|
PVA’NIN TANINMASI VE HAŞIL SÖKÜLMESİBog'liq Hasil Maddesi Olarak PolivinilalkollerPVA’NIN TANINMASI VE HAŞIL SÖKÜLMESİ
Haşıl sökme işlemi terbiye işlemlerinin ilk aşamasıdır. Haşıl sökme işlemine başlanmadan önce
kumaşta kullanılmış olan haşıl maddesinin tespitiyle haşıl sökme işlemlerinin tek defada etkili,
doğru ve mümkün olan en kısa sürede gerçekleşmesi sağlanmaktadır. İşletme maliyetleri ve zaman
tasarrufu açısından kullanılan haşıl maddesinin bilinmesi önemli bir basamaktır.
PVA haşıl maddesinin tanınması iyot/potasyum iyodür solüsyonu ve borik asit solüsyonu kullanarak
olmaktadır. İki solüsyon kumaşta aynı noktaya üst üste uygulanarak ortaya çıkan renk
değerlendirilir. Eğer mavi renkte leke tespit edilirse, PVA varlığı tespit edilmiş olmaktadır[5].
PVA’ nın haşıl sökme işlemi çok kısa ve basittir. Non-iyonik yüzey aktif maddelerle (3-5gr/l) 95-
100˚C de 20-30dk yıkama işlemiyle kolaylıkla uzaklaştırılmaktadır. PVA ile çalışırken dikkat
edilmesi gereken bazı hususlar vardır;
P
VA bir polihidroksi birleşik olduğu için aşırı ısıya maruz kaldığında dehidrasyona uğrar. Bunun
sonucu olarak da suda çözünmeyen bir hale geçer.
Bu durumda kumaş üzerinde kalan PVA nın
hidrofob
luğu yüzünden boyama esnasında abraj oluşumuna neden olur. Haşıl sökmede karşılaşılan
sorunlar PVA ile haşıllanmış kumaşların önceden gördüğü işlemlerle alakalıdır. Bu sebeple PVA ile
haşıllanmış kumaşları haşıl sökme işlemine tabi tutmadan yakma yapılmaması gerekir. Ayrıca haşıl
maddesinin kurutma,
fiksaj ve yıkama aşamalarında yüksek sıcaklıklara maruz kalması kontrol
edilmelidir.
Bunun dışında özellikle kısmen sabunlaştırılmış tiplerinde çözeltisi köpük oluşturabilir.
Bu yüzden haşıl banyosuna köpük önleyici maddeler ilave edilmesi önerilir. Günümüzde üretilen
tiplerinde köpük önleyici madde ile birlikte satılmaktadır. Kümeleşme olmaması için özellikle
kısmen sabunlaşmış tiplerde su ile karıştırırken yavaş yavaş dökülmelidir. Tam sabunlaşmış tipler
oda sıcaklığında erimediği için bu tehlikeyi taşımazlar. PVA haşıl flottelerinde retrogradasyon
tehlikesi olmakla beraber uzun süreli bekletmelerde flotte yüzeyi
kabuk bağlayabilir. Sıcaklığı
yükselterek veya yağ ilave ederek bu durum düzeltilebilir. Organik bir madde, sülfat, soda, borik
asit suya karışırsa veya sert su kullanılırsa PVA nın şişmesi azalıp ve erimesi zorlaşacağından bu
parametreler dikkatli kontrol edilmelidir [5].
|
| |
