Mavzu bo„yicha asosiy tushuncha va atamalar Kutubxona-axborot faoliyati iqtisodiyoti - davlat va jamoat mablag„larini
sarflashga o„ylab munosabatda bo„lish va boshqa masalalar – adabiyotlar sotib
olish, kutubxona muassasalarining boshqa ehtiyojlari uchun xarajatlarni
belgilaydigan normativlar, mezonlar ( kriteriyalar) ni ilmiy asoslash.
Mustaqil kutubxonalar -mablag„lar bevosita davlat byudjetidan ajratiladigan
kutubxonalar. Ularni ta‟minlab turuvchi xarajatlarni esa ular mansub bo„lgan
idoralar ham, moliyaviy organlar ham rejalashtiradi
Nomustaqil kutubxonalar - kasaba uyushmalari, o„quv kutubxonalar,
ilmiy-tadqiqot va loyixalash institutlari, korxona va tashkilotlar qoshidagi va
ularga bevosita bo„ysunuvchi, moliyaviy jixatdan mustaqil bo„lmagan
kutubxonalar.
Operatsion xarajatlar- bu kitoblarga, vaqtli matbuotga obuna bo„lish,
kutubxona texnikasi va jixozlari xarida qilish, ommaviy tadbirlarga haq to„lash va
shu kabi xarajatlar.
Ma‟muriy- xo„jalik xarajatlar -xodimlarni ish haqi, xizmat safarlari uchun
xarajatlar, binoni saqlash va boshqa xo„jalik ehtiyojlariga qilinadigan xarajatlar.
Smeta – bu moliyaviy reja va mablag„ olish uchun asosiy xujjatdir. U
kalendar
yil
uchun
belgilangan
shaklda
tuziladi.
Smetaga
byudjet
klassifikatsiyasiga muvofiq moddalar bo„yicha kelgusi yil uchun mablag„ va
xarajatlar ro„yxati kiritiladi
Nazorat savollari 1.
Kutubxona - axborot muassasalari iqtisodiyoti nima?
2.
Kutubxona va axborot tashkilotlari iqtisodiyotining vazifasi nima?
3.
Mablag„ ajratilish xarakteriga ko„ra kutubxonalar qanday turlarga
bo„linadi?
4.
Qanday kutubxonalar mustaqil kutubxonalar deyiladi?
5.
Qanday kutubxonalar nomustaqil kutubxonalar deyiladi?
6.
Operatsion xarajatlarga qanday xarajatlar kiradi?
7.
Ma‟muriy-xo„jalik xarajatlariga qanday xarajatlar kiradi?
IV. AMALIY MASHG„ULOT MATERIALLARI
81
8.
Kutubxona smetasi nima?
