|
Ishlab chiqarish amaliyoti ustasi: A.Y.Abuxo’jayev
|
| bet | 2/2 | | Sana | 30.12.2023 | | Hajmi | 0,72 Mb. | | #129178 |
Bog'liq 11-m.IP protokoli foydalanish. IP-manzil tushunchasi va uning versiyasi bogdorchilik, 2letterstabbrev, 7 класс, ADELSON, 13-m.Xususiy va ommaviy IP manzillarni tushunish va ular bilan ishlash, 14-m.IPv6 tuzilishi. Afzalliklari va kamchiliklari, 15-m.Tarmoq va Intemetda ishlashni tashkil qilish, BUXGALTRERIYA HUJJATLARIDA HATOLIKLARNI TUZATISH TARTIBLARI, Lombardlar, bibliofond.ru 884784, Rayhona bayonnoma, 1709709473Ishlab chiqarish amaliyoti ustasi: A.Y.Abuxo’jayev
Yo‘riqli-texnalogik xarita.
11-Mavzu: IP protokoli foydalanish. IP-manzil tushunchasi va uning versiyasi. IPv4 tuzilishi. Sinflar printsipi o'rganish
№
|
Ishlar nomi
|
Asbob va jihozlar
|
Bajarish tartibi
|
Eskiz (rasm)
|
1
|
Kompuyter nomini
o’zgartirish
|
Kompyuret
|
Kompyuter ish stolidagi “Мой компьютер” piktogrammasini belgilab sichqoncha o’ng tugmasi bosiladi va “Свойства” buyrug’I bosiladi. Свойства oynasi ochiladi. Oynachadan “Изменит пара метры” tanlanadi “Свойства ситемы” oynasi ochiladi ushbu oynadan “Изменить” ni tanlab “имя компютера” degan joyiga nom beriladi. Oynachani pastki qismida “рабочей группа” ga guruh nomi beriladi masalan: Offis, User va OK bosiladi. Kompyuterni o’chirishni so’raydi Ok bosiladi. Kompyuter qayta yuklanadi.
|
|
2
|
TCP/IP bayonnomasini sozlash oynachasiga kirish
|
Lokal
tarmoqqa
ulangan
Kompyuter
|
Ish stolining pusk tugmasi orqali “Панели управления” bandiga kirib “Сет и Интернет” ni tanlaymiz va “Цент упревления сетями и обшым доступом” bosamiz. Oynacha yon tomonidagi “Изменить параметров адаптера” tanlab bosamiz. Ochilgan oynachadan “Подключения по локальной сети” piktogrammasini tanlab sichqoncha o’ng tugmasini bosib “Свойства” ni bosamiz.
Natijada yana oyna xosil bo’ladi. Ushbu oynachadan “Протокол интернета версии 4 (TCP/IPv4)” bandini tanlaymiz va oynadagi “Свойства” ni tanlab bosamiz
|
|
3
|
lP-adress, tarmoq osti niqobi
adreslarini kiritish
|
Lokal
tarmoqqa
ulangan
Kompyuter
|
Ushbu oynada “Исползовать следующий IP adres” belgilaymiz va quyidagi 192.168.137.1 raqam- larini yozamiz va TAB klavishini bosamiz avtomatik tarzda tarmoq- osti niqobi yoziladi. Asosiy shlyuzga hech qanday raqamlarni yozmaymiz TAB klavishini bosa miz. DNS adresiga ham 192.168.137.1 adresini kiritamiz va OK tugmasini bosamiz. Keyingi lokal tarmoqqa ulangan komp-yuterga esa 192.168.0.2 adresni kiritamiz shu tarzda boshqa kopm- yuterlar ham IP-adres raqamlar- ining oxirgi gaqami usib boradi
|
|
4
|
Tarmoq ishlashini tekshirish
|
Lokal
tarmoqqa
ulangan
Kompyuter
|
Ish stoldagi “Мой компьютер” piktogrammasiga kiramiz oyna chap qismida “Сет” pictogram- masini bosamiz. Agar tarmoq ishlayotgan bo’lsa boshqa kompyu- terlar o’z nomlar bilan ko’rinib
turadi.
|
|
11-mavzu: IP protokolidan foydalanish. IP-manzil tushunchasi va uning versiyasi. IPv4 tuzilishi. Sinflar printsipi o'rganish
Reja:
IP manzillarning asosiy sinflari.
IP adres sinflarini topish
IP-adres formatlari
TCP / IP protokolini sozlash
IP manzillarning asosiy sinflari.
IP-adres – tarmoqdagi TCP/IP protokoldan foydalanuvchi xostni aniqlovchi unikal identifikator.
Tugun (node) yoki xost (host) – tarmoqqa ulangan va boshqa qurilmalar bilan o'zaro aloqada ishlay oladigan qurilma.
Tarmoq raqami va tarmoqdagi xost raqamidan iborat bo'lgan tarmoq adresi yirik tarmoqdagi har bir xostni unikal tarzda identifikasiya qilish imkonini beradi. TCP/IP texnologiyasida tarmoq adresini IP-adres deyiladi.
IPv4. IP-adres – 32-razryadli ikkilik son. Qulaylik uchun maxsus formatda yoziladi – o'nlik ko'rinishda nuqtalar bilan (dotted decimal).
W.X.Y.Z – nuqtalar bilan ajratilgan o'nlik raqamlar.
181.252.30.115
Internet tarmog'ida har bir kompyuter unikal IP-adresga ega. U 4 raqamdan iborat bo'lib, har bir raqam 0 dan 255 gacha diapazon chegarasida bo'ladi. Butun adres tarmoq identifikatori va xost identifikatoridan tashkil topadi. IP-adreslarning sinflari mavjud bo'lib, ular tarmoq nomeri va xost nomeridagi bitlar soni bilan farqlanadi. Adres sinfi uning birinchi okteti qiymati bilan aniqlanadi.
Tarmoqda ikki qurilma bir-biri bilan ma'lumot almashishi uchun maxsus adreslardan foydalanishadi.
IP adres har bir qurilmaga Internet tarmog'iga ulanish uchun beriladigan maxsus 0 va 1 ketma-ketligidagi manzil. IP adreslar oktetlardan tashkil topadi. IP adreslarning uzunligi uning turiga qarab 32 bit yoki 64 bit bo'lishi mumkin. Har bir oktet 8 bitdan tashkil topgan.
IPadreslarning ikki turi mavjud:
IPv4 (internet protocol version 4)
IPv6 (internet protocol version 6).
IP adres strukturasi:
IPadres 4 ta qismdan tashkil topgan;
Har bir qism 8 bit uzunlikka ega;
Har bir qism 0-255 diapazonda bo'ladi;
Masalan,128.35.0.72
IP adres sinflarini topish
3.2-rasm. IP adres sinflarini topishning sodda ko'rinishi.
3.3-rasm. IP adres sinflarining tarmoq va uzel uchun taqsimlanishi.
IP adresning qaysi bir qismi tarmoq va qaysi bir qismi tugunga (host) tegishliligini aniqlash uchun IP adreslar klasslarga bo'lingan.
3.1-jadval.
IP-adreslar sinflarining ehtimoliy soni xarakteristikalari.
Sinf
|
A
|
B
|
|
C
|
D
|
E
| |
|
1-oktet qiymat diapazonlari
|
1 - 126
|
128 - 191
|
|
192 - 223
|
224 - 239
|
240 - 247
|
Tarmoqlarning ehtimoliy soni
|
126
|
16382
|
|
2097150
|
---
|
---
|
Tugunlarning ehtimoliy soni
|
16777214
|
65534
|
|
254
|
268435456
|
134217728
|
A sinf adresi – yirik umumfoydalash tarmoqlarida ishlatishga mo'ljallangan.
B sinf adresi – o'rta o'lchamdagi tarmoqlarda ishlatiladi, masalan, universitet va yirik kompaniyalar tarmoqlarida ishlatiladi.
C sinf adresi – kam sonli komьpyuterli tarmoqlarda ishlatiladi.
D sinf adresi – mashinalar guruhlariga murojaat qilinganida ishlatiladi.
E sinf adresi – zahiraga olingan.
IP-adres formatlari
IPv4.
IP-adres 4-versiyada 32-bitdan iborat. 4-versiya IP-adreslarini 0 dan 255 gacha bo'lgan nuqtalar bilan ajratilgan 4 ta o'nlik sonlar ko'rinishida yozish qulay, masalan, 192.168.0.3.
IPv6.
IP-adres 6-versiyada 128-bitdan iborat. Raqamlar ikki nuqta bilan ajratilgan (masalan, 2001:0db8:85a3:0000:0000:8a2e:0370:7334). Adres boshidagi nollarni tushirib qoldirish mumkin. Ketma-ket kelgan nollar guruhini tushirib qoldirish mumkin, ularning o'rniga ikki ikki nuqta yoziladi (fe80:0:0:0:0:0:0:1 ni fe80::1 ko'rinishida yozish mumkin). Adresda bunday o'zgartirishni bir marta bajarish mumkin.
IPv4 32 bitli 4 oktetdan tashkil topgan maxsus adres. IPv4 ikki qismga bo'linadi: chap qismi tarmoqni, o'ng ismi tugun tugun (host)nomerini belgilaydi.Tarmoq va tugun qismlarini ajratib olish uchun tarmoq osti maskasi ishlatiladi. Uning uzunligi ham 32 bitdan iborat. Tarmoq osti maskasining vazifasi adresdagi tarmoq qismini ko'rsatuvchi bitlar sonini aniqlashdir.
Misol:
11111111.0.0.0 255.0.0.0
11111111.11111111.0.0 255.255.0.0
Yana shuni ta'kidlash kerakki, avvalo sizning kompyuteringiz 127.0.0.1 adresga ega bo'ladi (ya'ni, kompyuteringiz tarmoqqa ulanmagan va sizga IP-adres berilmagan holatda).
IP-adres 32-bitli (IPv4) yoki 128-bitli (IPv6) ikkilik raqamidan iborat bo'ladi. IP-adresni (IPv4) nuqtalar bilan ajratilgan to'rtta o'nlik raqamlar bilan yozish qulay, masalan, 192.168.0.1 (yoki 128.10.2.30 – adresning o'nlik raqamlardagi ko'rinishi, 10000000 00001010 00000010 00011110 – ikkilik raqamlardagi ko'rinishi).
IP-adres adreslarning asosiy turi bo'lib, uning asosida IP protokolining tarmoq sathi paketlarni tarmoq o'rtasida uzatadi. IP-adres komьpyuter va marshrutizatorlarni konfigurasiyalash vaqtida administrator tomonidan belgilanadi
TCP / IP protokolini sozlash
Kompuyter nomini о’zgartirish. Kompyuter ish stolidagi “Мой компьютер” piktogrammasini belgilab sichqoncha o’ng tugmasi bosiladi va “Свойства” buyrug’i bosiladi. Свойства oynasi ochiladi. Oynachadan “Изменит пара метры” tanlanadi “Свойства ситемы” oynasi ochiladi ushbu oynadan “Изменить” ni tanlab “имя компютера” degan joyiga nom beriladi. Oynachani pastki qismida “рабочей группа” ga guruh nomi beriladi masalan: Offis, User va OK bosiladi. Kompyuterni o’chirishni so’raydi Ok bosiladi. Kompyuter qayta yuklanadi.
IP manzilini kiritish va tekshirish. Ish stolining pusk tugmasi orqali “Панели управления” bandiga kirib “Сет и Интернет” ni tanlaymiz va “Цент упревления сетями и обшым доступом” bosamiz. Oynacha yon tomonidagi “Изменить параметров адаптера” tanlab bosamiz. Ochilgan oynachadan “Подключения по локальной сети” piktogrammasini tanlab sichqoncha o’ng tugmasini bosib “Свойства” ni bosamiz.
Natijada yana oyna xosil bo’ladi. Ushbu oynachadan “Протокол интернета версии 4 (TCP/IPv4)” bandini tanlaymiz va oynadagi “Свойства” ni tanlab bosamiz
Ushbu oynada “Исползовать следующий IP adres” belgilaymiz va quyidagi 192.168.137.1 raqam- larini yozamiz va TAB klavishini bosamiz avtomatik tarzda tarmoq- osti niqobi yoziladi. Asosiy shlyuzga hech qanday raqamlarni yozmaymiz TAB klavishini bosa miz. DNS adresiga ham 192.168.137.1 adresini kiritamiz va OK tugmasini bosamiz. Keyingi lokal tarmoqqa ulangan komp-yuterga esa 192.168.0.2 adresni kiritamiz shu tarzda boshqa kopm- yuterlar ham IP-adres raqamlar- ining oxirgi gaqami usib boradi.
Ish stoldagi “Мой компьютер” piktogrammasiga kiramiz oyna chap qismida “Сет” pictogram- masini bosamiz. Agar tarmoq ishlayotgan bo’lsa boshqa kompyu- terlar o’z nomlar bilan ko’rinib turadi.
O’QUVCHILARNING BILIMLARINI TEKSHIRISH
UCHUN SAVOLLAR:
IP-adres nima?
Tugun (node) yoki xost (host) qanday qurilma?
IPv4 va IPv6 versiyalari orasidagi farqlaini ayting?
Kompuyter nomini о’zgartirish qanday amalga oshiriladi?
IP manzilini kiritish va tekshirish tartibini aytib bering?
|
| |
