diffuziya xodisasi, round-up-0, 5G security

Tayyorladi: Anvarov Muxriddin Mavzu: Biznes – bozor iqtisodiyotining ustivor sohasi. Biznes-bozor iqtisodiyotining ustivor sohasi haqida quyidagi xulosalarni ko'rishingiz mumkin: Biznes-bozorning Asosiy Tushunchasi: Biznes-bozor iqtisodiyotida, kompaniyalar (bizneslar) va mijozlar (bozor) o'rtasidagi munosabatlar va faoliyatlar tizimi ifodalangan. Biznes va bozor o'rtasidagi moliyaviy munosabatlar va qonun hujjatlari ustida ommaviy tadqiqotlar olib boriladi. Kompaniyalar, Bazarlar va Hamkorlik: Bizneslar xaridorlar uchun tovarlar va xizmatlarni taklif qiladi, bu esa bozor orqali yetkazib beriladi. Bizneslar o'z foydalanuvchilarini qanday jalb etish, bozor talablariga qanday qilib javob bera olishi haqida o'rganish zarur. Sifatli Mahsulotlar va Xizmatlar Taklifi: Bizneslar o'z mahsulotlarini va xizmatlarini bozorga qo'yish uchun sifatli va talablariga mos keladigan qilibni ta'minlashga qaratilgan. Marketing va Bozor Sotish Strategiyalari: Kompaniyalar marketing va bozor sotish strategiyalari yaratish va amaliyotda qo'llashda qanday qilib tovarlarini yoki xizmatlarini bozorda muvaffaqiyatli sotishini ta'minlashga qaratilgan. Konkurentsiya va Narxlar: Bizneslar o'zlarining sohasidagi boshqalar bilan qanday qilib kelishish, ular bilan qanday qilib mukofotlashish va narxlarni qanday belgilash kerakligi haqida o'rganish zarur. Bozor Tahminoti va Analitika: Bizneslar va bozor tahlil qilish va bozor tahminoti qurish bo'yicha analitik va statistik ma'lumotlarni o'rganish va ularni ishlatish. Bozor Regulyatsiyasi va Qonunlar: Biznes va bozor iqtisodiyotida qanday qilib ishlab chiqarish, savdo, sug'urta, soliq, investitsiyalar va boshqa sohalarda qonunlar bilan regulyatsiya qilinishi. Biznes-bozor iqtisodiyoti, iqtisodiyot tizimining asosiy qismlaridan biri hisoblanadi. Kompaniyalar va bozorlar o'rtasidagi ishonch, samaradorlik va maslahatlashish shart. Bu muhitda tahlil qilish, strategiyalarni ishlab chiqish va moliyaviy-intellektual kapitalni oshirish katta ahamiyatga ega. Bozor iqtisodiyoti modellari — bozor iqtisodiyotining turlari. Bozor iqtisodiyoti modellari m.ning iqtisodiy rivojlangan mamlakatlarga xos boʻlgan aralash iqtisodiyot, ijtimoiy bozor xoʻjaligi va korporativ iqtisodiyot koʻrinishlari mavjud. Aralash iqtisodiyot modeli — bozor iqtisodiyotining yuksak mehnat unumi, neʼmatlar toʻkinchiligini taʼminlaydigan, eng mukammal texnologiya va yuqori malakali ish kuchiga ega boʻlgan turi. Bu modedda mulkiy xilmaxillik mavjud boʻladi; xususiy mulkning individual va hissabay shakllari ustuvorlik qiladi, davlat va nodavlat mulki, iqtisodiyotning davlat va nodavlat sektorlari taraqqiy etadi. Yirik, oʻrta va kichik biznes muvozanatli holatda rivojlanadi. Bozor munosabatlari bilan birgalikda nobozor munosabatlari ham mavjud boʻladi. Bu esa sahovat va xayrehson ishlarining keng rivojlanishiga zamin yaratadi, raqobat bilan birgalikda hamkorlik aloqalari yuzaga keladi. Iqtisodiyotni boshqarishda bozor mexanizmi bilan bir qatorda davlat mexanizmi ham qoʻllanadi. Mazkur modelga ommaviy farovonlik xos boʻlsada, ijtimoiy tafovutlar cheklanmaydi, davlat daromadlarni qayta taqsimlashda faol ishtirok etmaydi, bu vazifalarni bozor mexanizmi bajaradi. Aralash iqtisodiyot modeli AQSH, Angliya, Fransiyada mavjud. Ijtimoiy bozor xoʻjaligi modeli — yuksak texnologiyaga va inson omilining kuchiga tayanib yuqori mehnat unumdorligini, umuman, bozorning toʻkin boʻlishini taʼminlaydi. Iqtisodiyoti bu modelga tayangan mamlakatda bozor xoʻjaligi tabiiytarixiy rivoj topadi, ishlab chiqarish bozor talablariga javoban ish olib boradi, davlatning iqtisodiyotga aralashuvi minimal darajada saqdanib qoladi, iqtisodiyot bozor kuchlari taʼsirida tartiblanadi va toʻla erkinlashgan boʻladi. Mazkur model "iqtisodiy tartib" modeli hisoblanadi. Bozordagi faoliyat tartibqoidalarini qonunlar belgilaydi, iqtisodiyot bozor mexanizmiga buysunadi, davlat iqtisodiyotning oliy xekami sifatida faoliyat koʻrsatadi, lekin oʻzi bu jarayonda qatnashmaydi. Bu modelda iqtisodiyotning davlat sektoridan koʻra xususiy sektoriga koʻproq eʼtibor beriladi. Iqtisodiyotning ijtimoiy yoʻnalishini bozorning oʻzi belgilaydi. Har bir iqgisodiyot subʼyekti bozor qoidasiga koʻra ishlab topgan daromadini oladi, davlat daromadlarning taqsimlanishiga kamdankam aralashadi, lekin daromadlarni shakllantirishda bozor tamoyillariga rioya etilishini, bozor mexanizmining belgilangan tartibda faoliyat koʻrsatishini taʼminlaydi. Ijtimoiy bozor xujaligi modeli Germaniya, Shvesiya va boshqa mamlakatlarda mavjud. Korporativ iqtisodiyot modeli — korporativ manfaatlar va korporativ hamjihatlikka asoslangan bozor iqtisodiyoti boʻlib, ilgʻor texnologiya, yetuk ish kuchidan foydalanib mehnat unumdorligi va aholi jon boshiga mahsulot ishlab chiqarishni koʻpaytiradi. Asosiy eʼtibor korporativguruhiy manfaatlarga qaratiladi, iqtisodiyot korporatsiyalar orqali boshqariladi. Korporatsiyalar aksiyador jamiyatlar tarzidagi turli sanoat, savdo, transport, qurilish sohasidagi birlashmalarga aylanadi, ularning baʼzilari hatto transmilliy korporatsiyalar darajasigacha oʻsib, xalqaro ahamiyat kasb etadi. Korporatsiyalar ishlab chiqarishning asosiy sohalarini qamrab oladi, ularning xorijiy shoxobchalari ham koʻpayib boradi. Xususiy mulkning korporativ shakli ustuvorlik qiladi. Korporativ iqtisodiyot modelida korporatsiya manfaatlari birinchi oʻringa qoʻyiladi, individual manfaatlarga faqat korporatsiya doirasida erishiladi va shu doirada ilmiy tadqiqot, texnikloyiha ishlari ham olib boriladi. Muammolarning korporatsiya doirasida hal etilishi korporatsiyaga sadoqat, korporativ vatanparvarlik hissiyotini tarbiyalaydi. Korporatsiya xodimlar uchun yuksak turmush darajasini kafolatlaydi, xodimlar esa bunga javoban ishlab chiqarish samaradorligining yuqori boʻlishini taʼminlaydilar. Korporatsiya xodimlarning oila aʼzolarini ham ish bilan taʼminlashni, qarilikda yaxshi pensiya va bir yoʻla katta summada mukofotlar berishni zimmasiga oladi. Xodimlar bilan menejerlar oʻrtasida inoqlik boʻladi. Bunday choratadbirlar ijtimoiy hamjihatlikni taʼminlab, ish tashlash va boshqa noroziliklarga oʻrin qoldirmaydi. Bozor iqtisodiyotining korporativ modelida iqtisodiyotning korporativ sektori xalq xoʻjaligining tayanchi hisoblanadi, ammo iqtisodiyotning ikkilamchi va yetakchi boʻlmagan sohalarida nokorporativ sektor ham saqpanib qoladi. Korporativ modelda ham kichik biznes mavjud, ammo uning mustaqilligi juda chegaralanadi, u deyarli korporatsiya izmida boʻladi, uning buyurtmalarini bajaradi. Bozor iqtisodiyoti modellari korporatsiya doirasiga tortilmaydi. Korporativ iqtisodiyot ustuvor boʻlgan mamlakatlarga Yaponiya misol boʻla oladi. Download 20.24 Kb.

Download 20.24 Kb.