Termiz muhandislik texnologiya instituti

TERMIZ MUHANDISLIK TEXNOLOGIYA INSTITUTI “QURILISH” FAKULTET 22V “BINO VA INSHOATLAR” YO’NALISHI NORSAIDOV BEKZODNING “ISSIQLIK TAMINOT TIZIMLARI” FANIDAN TAYYORLAGAN MUSTAQIL ISHI

ISSIQ SUV BILAN TA’MINLASH TIZIMINING GIDRAVLIK HISOBI REJA:

• Issiq suv ta’minoti.
• Issiq suv bilan ta’minlash tizimining gidravlik rejimini hisoblash.
• Adabiyotlar.
• Xulosa.

Suvli issiqlik ta’minoti tizimlari quvurlarning soni bo‘yicha bir, ikki, uch, to‘rt va ko‘p quvurli bo‘lib, bu quvurlar ichida issiqlik tashuvchisi sifatida suv xizmat qiladi. Suvli tizimlar ochiq va yopiq bo‘ladi. Yopiq tizimlarda issiqlik tarmog‘idagi suvdan faqat issiqlikni tashuvchi muxit sifatida foydalaniladi va u issiqlik tarmog‘idan chetga sarflanmaydi. Ochiq tizimlarda issiqlik tarmog‘idagi suv qisman yoki to‘laligicha iste’molchilar tomonidan ishlatiladi. Ochiq tizimlarning asosiy quvurlar soni eng kamida birga, yopiq tizimlar uchun esa ikkiga teng bo‘ladi. Ko‘p hollarda shaharlarning issiqlik ta’minoti uchun ikki quvurli suvli tizimlar qo‘llaniladi. Texnologik issiqlik yuklanmasi mavjud bo‘lgan sanoat tumanlarida uch quvurli tizimlar qo‘llanilishi mumkin; bunda ikkitasi uzatish quvuri va bittasi qaytish quvuri bo‘ladi. Ayrim hollarda ko‘p quvurli tizimlar qo‘llaniladi. Ular eng ko‘p kapital mablag‘i talab qiladigan va ishlatilishi eng murakkab bo‘lgan tizimlar hisoblanad.

• Suvli issiqlik ta’minoti tizimlari quvurlarning soni bo‘yicha bir, ikki, uch, to‘rt va ko‘p quvurli bo‘lib, bu quvurlar ichida issiqlik tashuvchisi sifatida suv xizmat qiladi. Suvli tizimlar ochiq va yopiq bo‘ladi. Yopiq tizimlarda issiqlik tarmog‘idagi suvdan faqat issiqlikni tashuvchi muxit sifatida foydalaniladi va u issiqlik tarmog‘idan chetga sarflanmaydi. Ochiq tizimlarda issiqlik tarmog‘idagi suv qisman yoki to‘laligicha iste’molchilar tomonidan ishlatiladi. Ochiq tizimlarning asosiy quvurlar soni eng kamida birga, yopiq tizimlar uchun esa ikkiga teng bo‘ladi. Ko‘p hollarda shaharlarning issiqlik ta’minoti uchun ikki quvurli suvli tizimlar qo‘llaniladi. Texnologik issiqlik yuklanmasi mavjud bo‘lgan sanoat tumanlarida uch quvurli tizimlar qo‘llanilishi mumkin; bunda ikkitasi uzatish quvuri va bittasi qaytish quvuri bo‘ladi. Ayrim hollarda ko‘p quvurli tizimlar qo‘llaniladi. Ular eng ko‘p kapital mablag‘i talab qiladigan va ishlatilishi eng murakkab bo‘lgan tizimlar hisoblanad.

• Uch quvurli yopiq issiqlik ta’minoti tizimining sxemasi: PK-asosiy qozon; TP-issiqlik ta’minoti isitgichi; SN-tarmoq nasosi; VV-vodoprovod suvi

• Yopiq tizimlarda iste’molchilarning issiqlik qurilmalariga berilayotgan suv tarmoq suvidan issiqlik almashtirgichi yordamida ajratilgan bo‘ladi. Natijada iste’molchilarga yuqori sifatli issiq suv berilishi ta’minlanadi. Alohida isitgich o‘rnatilishi natijasida issiqlik ta’minoti tizimi murakkablashib ketadi. Isitgichlarda va issiqlik qurilmalarida tuz cho‘kmalari o‘tirib qoladi. Issiq suv ta’minotining maxalliy qurilmalarida zanglash sodir bo‘ladi. Yopiq tizimlarda iste’molchilarning issiqlik qurilmalariga berilayotgan suv tarmoq suvidan issiqlik almashtirgichi yordamida ajratilgan bo‘ladi. Natijada iste’molchilarga yuqori sifatli issiq suv berilishi ta’minlanadi. Alohida isitgich o‘rnatilishi natijasida issiqlik ta’minoti tizimi murakkablashib ketadi. Isitgichlarda va issiqlik qurilmalarida tuz cho‘kmalari o‘tirib qoladi.

• 2. Issiq suv bilan ta’minlash tizimining gidravlik rejimini hisoblash.
• Isitish tizimi uchun miqdorni sozlash PP va issiq suv ta’minoti uchun xaroratni sozlash PT ni avtomatlashtirilgan tizimda abonentlarda suv sarfi faqat ularning issiqlik yuklamasi orqali aniqlanadi. Berilgan sarfning doimiyligi isitish uchun kirishda sozlagichni to‘g‘irlash bo‘yicha saqlab turiladi. Kirishga to‘g‘ri keladigan bosimni pasayishi bilan kirishdagi sozlash klapanini ochilish darajasi kattalashadi. Bunday tizimni gidravlik rejimni xisobi suv sarfini ma’lum qiymatlarida bosimni pasayishini aniqlashga qaratilgan. Kirishda avtosozlagichlarni bo‘lmaganida tarmoqda suv va bosimni o‘zgarishi magistral quvur o‘tkazgichlarda va abonentga kirishdagi sarflarni qayta taqsimlashga olib keladi.

• Gidravlik rejimni xisoblash tizimni o‘zgaruvchan ish sharoitida suv sarfi va unga mos ravishda bosim yo‘qolishini aniqlashga imkon beradi. Berilgan qiymatlar bo‘lib tarmoq: sxemasi, xisobiy pezometrik grafik va MIEM kollektirlaridagi bosim “n” ta abonentlarga ega bo‘lgan issiqlik tarmog‘i sxemasini ko‘rib chiqamiz. Magistral uchastkalaridagi xarakteristik qarshiliklarni mos ravishda “S I, S II, S III…S n tarmoqdagi suv sarfini yig‘indisi “V” ta, abonentga kirishdagi suv sarflari “V i” (ularning tartib raqamiga mos, indeks bilan).
• Birinchi abonentdan boshlab parallel uchastkalaridagi “As1” “A” va “Asn” “A” bosim yo‘qolishini tenglik shartiga binoan

• Issiqlik tarmog‘ini gidravlik rejimini xisoblash.

Shunday qilib, agarda tarmoqni suv sarfining yig‘indisi va alohida uchastkalarning xarakteristik qarshiliklari aniq bo‘lsa, u xolda xar qanday abonent qurilmalaridan o‘tuvchi suv sarfini aniqlash mumkin.

• Shunday qilib, agarda tarmoqni suv sarfining yig‘indisi va alohida uchastkalarning xarakteristik qarshiliklari aniq bo‘lsa, u xolda xar qanday abonent qurilmalaridan o‘tuvchi suv sarfini aniqlash mumkin.

• II-3 uchastkalarning o‘tkazuvchanligi

• II-3 va 1- abonentlarning o‘tkazuvchanlik yig‘indisi:

• Tarmoq bu uchastkalarning umumiy qarshilik xarakteristikasi:

• 2-chi abonentni uzib qo‘yilgandan so‘ngi butun tizimning xarkteristik qarshiliklar yig‘indisi:

• Keltirilgan xisoblashlardan ko‘rinadiki, tizimning xarakteristik qarshiligi parallel uchastkani uzib qo‘yilishida oshadi. Gidravlik rejimni xisoblash asosida issiqlik ta’minoti tizimini ekspluatasiyasi bilan bog‘liq bo‘lgan qator masalalar yechiladi. Jumladan: mavjud tarmoqqa yangi abonentlarning ulanish mumkinligi, tizimning avariya xolatlaridagi zaxira, tarmoq ishini issiq suv ta’minotida maksimal suv olingan xolatiga tekshirish. Qo‘lda xisoblash usullari juda ko‘p mexnat talab qiladi, ba’zi xollarda, masalan ko‘p xalqali tarmoqlar uchun amaliy jixatdan qabul qilib bo‘lmaydi.
•