IV.AMALIY MASHG’ULOT
MATERIALLARI
50
Audio darajalarini o‘lchash
Audioni sezish subyektiv sanaladi va ma’lum bir shaxsga eshitilgan ovoz
shovqini balandligini boshqalar eshitmasligi mumkin.
Ovozning balandligi
subyektiv o‘lchamni ifodalaydigan detsibelda (dB) o‘lchanadi, ya’ni ovoz
balandligida eshituvchanlikning o‘sishi ovoz balandligini 1dBga o‘sganligini
anglatadi. Dasturiy va apparat ishlab chiqaruvchilar dB o‘lchovini audio qiymatlar
oralig’iga uskuna sifatida o‘rnatadi, (15.1-shakl) lekin videodagi 1 dB qiymat
tahrirlanayotgan 1dB dan balandroq yangrashi mumkin. Afsuski,
bu audio bilan
ishlash jarayonida yuzaga keladigan noaniqlikning ilk ko‘rinishi sanaladi. Uni
aniqlash o‘rniga ovozni subyektiv qilib olingan.
Raqamli audio o‘lchami 0dB da yuqorida joylashadi(15.1-shakl), hamda o‘rta
qiymati -12,-14 yoki -20 dB oralig’ida ishlab chiqaruvchiga bog’liq holda
joylashadi. Negaki u bir uskuna bo‘lagini
boshqasidan farqlaydi, hamda ushbu
o‘rta qiymatga birlashma sifatida ham qaraladi.
Ovozlar bir uskuna qismini
boshqasidan ajratuvchi birlashmadan balandroq va yumshoqroq bo‘lishi mumkin,
lekin birlashmada aniq keluvchi ovozlar apparat yoki dasturiy qismda bir hil
bakandlikda bo‘lishi kerak.
Juda baland
(
ogohlantirish
indikatori
)
Muqobil balandlik
Juda past
1.9. rasm.
Raqamli
audio
o‘lchami
ovoz
balandligini
namoyish etish
uchun
ko‘rsatish
oynasi
bilan ta’minlaydi
Kesish va tozalash
Siz audio darajasidagi qizil soha nima ekanligini bilmasligingiz mumkin.
Oddiygina qilib aytganda u juda baland tovushkarni ko‘rsatadi. Dinamik soha
holatiga kelganda raqamli va analog audio darajalar har hil bo‘ladi. Asosan, bu
IV.AMALIY MASHG’ULOT MATERIALLARI
51
juda baland ovozlar tabiiy bo‘ladi.
Raqamli audio bilan qizil soha barcha sarflardan qochishi kerak, chunki juda
baland bo‘lgan raqamli audio kesib olib tashlanadi.
Audioning baland qismlari
tozalashning o‘rniga kesib olib tashlanadi. Masalan agar,
baland chastotadagi
baqirayotgan kishining ovozi kesib tashlanadi va unchalik baland bo‘lmagan past
chastotatali ovozga aylantiriladi. Natijada qichqiriq juda g'alati eshitiladi. (15.2-
shakl).
